Do dự án cầu Rạch Chiếc (TP.HCM) hoàn vốn trước 1 năm nên thành phố quyết định dừng thu phí tại trạm BOT xa lộ Hà Nội từ ngày 1/1/2018. Trước đó, theo kết luận từ Thanh tra chính phủ, BOT Xa lộ Hà Nội là một trong những dự án có nhiều sai phạm nhất.

xa lộ Hà Nội, TP.HCM
Trước đó, theo kết luận của Thanh tra Chính phủ, dự án BOT Xa lộ Hà Nội đã chỉ định thầu sai, quyết toán phí duy tu cao hơn thực tế hàng chục tỷ đồng. (Ảnh: Lưu Tâm)

Chiều ngày 29/12, Chánh Văn phòng UBND TP.HCM Võ Văn Hoan cho biết thành phố vừa quyết định tạm dừng thu phí tại trạm BOT qua xa lộ Hà Nội từ 0h ngày 1/1/2018.

Trạm thu phí xa lộ Hà Nội vốn thu phí cho cả 2 dự án BOT cầu Rạch Chiếc và dự án xa lộ Hà Nội mở rộng.

Kế hoạch ban đầu, khi kết thúc thu phí dự án cầu Rạch Chiếc khoảng 1.000 tỷ đồng vào cuối năm 2018, chủ đầu tư sẽ tiến hành thu phí dự án xa lộ Hà Nội mở rộng với thời gian thu phí từ ngày 1/1/2019 đến năm 2036.

Tuy nhiên, do lưu lượng phương tiện giao thông qua xa lộ Hà Nội lớn nên chủ đầu tư đã hoàn vốn thu phí trước 1 năm, kết thúc vào ngày 31/12/2017.

Việc thu phí dự án xa lộ Hà Nội mở rộng, nhà đầu tư đang chờ giấy chứng nhận đầu tư từ Bộ KH&ĐT do dự án còn vướng mắc việc giải toả bồi thường.

Thành phố tạm thời chưa tổ chức thu phí dự án mở rộng xa lộ Hà Nội ngay sau khi kết thúc thu phí cầu Rạch Chiếc. Thời điểm bắt đầu thu phí xa lộ Hà Nội mở rộng thì phải chờ hoàn thành một số thủ tục như giấy chứng nhận đầu tư của Bộ KH&ĐT cấp và chủ đầu tư ký thêm phụ lục hợp đồng với cơ quan nhà nước. Thời điểm thu phí sẽ do UBND TP.HCM xem xét quyết định” – ông Hoan nói.

Dự án xa lộ Hà Nội mở rộng được khởi công từ tháng 4/2010 là tuyến đường huyết mạch, nằm trong nhóm các dự án trọng điểm mà TP.HCM ưu tiên đầu tư để kéo giảm ùn tắc giao thông.

Dự án kéo dài từ cầu Sài Gòn đến ngã ba Tân Vạn với chiều dài 15,7 km; 16 làn xe (8 làn xe lưu thông trên trục đường chính và 8 làn ô tô chạy ở hai bên đường song hành) do Công ty Cổ phần Đầu tư hạ tầng kỹ thuật TP.HCM (CII) đầu tư theo hợp đồng BOT.

Sai phạm tại dự án BOT Xa Lộ Hà Nội

Ngày 30/8/2002, TP.HCM chuyển quyền quản lý thu phí giao thông đường Điện Biên Phủ (xa lộ Hà Nội) và đường Hùng Vương nối dài (Kinh Dương Vương) cho Công ty CII với giá trị chuyển nhượng là 1.000 tỷ đồng.

Đến ngày 24/5/2013, thành phố ra quyết định kết thúc thu phí hoàn vốn dự án chuyển nhượng quyền thu phí đường Điện Biên Phủ và Hùng Vương nối dài. Đồng thời, duy trì trạm thu phí tuyến xa lộ Hà Nội để tổ chức thu phí hoàn vốn đầu tư dự án Xây dựng cầu Rạch Chiếc.

CII đã thu hồi hoàn vốn với số tiền là 151,1 tỷ đồng, số tiền chưa thu hồi hoàn vốn là 157 tỷ đồng đã được ngân sách thành phố hoàn trả.

Theo kết quả thanh tra, tại biên bản thanh lý hợp đồng giữa Sở Tài chính và công ty, trong tổng số hơn 157 tỷ đồng chưa hoàn vốn – khoảng 8,4 tỷ đồng phát sinh ngoài khoản đã được phê duyệt. Trong số 8,4 tỷ đồng này có gần 3,9 tỷ đồng là tiền thuê trạm Kinh Dương Vương (bao gồm cả lãi phát sinh) đã nằm trong chi phí quản lý trước đó trị giá gần 3,3 tỷ đồng được quyết toán là chưa đúng quy định của hợp đồng.

Theo quy định tại hợp đồng giữa Sở Tài chính và Công ty, chi phí bảo dưỡng được khoán bằng 2% tổng doanh thu chưa trừ thuế VAT để sửa chữa thường xuyên và trùng tu một lần cho các tuyến Điện Biên Phủ, Nguyễn Hữu Cảnh và Hùng Vương.

Tuy nhiên, thực tế chi phí trùng tu là 5,12 tỷ đồng nhưng lại được quyết toán là gần 18 tỷ đồng, chênh lệch tăng là 12,84 tỷ đồng.

Về quyết toán, thanh tra Chính phủ kết luận dự án đã được Sở Tài chính TP.HCM phê duyệt quyết toán ngày 8/9/2015, giá trị phê duyệt quyết toán là gần 824,84 tỷ đồng. Sở Xây dựng thành phố đã ban hành quy định về điều chỉnh chi phí nhân công, máy thi công không đúng quy định về hệ thống thang bảng lương, phụ cấp trong các công ty nhà nước, dẫn đến chi phí nhân công trong quyết toán tăng sai gần 3,2 tỷ đồng.

Về chi phí duy tu, bảo dưỡng – Theo hợp đồng, CII phải trả khoản tiền là hơn 10 tỷ đồng cho Khu quản lý giao thông đô thị số 2. Tuy nhiên, tại thời điểm kiểm tra công ty này vẫn chưa trả.

Liên quan đến trách nhiệm của UBND TP.HCM, Thanh tra Chính phủ cũng chỉ rõ thành phố có sai phạm khi không thực hiện xây dựng và công bố danh mục các dự án BOT, đồng thời chỉ định nhà đầu tư CII mà không đấu thầu rộng rãi.

Hoàng Minh

Xem thêm: