Chính quyền TP.HCM đang có kế hoạch xây dựng “đô thị thông minh” và nhiều người dân sẽ mừng. Nhưng sẽ có không ít người lo khi gần đây, lãnh đạo thành phố cho biết sẽ chuyển 26.000 ha đất nông nghiệp sang đất dịch vụ, công nghiệp, đô thị.

sai gon ngap nuoc
Ô tô và xe máy đi trên một con đường bị ngập do nước triều cường và mưa ở TP.HCM vào ngày 10/10/2014. Các chuyên gia đã cảnh báo rằng phần phía nam của Việt Nam là một trong những khu vực trên thế giới bị ảnh hưởng bởi mực nước biển dâng cao. (Ảnh: TTXVN/AFP/dẫn qua Getty Images)

Bí thư Thành ủy TPHCM, ông Nguyễn Thiện Nhân cho biết nguồn lực đất đai của TP dành cho công nghiệp, dịch vụ, đô thị chưa tương xứng, trong khi đó đất đai dành cho nông nghiệp còn nhiều nhưng chưa biết cách khai thác. Do đó, TP đã kiến nghị TƯ giảm tỷ lệ đất nông nghiệp và tăng đất cho công nghiệp. Nếu việc chuyển đổi được thực hiện qua đấu giá dự kiến thu về 1,5 triệu tỷ đồng. (1)

Không biết mục tiêu của việc chuyển 26.000 ha đất nông nghiệp thành đất công nghiệp, dịch vụ để bán đấu giá lấy 1,5 triệu tỉ đồng bù cho ngân sách thiếu hụt, hay dùng 1,5 triệu tỷ đó để xây dựng hạ tầng cho “thành phố thông minh”. Nhưng cho dù mục tiêu nào, việc san lấp 26.000 ha đất ruộng lúa thành đất công nghiệp, dịch vụ sẽ làm cho mặt nước ở TP.HCM dôi ra 90.000.000 m3.

Nên nhớ rằng, ruộng lúa ở TP.HCM là ruộng bán ngập, có nghĩa là ruộng ngập 3-5 tấc khi nước lớn, và lòi trơ đất khi nước ròng. Nước lớn bắt đầu từ cửa sông Lòng Tàu và cửa sông Soài Rạp cùng chảy về mũi Nhà Bè, nhập thành sông Nhà Bè, rồi đến Mũi Đèn Đỏ (cầu Phú Mỹ) tách ra thành sông Sài Gòn và Đồng Nai.

Trong dòng chảy nước lớn như vậy, nước sẽ tràn vào ruộng 2 bên bờ, lần lượt từ hạ nguồn đến thượng nguồn: Cần Giờ, Thị Vải, Gò Công, Cần Giuộc, Hiệp Phước, Nhà Bè, Q.7, Nhơn Trạch, Thủ Thiêm (Q.2), vùng bưng 6 xã (Q.9), Bán đảo Thanh Đa, Bình Triệu (Thủ Đức), Q.8, Q.6 (Bình Phú) và Bình Tân, Bình Chánh., Q.12, Hóc Môn và Hiệp Bình Phước, Lái Thiêu.

Nói tóm lại, ruộng lúa ở TP.HCM là vùng điều tiết làm chậm tốc độ nước lớn và tốc độ nước ròng.

Vì thế, sau khi đất ruộng lúa bán ngập bị san lấp làm khu đô thị, KCX, KCN: 305 ha KCX Tân Thuận + 1.686 hecta KCN Hiệp Phước + 750 ha – 5 cụm đô thị Phú Mỹ Hưng + 2600 ha KĐT Nam Sài gòn + 300 ha KĐT Bình Phú, Q.6 + 125 ha KDC Bình Hòa (P13, Bình Thạnh) + 300 ha KDC An Phú, Q.2 + 930 ha KĐT mới Thủ Thiêm + 250 ha KDC Hiệp Bình Phước…

Tóm lại, chỉ khoảng 10.000 ha ruộng bán ngập đã bị san lấp đã làm TP.HCM ngập nặng trong 20 năm qua, kinh phí chống ngập lên hàng trăm ngàn tỷ đồng mà không có hy vọng đến ngày hết ngập.

Cách đây khoảng 12 năm, khi anh Nguyễn Đức Quang – tổng thư ký tòa soạn báo SGGP đặt viết một bài lý giải nguyên nhân TP.HCM ngập, tôi đã viết một bài tương tự như trên, có dẫn lời GS.TS Lê Huy Bá – Viện Khoa học Công nghệ và Quản lý Môi trường – người liên tục phản đối việc san lấp các hồ điều tiết nước (Đầm Sen, Kỳ Hòa, Bàu Cát, Hoàng Hoa Thám, Radar Phú Lâm) và san lấp ruộng bán ngập.

Bây giờ, ông Nguyễn Thiện Nhân đề nghị biến 26.000 ha đất ruộng bán ngập thành đất công nghiệp, dịch vụ, trong đó có gần 7.000 ha đất ruộng huyện Bình Chánh – là địa phương có diện tích đất nông nghiệp chuyển đổi nhiều nhất trên địa bàn TP.

Trong đợt đô thị hóa và công nghiệp hóa trước đây, vùng bán ngập Nhà Bè, Q.7 đã bị san lấp gần hết, sắp tới vùng bán ngập Bình Chánh cũng bị san lấp tối đa. Mà, Nhà Bè và Bình Chánh là vùng tiêu thoát nước nhanh cho phía Nam và phía Tây nội thành.

Cứ tính bình quân khi nước lớn ruộng ngập 3,3 dcm (tấc), thì 26.000 ha, sẽ có gần 90.000.000 m3 nước bị cô lập, nó sẽ nâng cao mực nước sông lên và TP.HCM sẽ biến thành công viên nước! Khi về làm Bí thư Thành ủy TP.HCM, ông Nguyễn Thiện Nhân hứa sẽ xây dựng “Thành phố HCM thông minh”. Thành phố thông minh chắc không phải là thành phố ngập!

Theo Facebook Nhà báo Mai Bá Kiếm

(*) Bản đăng có chỉnh sửa so với nguyên bản.

Chú thích:

  1. Thanh Niên, 11/7/2018, 26.000 ha đất nông nghiệp sẽ được chuyển đổi trong 3 năm

Xem thêm: