Cuộc bầu cử cấp quận ở Hồng Kông ngày 24/11 có tỷ lệ người dân đi bỏ phiếu đạt mức cao kỷ lục, phe thân Đảng Cộng sản Trung Quốc thảm bại trong cuộc bầu cử này. Người dân Hồng Kông bắt đầu từ các hoạt động kháng nghị phản đối Dự luật Dẫn độ chuyển sang dùng lá phiếu để biểu đạt sự coi thường Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ). Trong quá trình này, kiến nghị của ông Trump đối với ông Tập Cận Bình đã khởi tác dụng vô cùng quan trọng.

Dưới đây là ý kiến của nhà bình luận thời sự chính trị Trung Quốc Lý Thiên Tiếu:

Biểu tình ở Hồng Kông
Vào lúc 7 giờ tối ngày 14/7 (giờ Hồng Kông) tại Công viên Chater, người dân Hồng Kông đã tổ chức hoạt động ủng hộ Mỹ xem xét Dự luật Nhân quyền và Dân chủ Hồng Kông. (Ảnh: Sing Tao Daily)

Trước tiên, trong cuộc đấu tranh phản đối Dự luật Dẫn độ quy mô lớn tại Hồng Kông, ông Trump đã khuyến cáo ông Tập Cận Bình đối thoại với người dân. Sau đó ngày 22/11, khi nói về vấn đề Hồng Kông, ĐCSTQ từng cho hàng triệu quân chờ sẵn ở biên giới sát Hồng Kông, nếu không phải là ông ấy nhắc nhở ông Tập Cận Bình không nên phát quân đội trấn áp, từ đó tránh được sự kiện đổ máu, e là có hàng triệu người Hồng Kông có thể bị sát hại, Hồng Kông có thể sẽ bị hủy hoại trong 14 phút. Cũng tức là, ông Tập Cận Bình xuất binh, Hồng Kông coi như xong, ông Tập Cận Bình cũng coi như xong.

Cốt lõi của việc ông Trump khuyên bảo ông Tập Cận Bình chính là muốn dùng phương thức đối thoại phi bạo lực để giải quyết vấn đề Hồng Kông. Đối với người biểu tình, cuối cùng sẽ có thể chuyển sang hình thức bầu cử, đối với giải pháp cuối cùng cho vấn đề Hồng Kông là cực kỳ quan trọng.

Tiếp đó, ngày 22/11, trong cuộc nói chuyện ông Trump cho biết: Tôi đứng cùng người dân Hồng Kông, nhưng tôi cũng đứng cùng ông Tập Cận Bình. Những lời thế này, dường như trong cuộc điện đàm với ông Tập hoặc trong các trường hợp khác có lẽ cũng từng nói đến. Đứng cùng người dân Hồng Kông thì dễ lý giải, chính là ủng hộ người Hồng Kông bảo vệ tự do và pháp trị. Nhưng đứng cùng ông Tập Cận Bình, lại không dễ lý giải được. Tôi cho rằng điều này có thể biểu đạt 3 tầng ý nghĩa:

  1. Ông Trump cho rằng ông Tập đã tiếp nhận kiến nghị không xuất binh của mình, tránh hàng triệu người Hồng Kông bị sát hại. Đây là thể hiện bản tính con người của ông Tập Cận Bình. Suy đoán từ điểm này, ông Trump cho rằng ông Tập vẫn có khả năng dùng phương thức bầu cử hoặc phương thức hòa bình khác để giải quyết vấn đề Hồng Kông, ông Trump đứng cùng ông Tập ở phương diện xử lý vấn đề một cách hòa bình.
  2. Ông Trump có lẽ đã nhìn thấy đằng sau sự kiện Hồng Kông là cuộc đọ sức một mất một còn giữa phe ông Tập Cận Bình và phe ông Giang Trạch Dân, nhìn thấy chính sách mà ông Tập muốn ổn định Hồng Kông, so với chính sách ông Giang Trạch Dân cùng Tăng Khánh Hồng làm rối loạn Hồng Kông trấn áp bạo lực, là hoàn toàn khác biệt. Ông Trump là đứng cùng phía với ông Tập, ủng hộ ông Tập thanh lý hành động và cách làm của thế lực phe Giang. Theo tôi hiểu, ông Trump là muốn nói, giải quyết vấn đề Hồng Kông có liên quan đến việc ngăn chặn phe Giang Trạch Dân đứng sau gây rối loạn và phá hoại Hồng Kông. Không dùng binh đối với Hồng Kông, thực tế chính là đánh bại âm mưu của phe Giang. Khi nói về thương mại không công bằng giữa Mỹ và Trung Quốc, ông Trump nhiều lần nói không trách chính quyền ông Tập Cận Bình, mà là trách sự mềm yếu của Chính phủ Mỹ trong các nhiệm kỳ Tổng thống trước, ông Trump đang nhắc nhở ông Tập, ông không trách ông Tập mà là đem trách nhiệm quy tội cho ông Giang Trạch Dân. Ông Trump đang cùng ông Tập điều chỉnh đúng đắn lại quan hệ thương mại không công bằng giữa Mỹ và Trung Quốc, sửa lại sai lầm do ông Giang Trạch Dân gây ra.
  3. Ông Trump đồng thời cũng móc nối việc đạt được thỏa thuận thương mại với vấn đề Hồng Kông, ông Tập có thể xử lý vấn đề Hồng Kông một cách nhân đạo chính là tiền đề để hai bên ký kết thỏa thuận. Cũng chính là, khuyến khích ông Tập Cận Bình trên cơ sở không xuất binh để tiến một bước lớn hơn nữa.

Thực tế, ông Trump đang dùng các phương pháp để ngăn cản khủng hoảng Hồng Kông xấu đi, đồng thời, cũng phòng việc ông Tập phạm phải sai lầm không thể vãn hồi. Chỉ có người việc ôm giữ thiện ý, và có cái nhìn lâu dài đối với sự thay đổi cục diện thì mới làm như vậy. Ông Trump chính là người có thiện tâm, lại là chính trị gia có cái nhìn xa.

Thực tế, ông Trump đã có một nhắc nhở quan trọng đối với ông Tập về giải quyết vấn đề Hồng Kông và nguy cơ Trung Quốc. Ông Trump nói với ông Tập rằng kết quả cuộc bầu lần này tại Hồng Kông là một bước ngoặt để Tập giải quyết vấn đề Hồng Kông. Kết quả cuộc bầu cử lần này cũng đã đưa ra một tín hiệu rõ ràng: Đó chính là người Hồng kông khát vọng và có thể thoát khỏi sự khống chế của ĐCSTQ dựa vào khung bầu cử thực sự. Ông Tập có thể mượn động lực từ cuộc bầu cử cấp quận này, để cùng người Hồng Kông đoạt lấy quyền lực bị phe ông Giang Trạch Dân nắm giữ, lợi dụng cơ hội nắm giữ Nhân đại (Đại biểu Nhân dân toàn quốc Trung Quốc) để đảm bảo người Hồng Kông được tự do và pháp trị để giải quyết vấn đề Hồng Kông.

Ngoài ra, kết quả cuộc bầu cử này cũng chứng minh, dân ý mới là nguồn gốc thực sự của quyền lực. ĐCSTQ dù thế nào thì cũng đã bị người dân ruồng bỏ cả ở Hồng Kông và Đại Lục. Nếu ông Tập Cận Bình có thể giải thể ĐCSTQ, thanh trừng thế lực phe Giang Trạch Dân, đoạt lấy nguồn phiếu bầu lớn nhất, thì việc làm tổng thống do người dân bầu ra không phải là chuyện khó. Ngược lại, chính là phải gánh chịu toàn bộ tội lỗi và trách nhiệm do ĐCSTQ gây ra.

Nói tóm lại, việc ông Trump thông qua các khuyến cáo đối với ông Tập đã khởi tác dụng vô cùng quan trọng và tích cực trong toàn bộ sự kiện đã và đang diễn ra tại Hồng Kông.

Theo diễn biến mới nhất thì ông Trump đã ký thông qua “Dự luật Dân chủ và Nhân quyền Hồng Kông” (S. 1838) và “Lệnh cấm xuất khẩu thiết bị chống bạo loạn sang Hồng Kông” (S. 2710) vào hôm qua (27/11) với tuyên bố nhất quán như trước đây: “Tôi đã ký những dự luật này xuất phát từ sự tôn trọng Chủ tịch Tập, Trung Quốc và người dân Hồng Kông. [Các luật này] được ban hành với hy vọng rằng các Lãnh đạo và các Đại diện của Trung Quốc và Hồng Kông sẽ có thể giải quyết một cách thiện chí những khác biệt của họ hướng đến hòa bình và thịnh vượng lâu dài cho tất cả mọi người”.

Lý Thiên Tiếu

Xem thêm: