Blog: Hơn 1000 tên lửa đã được phóng đi, quân Nga có từ bỏ Kyiv hay không?
- Thẩm Chu
- •
Nga xâm lược Ukraine đã hơn 3 tuần, hơn một 1000 tên lửa các loại đã được phóng đi, tuy nhiên quân đội Nga gần như dừng bước trên mọi chiến tuyến. Khi quân đội Nga bắt đầu lâm vào thế tiến thoái lưỡng nan, quân đội Mỹ bắt đầu tiết lộ cách thức cụ thể giúp quân đội Ukraine tác chiến. Mục tiêu chiến lược ban đầu của quân đội Nga càng ngày càng khó đạt được, liệu có thể từ bỏ mục tiêu tham vọng nhất ban đầu là Kyiv?
Kho đạn dược chính xác của quân đội Nga đang cạn kiệt?
Ngày 17/3, Bộ Quốc phòng Mỹ tiết lộ, quân đội Nga đã phóng hơn 1.000 tên lửa các loại nhưng không phận Ukraine vẫn đang bị tranh chấp. Máy bay quân sự của Nga có thể xuất kích 200 lần mỗi ngày và máy bay quân sự Ukraine có thể xuất kích từ 5 đến 10 lần mỗi ngày.
Các quan chức Bộ Quốc phòng Mỹ cho rằng quân đội Nga có thể hoặc là đang cố gắng bảo tồn các loại vũ khí dẫn đường chính xác, hoặc là bắt đầu thiếu hụt; mặc dù chưa thể được xác nhận, nhưng ngày càng có nhiều sự phụ thuộc vào các loại vũ khí không chính xác.
Quân đội Ukraine và các phóng viên chiến trường từ các quốc gia khác nhau đang ngày càng phơi bày việc quân đội Nga ném bom vô cớ vào các cơ sở quân sự và dân sự, điều này cũng chứng thực đánh giá của quân đội Mỹ ở một mức độ nào đó. Một mặt, các cuộc tấn công và không kích tầm xa của quân đội Nga không tiêu diệt được hoàn toàn sức mạnh quân sự của Ukraine, vì vậy họ chuyển sang gây hại cho dân thường và cố gắng loại bỏ ý chí kháng cự của Ukraine; mặt khác, khả năng chiếm được mục tiêu của quân đội Nga đã không được cải thiện, và nhiều cuộc tấn công lộ ra sự mù quáng.
Quân đội Ukraine cũng nói rằng các nhà máy tên lửa của Nga đã bắt đầu hoạt động suốt ngày đêm, cho thấy rằng kho tên lửa của quân đội Nga thực sự có thể không còn nhiều. Ngày 19/3, quân đội Nga đã chủ động công bố việc lần đầu tiên sử dụng tên lửa siêu thanh Kinzhal bắn trúng một nhà kho quân dụng ở miền tây Ukraine.
Tên lửa siêu thanh Kinzhal được khẳng định là có tốc độ bay trên Mach 10 (12.300 km/ h) và có thể xuyên phá các hệ thống đánh chặn tên lửa hiện có của Mỹ và NATO, nó được chở bởi máy bay chiến đấu Mig-31 hoặc Tu-22M, tầm bắn vượt trên 2000km, sai số chính xác là 1m; nó được thiết kế để tấn công tàu chiến, hệ thống đánh chặn tên lửa và mặt đất của NATO, các mục tiêu sát biên giới Nga. Tên lửa ước tính trị giá ít nhất hàng triệu đô la Mỹ, có vẻ như không thích hợp để tấn công một kho vũ khí bằng một tên lửa đắt tiền như vậy.
Không loại trừ khả năng Nga sẽ thử nghiệm vũ khí mới trong chiến đấu thực tế, đồng thời thể hiện khả năng răn đe hạt nhân với NATO rằng tên lửa Kinzhal có thể mang đầu đạn hạt nhân. Dự đoán rằng quân đội Nga sẽ không sử dụng tên lửa Kinzhal với số lượng lớn để tấn công các mục tiêu giá trị thấp hơn ở Ukraine. Nếu quân đội Nga thực sự không còn nhiều tên lửa và đạn dược chính xác, hoặc buộc phải dự trữ để đối phó với sự can thiệp của NATO, thì đều cũng sẽ ảnh hưởng đến trận chiến tiếp theo. Nếu thiếu các đòn tấn công chính xác và thiếu sự hỗ trợ không kích hiệu quả, khó khăn của lực lượng mặt đất Nga sẽ càng lớn hơn.
Binh lực quân đội Nga đang thiếu
Nhiều nhất 200.000 binh lực mà quân đội Nga bố trí đã hoàn toàn tiến vào Ukraine, quân đội Mỹ ước tính trong tổng số 170 đơn vị chiến thuật cấp tiểu đoàn của lực lượng mặt đất Nga, có 120 đơn vị có thể đã được triển khai tới Ukraine. Điều này có nghĩa là các lực lượng mặt đất còn lại sẽ gặp khó khăn trong việc bảo vệ quê hương và khó có thể gửi quân tiếp viện cho Ukraine. Tổng số lính mặt đất của Nga có thể vào khoảng 280.000 người, và có lẽ không còn bao nhiêu không gian để điều động. Tổng thống Nga Vladimir Putin đã hứa sẽ không gửi binh sĩ mới được tuyển mộ đến chiến trường, đồng nghĩa với việc khả năng sử dụng quân dự bị là khó xảy ra.
Nga đang nóng lòng thúc giục Belarus tham chiến và tuyển mộ lính đánh thuê Syria, nhưng lính đánh thuê quốc tế có nhiều khả năng được sử dụng để duy trì trị an tại các khu vực bị chiếm đóng, để quân đội Nga có thể hoàn toàn tham gia vào các trận chiến tiền tuyến.
Quân đội Mỹ ước tính có khoảng 150.000 đến 200.000 quân Nga ở Ukraine và 75% đơn vị chiến thuật cấp tiểu đoàn đã tham gia các chiến dịch tiền tuyến, nhưng họ đã bị tổn thất không nhỏ. Các quan chức Bộ Quốc phòng Mỹ cho rằng nếu một đơn vị có 10% thương vong, sẽ khó có thể tiếp tục chiến đấu; nếu tính theo số quân của Nga đưa vào Ukraine 150.000 quân, hơn 7.000 người tử trận, cộng với khoảng 14.000 đến 21.000 người bị thương, thì có thể đã đạt đến giới hạn duy trì sức mạnh chiến đấu.
Cuộc chiến trong khoảng một tuần trở lại đây cho thấy, quân đội Nga chưa bao giờ tiến hành một cuộc tấn công mặt đất quy mô lớn, ngoài vấn đề tiếp tế và tinh thần, nhiều khả năng quân đội Nga sẽ phải đối mặt với tình thế tiến thoái lưỡng nan là không đủ quân.
Quân đội Nga, với quân số lên tới 200.000 quân, đã bao vây Ukraine trên ba mặt, phân tán số quân vốn đang không đủ. Cuộc tập kích của quân đội Nga vào Kyiv từ phía tây bắc đã đạt được tiến độ nhanh nhất. Tuy nhiên sau khi bị chặn lại ở ngoại ô Kyiv, họ đã bị đình trệ một thời gian. Đoàn xe kéo dài không thể tiến hay lùi, chỉ có thể ẩn nấp trong rừng cây gần đó. Ngoài tắc đường, khó tiếp tế và tổn thất, có lẽ họ cũng ý thức được rằng sẽ rất khó để chiếm được Kyiv với hàng chục ngàn quân. Vì vậy, thay vì tiếp tục tiến về phía nam, họ phải đợi viện binh từ phía đông để hoàn thành việc bao vây càng sớm càng tốt.
Quân đội Nga cũng bị cản trở tương tự ở phía bắc và phía đông của Kyiv, về cơ bản, họ không chỉ từ bỏ việc đánh chiếm Kharkiv, thành phố lớn thứ hai, mà ngay cả các thành phố nhỏ trên đường cũng khó chinh phục, và các đường tiếp tế dài cũng có thể không bao giờ đảm bảo an toàn. Các trận chiến đô thị ác liệt nhất dường như đang diễn ra ở thành phố Mariupo biệt lập ở phía đông nam và dọc theo bờ biển phía nam. Quân đội Nga tiếp tục chiến đấu trên nhiều mặt trận, và việc chiếm được Kyiv dường như ngày càng khó đạt được.
Quân đội Nga sẽ phải từ bỏ việc tấn công Kyiv?
Ngày 16/3, Bộ Quốc phòng Mỹ ra thông cáo báo chí “Quân đội Nga sa lầy khi đối mặt với sự chống lại ngoan cường của Ukraine” (Russian Troops Down in Face of Stiff Ukraine Resistance), một lần nữa tóm tắt tình hình ở Nga và Ukraine theo từng giai đoạn.
Trong những ngày qua, quân đội Ukraine liên tục tuyên bố sẽ phản công và trưng ra kết quả đạt được, trong khi quân đội Nga dường như đang củng cố các vị trí hiện có để ngăn chặn các cuộc tấn công đánh úp quy mô lớn. Rất khó để khẳng định quy mô của cuộc phản công của Ukraine, nhưng quân đội Nga dường như không tận dụng được cơ hội như vậy để tìm kiếm một trận quyết chiến với chủ lực Ukraine. Quân đội Nga có thể vẫn chưa nắm được thông tin tình báo của quân đội Ukraine một cách chính xác, đồng thời với thực lực hiện có, có thể không dám dễ dàng tiến hành di chuyển quy mô lớn để tránh bị phục kích.
Tất nhiên, quân đội Nga sẽ không dễ dàng rút lui, nhưng họ đã không tổ chức một cuộc tấn công quy mô lớn hiệu quả trong thời gian gần đây. Mục tiêu chiến lược của quân đội Nga có thể được điều chỉnh giảm xuống. Việc chiếm Kyiv có thể không còn là ý định lớn nhất nữa. Có vẻ như mục tiêu thực tế hiện nay là kiểm soát vững chắc khu vực phía đông bị chiếm đóng, sau đó mở rộng việc chiếm đóng vùng duyên hải phía nam với diện tích càng nhiều càng tốt. Không loại trừ khả năng quân đội Nga trước tiên sẽ giành được chỗ đứng vững chắc ở những khu vực này rồi mới bao vây Kyiv, nhưng hiển nhiên sẽ mất nhiều thời gian.
Nếu quân đội Nga đánh mạnh vào Kyiv, chắc chắn sẽ gây ra thương vong nặng nề, và không có gì đảm bảo rằng cuối cùng họ sẽ công chiếm được. Một khi vướng vào một cuộc chiến tranh tiêu hao liên tục, quân đội Nga sẽ mất đi sức chiến đấu, dù có thắng được Kyiv hay không, nhưng nếu NATO bất ngờ can thiệp thì quân đội Nga trở tay không kịp. Quân đội Mỹ và quân đội NATO đã xếp hàng dài ở biên giới, mặc dù khả năng tiến vào Ukraine là rất thấp nhưng quân đội Nga không thể không đề phòng. Tương tự, quân đội Nga cũng phải quan tâm đến tình hình ở Viễn Đông, Chính phủ Nhật Bản gần đây đã công khai tuyên bố rằng 4 hòn đảo phía bắc là lãnh thổ cố hữu của Nhật Bản, và quân đội Nga không thể phớt lờ những nguy cơ ở Viễn Đông.
Quân đội Nga khó có thể đưa thêm quân và rủi ro khi tấn công Kyiv là rất cao, việc tạm thời từ bỏ Kyiv có thể đã được đưa vào chương trình nghị sự tầng lãnh đạo cấp cao nhất của Nga. Quân đội Nga đã cảnh báo rằng họ sẽ tấn công vào các tuyến giao thông của nhiều quốc gia khác nhau dùng để viện trợ cho Ukraine, nhưng cho đến nay họ vẫn chưa thể hiện được sức mạnh như vậy, trong khi đó cuộc tấn công của họ vào miền tây Ukraine vẫn còn tương đối hạn chế. Quân đội Nga từ lâu đã nhận ra rằng, gốc rễ họ đối mặt họ không chỉ là quân đội Ukraine.
Quân đội Mỹ tiết lộ cách hỗ trợ quân đội Ukraine
Vào ngày 18/3, Bộ Quốc phòng Mỹ đã đưa ra thông cáo báo chí “Mối quan hệ giữa Ukraine – California cho thấy giá trị của lực lượng vệ binh quốc gia” (Ukraine-California Ties Show Worth of National Guard Program). Bài viết bắt đầu bằng cách nói rằng khi hơn 150.000 quân Nga xâm lược Ukraine vào ngày 24/2, hầu hết mọi người – đặc biệt là Tổng thống Nga Vladimir Putin – nghĩ rằng đó là một miếng bánh cho Nga, nhưng Lực lượng Vệ binh Quốc gia California biết rõ ràng hơn.
