Chúng ta là một đất nước có lũ theo mùa mà đã thành thơ văn, hò vè để nhắc nhau. Nhưng sau bao năm xây các công trình kỳ vĩ như tượng đài, cổng chào và cả đập thuỷ điện, mà rồi những vấn đề về ứng phó với lũ hoặc chủ động với nó gần như bằng không.

dua tre vung lu 1
Lũ ngập trong đêm, một bé gái được đặt ngồi trên nóc tủ. (Ảnh: dẫn qua FB Luân Lê)

Phá rừng nhưng không trồng lại, phá núi mà không vây bao, lấn sông, biển mà không làm đê, kè… và cũng không có hành động nào để đảm bảo cho cuộc sống của người dân khi lũ đến, lần nào lũ cũng trở thành bất ngờ và với các thiệt hại là không thể đong đếm được. Người chết, nhà tan, tài sản tiêu tán… ai cũng run rẩy sống trong cái đói nghèo, hiểm hoạ và các mất mát.

Những đứa trẻ trèo lên mái nhà lụp xụp, những con lợn nằm co trên giường, những người hoảng sợ và kiệt sức trước mặt nước dữ đang phăng phăng nhấn chìm mọi thứ, những người đói ăn khát nước bị cô lập khiếp hãi trước sức hủy diệt của lũ. Những người cứu trợ khốn nhọc tìm cách cứu giúp những nạn nhân trôi dạt khắp chốn… và chúng ta vẫn là những người có tội trước những điều mà như là thiên tai này.

dua tre vung lu
Một tấm ảnh đang lưu truyền trên mạng xã hội khi cả gia đình phải lên mái nhà để tránh nước dâng. (Ảnh: FB Huy Lê)

Những mùa lũ vẫn trở thành những bất ngờ, đó là cái tội của những kẻ có trách nhiệm, có quyền hành mà đã không làm cho dân an toàn hoặc để cho những sự phá hoại lan tràn mà không ngăn chặn. Trong thảm họa dịch bệnh còn có cảnh ăn chặn, nâng khống giá thiết bị để trục lợi, hẳn, những thảm họa có dấu hiệu thiên tai đều có phần của con người góp vào từ trước đó như một nguyên nhân để dẫn tới các hậu quả khủng khiếp này.

Biết trước lũ là một vấn đề, nhưng nó chưa bao giờ hết là vấn đề nếu người ta không nghiêm túc đặt ra các kế hoạch chủ động với nó. Hà Lan sống an lành dù đất nước của họ thấp hơn mực nước biển tới gần chục mét. Họ làm thế nào vậy?

Cứu trợ người dân bằng những đồ thiết yếu vào thời điểm luôn là cần thiết, nhưng làm cách nào để họ có thể sống yên ổn trước các mùa lũ mà không phải cứu trợ với các thiệt hại to lớn về sinh mạng và tài sản của người dân? Điều này là bổn phận của chính quyền.

Luật sư Luân Lê

Xem thêm: