Ngoài mức án cho các bị cáo, HĐXX kiến nghị cơ quan điều tra làm rõ hành vi, trách nhiệm của những cán bộ thuộc Cục Quản lý dược (Bộ Y tế); đồng thời làm rõ hành vi chi phí hoa hồng, nếu đủ tài liệu, chứng cứ sẽ tiến hành xử lý.

Sáng ngày 25/8, phiên tòa xét xử vụ án “Buôn lậu” và “Làm giả con dấu, tài liệu cơ quan, tổ chức” xảy ra tại Công ty Cổ phần VN Pharma khép lại sớm hơn gần 4 ngày so với dự kiến (kết thúc vào ngày 28/8).

nguyen tgd vn pharma lanh an 12 nam tu kien nghi dieu tra trach nhiem cuc quan ly duoc
Ông Trương Quốc Cường – Cục trưởng Cục Quản lý dược và ông Nguyễn Tất Đạt – Phó Cục trưởng Cục Quản lý dược thuộc Ban lãnh đạo Cục Quản lý Dược Bộ Y tế liên quan tới vụ cấp phép cho VN Pharma nhập thuốc ung thư giả. (Hình ảnh: moh.gov.vn)

Nguyên TGĐ Công ty VN Pharma, nguyên GĐ Công ty H&C lãnh 12 năm tù 

Căn cứ vào các tài liệu và lời khai của các bị cáo trong phiên tòa từ 21-25/8, TAND TP.HCM quyết định tuyên phạt 2 bị cáo Nguyễn Minh Hùng – nguyên Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc công ty Cổ phần VN Pharma và Võ Mạnh Cường – nguyên Giám đốc Công ty Thương mại và hàng hải quốc tế H&C mỗi người 12 năm tù về tội “Buôn lậu“. 7 bị cáo còn lại lãnh án từ 2 năm tù cho hưởng án treo đến 5 năm tù về các tội “Buôn lậu” và “Làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức“.

Trước việc các luật sư bào chữa cho rằng các bị cáo đã khai báo, xin duyệt cấp phép và làm thủ tục hành chính đầy đủ nên không thể quy vào tội “Buôn lậu”; đề nghị trả hồ sơ để điều tra bổ sung làm rõ các vấn đề bởi bị cáo không làm giả các giấy tờ và không biết gì về việc làm giả giấy tờ thuốc; việc giám định không đảm bảo tính khách quan, chính xác.

Về xét xử đối với hành vi buôn lậu, HĐXX cho rằng các bị cáo phạm tội trên vì bị truy xét dựa trên chuỗi hành vi phạm tội chứ không truy xét theo từng giai đoạn phạm tội.

Đối với bị cáo Nguyễn Minh Hùng, HĐXX nhận định Hùng biết rõ nguồn gốc xuất xứ thuốc không đạt chuẩn nhưng vì thấy thuốc ở trong nước đang có nhu cầu nên Hùng vẫn nhập khẩu về Việt Nam bán. Bị cáo Hùng và các cá nhân trong Công ty Cổ phần VN Pharma còn sai phạm về việc làm giả hồ sơ, nâng khống giá thuốc…

Riêng bị cáo Cường tuy không thể xác minh việc bị cáo này có làm giả 2 tài liệu giả nhưng Cường cung cấp số tài liệu này để giúp Hùng nhập khẩu lô thuốc 9.300 hộp H-Capita 500mg không rõ nguồn gốc. Bị cáo Cường có bàn bạc, thỏa thuận nâng khống giá thuốc giúp cho Hùng buôn lậu số thuốc trên. 

Từ nhận định trên, HĐXX kết luận các bị cáo phạm tội “Buôn lậu” là có căn cứ, đúng người đúng tội. HĐXX xét thấy vai trò và tính chất của hành vi phạm tội của 2 bị cáo Hùng và Cường là ngang nhau. Các bị cáo khác có vai trò giúp sức trong việc buôn lậu.

Vụ án chưa gây hậu quả vì lô thuốc chưa đưa ra thị trường là tình tiết để xem xét giảm nhẹ cho các bị cáo.

Kiến nghị cơ quan điều tra làm rõ hành vi, trách nhiệm của Cục quản lý dược

Qua diễn biến tại tòa, HĐXX nhận định hành vi của một số cá nhân trong Tổ thẩm định là đã thẩm định tính pháp lý của hồ sơ, đơn hàng nhập khẩu lô thuốc 9.300 hộp H-Capita 500mg của Công ty CP VN Pharma. Những cán bộ này đã không phát hiện Công ty Austin – công ty bán thuốc cho VN Pharma – đã hết hạn giấy phép hoạt động. Tổ thẩm định đã đề xuất Cục Quản lý dược – Bộ Y tế ký duyệt cấp phép cho Công ty CP VN Pharma nhập khẩu hàng và đăng ký lưu hành thuốc.

Theo Viện KSND, các cán bộ trong Tổ Thẩm định sai phạm gồm ông Nguyễn Tất Đạt (Phó Cục trưởng Cục Quản lý dược); ông Phạm Công Chiến (Trưởng Phòng Quản lý kinh doanh dược, Trưởng Phòng Pháp chế); bà Lê Thúy Hương (chuyên viên). Cũng theo Viện KSND, cơ quan điều tra không truy cứu hình sự các công chức Bộ Y tế vì trong quá trình khởi tố vụ án, điều tra vụ án, Cục Quản lý dược đã tích cực phối hợp, cung cấp tài liệu phục vụ điều tra.

Cơ quan An ninh điều tra (Bộ Công an) chỉ gửi văn bản kiến nghị Bộ Y tế xử lý, khắc phục thiếu sót trong quản lý kinh doanh dược phẩm.

Nay HĐXX kiến nghị cơ quan điều tra làm rõ hành vi, trách nhiệm của những cán bộ này; đồng thời làm rõ hành vi chi phí hoa hồng, nếu đủ tài liệu, chứng cứ sẽ tiến hành xử lý sau.

Theo hồ sơ vụ án, toàn bộ giấy tờ như FSC (giấy chứng nhận bán hàng tự do để được lưu hành thuốc trên thế giới), GMP (giấy chứng nhận thực hành tốt sản xuất thuốc) do Bộ Y tế Canada cấp, con dấu hợp pháp hóa lãnh sự của Đại sứ quán Việt Nam tại Canada… đều là giả nhưng qua mặt được những cán bộ trong Tổ Thẩm định thuộc Cục Quản lý dược (Bộ Y tế).

Đơn vị này đã duyệt hồ sơ kỹ thuật giả mạo thuốc H-Capita (thuốc giả chống ung thư), chấp thuận cho VN Pharma nhập 200.000 hộp H-Capita 500mg Caplet, trong đó 9.300 hộp đã nhập về Việt Nam.

Ngoài ra, công văn do Cục trưởng Cục Quản lý dược ký ngày 30/12/2013 đồng ý cho phép công ty VN Pharma nhập khẩu số thuốc nói trên thông qua nhà cung cấp là Công ty Austin (Hồng Kông) nhưng giấy phép hoạt động tại Việt Nam của công ty này đã hết hạn trước đó gần 2 tháng.

Cùng đợt nhập khẩu này, Cục Quản lý dược đã cấp phép cho VN Pharma nhập khẩu 7 loại thuốc đều do Công ty Helix Canada sản xuất và Công ty VN Pharma nhập khẩu. Thuốc đã lọt qua nhiều vòng thẩm định hồ sơ, được cấp số đăng ký, đã trúng thầu cung cấp cho nhiều bệnh viện lớn trong toàn quốc. Chỉ sau khi vụ việc bị phát hiện, Cục Quản lý dược mới cấm lưu hành 7 loại thuốc nói trên.

9.300 hộp thuốc ung thư giả được đưa tới bệnh nhân như thế nào?

Theo cáo trạng, từ năm 2012 đến 2014, Nguyễn Minh Hùng đã nhiều lần yêu cầu nhân viên viết khống các hồ sơ để hợp thức hóa hồ sơ rồi nộp lên Cục quản lý dược để xin cấp phép nhập khẩu – trong đó có vụ đàm phán với Võ Mạnh Cường – đại diện cho công ty Helix Canada để nhập trót lọt 9.300 hộp thuốc ung thư kém chất lượng H-Capita 500mg Caplet. Ngoài ra, công ty VN Pharma còn ký kết với công ty Austin (Hồng Kông) – công ty đã hết hạn giấy phép hoạt động để nhập khẩu hàng.

Đáng chú ý, cáo trạng thể hiện Ngô Anh Quốc – Phó tổng giám đốc VN Pharma đã chỉ đạo nhân viên chi hoa hồng cho các bác sĩ tại bệnh viện để kê đơn cho bệnh nhân các loại thuốc của công ty này nhập khẩu. Chỉ riêng lô 9.300 lô thuốc H-Capita 500mg, chi phí hoa hồng đã lên tới 7,5 tỷ đồng.

Để có chi phí, Công ty VN Pharma nâng khống giá thuốc trên hợp đồng nhập khẩu thuốc (đối với thuốc H-Capita 500mg là từ 27 lên đến 75 USD/ hộp). Các khoản chi phí này đều không có hóa đơn, chứng từ hợp lệ, không được thể hiện ở sổ sách ở công ty. Cơ quan điều tra nhận định hành vi trên có dấu hiệu trốn thuế nhưng không thu giữ được tài liệu đầy đủ nên không có căn cứ xử lý.

Mức án đối với các bị can thuộc nhóm tội “Buôn lậu“:

  1. Nguyễn Minh Hùng (39 tuổi, ngụ quận 10, TP.HCM, nguyên Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Công ty CP VN Pharma) lãnh 12 năm tù.
  2. Võ Mạnh Cường (39 tuổi, quê Khánh Hòa, nguyên Giám đốc Công ty TNHH Thương mại hàng hải quốc tế H&C) lãnh 12 năm tù.
  3. Nguyễn Trí Nhật (42 tuổi, ngụ quận Tân Phú, nguyên phó giám đốc Công ty CP VN Pharma) lãnh 5 năm tù.
  4. Ngô Anh Quốc (33 tuổi, ngụ quận 10, nguyên phó giám đốc Công ty CP VN Pharma) lãnh 4 năm tù.
  5. Phan Cẩm Loan (nguyên Phó trưởng Phòng Cuất nhập khẩu Công ty CP VN Pharma) lãnh 3 năm 6 tháng tù.
  6. Lê Thị Vũ Phương (kế toán trưởng Công ty CP VN Pharma) lãnh 3 năm tù.

Mức án đối với các bị can thuộc nhóm tội “Làm giả con dấu, tài liệu cơ quan, tổ chức“:

  1. Phạm Văn Thông (dược sĩ) lãnh 2 năm tù treo, thời gian thử thách 4 năm.
  2. Bùi Ngọc Duy (31 tuổi, nguyên Trưởng Phòng Nghiên cứu và phát triển Công ty CP VN Pharma) lãnh 1 năm 6 tháng tù.
  3. Phạm Anh Kiệt (54 tuổi, nguyên Tổng giám đốc Công ty TNHH Một thành viên Dược Sài Gòn – Sapharco) lãnh 2 năm tù treo, thời gian thử thách 4 năm.

Trần Tâm