Bài viết dài nêu chi tiết cách Lực lượng Vệ binh Quốc gia California đã duy trì mối quan hệ hợp tác chặt chẽ với quân đội Ukraine kể từ năm 1993, cách lực lượng này cung cấp huấn luyện và cách lực lượng này đã hỗ trợ Ukraine trên chiến trường gần đây nhất.
Bài viết mô tả rằng khi Nga xâm lược Ukraine vào cuối tháng Hai, hầu hết các chuyên gia đều tin rằng quân đội Ukraine không đủ năng lực. Nhưng Lực lượng Vệ binh Quốc gia California tin rằng quân đội Ukraine đã cải thiện cơ bản khả năng đưa ra các quyết định quân sự kiểu phương Tây; lực lượng không quân của họ tốt hơn nhiều so với mọi người nghĩ; Lực lượng Vệ binh Quốc gia California đã giúp đào tạo nhân viên tham mưu cho Ukraine, cách phòng thủ và triển khai các hoạt động không gian mạng; và giúp tạo ra một trung tâm hoạt động chung theo mô hình của quân đội Mỹ.
Bài viết dẫn lời một sĩ quan Vệ binh Quốc gia California, nói rằng các nhà lãnh đạo Ukraine bắt đầu nói về nhu cầu cụ thể của họ khi khả năng Nga xâm lược gia tăng, và nhờ mối quan hệ hợp tác này, họ đã có thể thảo luận thẳng thắn về những gì cần làm để chuẩn bị. Trong vòng nửa giờ sau cuộc xâm lược của Nga, Vệ binh Quốc gia California bắt đầu nhận được các cuộc gọi từ các nhà lãnh đạo cấp cao của Ukraine; trong vòng 24 giờ, đã có một danh sách rất đầy đủ về các nhu cầu. Lực lượng Vệ binh Quốc gia California đã thành lập một trung tâm hoạt động chung, và thông tin tương tự có thể được nhìn thấy tại Trung tâm Tình hình chiến tranh Ukraine ở Kyiv.
Bài viết này trực tiếp nói với ngoại giới rằng Vệ binh Quốc gia California không chỉ huấn luyện cho quân đội Ukraine, mà còn đang đưa ra các đề xuất cho quân đội Ukraine. Đây có lẽ chỉ là phần nổi của sự giúp đỡ của quân đội Mỹ ở Ukraine. Quân đội Mỹ lẽ ra phải cung cấp cho Ukraine một lượng lớn thông tin tình báo, vũ khí và dịch vụ tham mưu trên quy mô lớn. Thành tích của quân đội Ukraine không phải ngẫu nhiên mà có, cũng không phải chỉ phụ thuộc vào lòng yêu nước và tinh thần dũng cảm.
Tóm lược
Tính đến ngày 18/3, quân đội Ukraine tuyên bố rằng quân đội Nga tổn thất 14.200 người; 450 xe tăng và 1.448 xe bọc thép bị phá hủy; 93 máy bay và 112 trực thăng bị bắn rơi … Những kết quả này không thể xác minh, nhưng quân đội Nga kỳ vọng thoát thân giữ thể diện lại là sự thật.
Nga đã đưa ra các điều kiện đàm phán, cốt lõi là Ukraine công nhận việc Nga sáp nhập Crimea, cộng với công nhận nền độc lập của hai nước cộng hòa ở vùng Donbas, miền đông Ukraine.
Quân đội Nga sẽ không dễ dàng rút khỏi vùng chiếm đóng trên đất Ukraine, nhưng mục tiêu chiếm toàn bộ Ukraine đang tan vỡ dần. Theo ước tính, ý định biến Biển Đen thành biển nội địa của Nga khó có thể thực hiện được, chi phí cho một cuộc chiến lâu dài quá cao và rủi ro chiến lược rất lớn.
Từ bỏ cuộc tấn công vào Kyiv có thể là một cái kết không quá xấu đối với quân đội Nga hiện nay, nhưng nếu cứ nhất quyết tấn công, cái kết cuối cùng có thể sẽ tương đối khó coi. Việc quân đội Nga có thể rút ra càng sớm càng tốt hay không, một là phụ thuộc vào việc liệu Nga có quyết định dừng lại ngay bây giờ hay không; hai là, có thể phụ thuộc vào việc có nhiều quốc gia sẵn sàng để bỏ qua cho quân đội Nga hay không.
Xem thêm
Từ khóa Chiến tranh Nga - Ukraine Dòng sự kiện Nga xâm lược Ukraine
