Cha mẹ nào cũng hy vọng con của mình thông minh và xuất sắc. Nếu con của bạn thiên bẩm thông minh thì thật tuyệt vời. Tuy nhiên, trong nghiên cứu của một nhà tâm lý học Mỹ, những đứa trẻ có IQ cao không nhất định đều là dựa vào di truyền. 

trẻ có chỉ số IQ cao
Một đứa trẻ có chỉ số IQ cao hay không thực sự có thể được nhìn thấy trước 5 tuổi. (Ảnh: ShutterStock)

Nhà tâm lý học người Mỹ Lewis Madison Terman từng thực hiện một nghiên cứu dài hạn trên 1.200 “đứa trẻ thiên tài” có chỉ số IQ trên 140. Sau khi theo dõi, ông phát hiện ra rằng những đứa trẻ này không trở thành nhà khoa học, cũng có một số ít thành công, nhưng hầu hết chúng đều rất bình thường. Cũng giống như những người bình thường khác, ông Terman tin rằng những đứa trẻ có chỉ số thông minh cao có điểm chung, nhưng không liên quan gì đến di truyền. 

Một đứa trẻ có chỉ số IQ cao hay không thực sự có thể được nhìn thấy trước 5 tuổi.

Một đứa trẻ có chỉ số thông minh cao thường có những đặc điểm sau: 

1. Năng lực lý giải tốt

Trẻ có chỉ số IQ cao có khả năng hiểu nhanh hơn những đứa trẻ bình thường. Trẻ bình thường cần suy ngẫm nhiều lần để hiểu, trong khi trẻ có chỉ số IQ cao có thể hiểu và nắm vững nó trong một thời gian rất ngắn, thậm chí còn hiệu quả gấp 3 lần những đứa trẻ bình thường.

2. Khả năng ghi nhớ tốt

Những đứa trẻ bình thường cần phải nhẩm đi đọc lại nhiều lần để thực sự ghi nhớ mọi thứ, nhưng những đứa trẻ có chỉ số IQ cao đã gặp qua là ít khi quên. Mà tiền đề cơ bản của việc học bất kỳ kiến ​​thức nào chính là khi có đủ kiến ​​thức trong não thì mới có chỗ cho trí thông minh phát triển. Sự khởi đầu của một chỉ số IQ cao thường là một kho trí nhớ rất lớn. Đối với những câu hỏi mà người khác đưa ra, những đứa trẻ có chỉ số IQ cao chỉ cần suy nghĩ một chút là có thể trả lời, đây là điểm dễ nhận thấy nhất ở những đứa trẻ có chỉ số IQ cao. 

3. Khả năng tập trung cao

Những đứa trẻ bình thường thường dễ chú ý đến mọi việc, đây cũng là lý do tại sao trẻ con ăn cơm rất lâu. Bởi vì chúng thường ăn được mấy muỗng thì lại chuyển sự chú ý đến những sự vật khác, chạy đi chơi, xem TV… 

Năng lực tập trung có liên quan đến tuổi tác, nhà tâm lý học sau khi quan sát trẻ con phát hiện rằng: trẻ 1 tuổi có khả năng tập trung từ 5-8 phút; trẻ 2 tuổi có khả năng tập trung từ 10-12 phút; trẻ 3 tuổi có khả năng tập trung từ 15-20 phút. Tuy nhiên, những đứa trẻ IQ cao khi 4-7 tháng tuổi đã có năng lực tập trung tương đương với những đứa trẻ 7 tuổi.

4. Tràn đầy hiếu kỳ và tinh lực dồi dào

Kỳ thực, trẻ con có hiếu kỳ hay không có thể quan sát được khi chúng chào đời. Nếu đứa trẻ ở trong một không gian đơn điệu thì nó sẽ khóc mãi không dứt. Nhưng một khi được ôm ra ngoài thì sẽ nó sẽ mở mắt chăm chú nhìn ra xung quanh. Đứa trẻ như vậy sau khi lớn lên sẽ thường xuyên thích hỏi cha mẹ “tại sao”, cũng sẽ chủ động sẽ tự luyện tập tìm ra câu trả lời. Đây đều là biểu hiện của những đứa trẻ có IQ cao. Trẻ hoạt bát và tràn đầy cảm xúc thể hiện não bộ hoạt động mạnh mẽ hơn, đây cũng là biểu thị của chỉ số IQ cao.

Cha mẹ nên nuôi dạy đứa trẻ có IQ cao như thế nào?

thói quen tốt vào buổi tối
Khi đối mặt với những thắc mắc của con cái, cha mẹ nên có thái độ khuyến khích và cùng con chủ động tìm kiếm câu trả lời. (Ảnh: Evgeny Atamanenko/ Shutterstock)

1. Coi trọng sự phát triển cân đối giữa não trái và não phải của trẻ

Não trái và não phải của con người chịu trách nhiệm về những chức năng khác nhau. Não trái phụ trách về ngôn ngữ, toán học, khoa học v.v. Não phải phụ trách về nghệ thuật, âm nhạc, sáng tạo, phát minh v.v. 

Sự phát triển giữa não trái và não phải càng cân đối, tốc độ phản ứng của đại não sẽ càng nhanh, phối hợp càng tốt hơn, tương lai cũng sẽ càng thông minh hơn. Ngoài tập trung vào các môn toán hoá lý và các môn khác ở trường học, các bậc phụ huynh cũng đừng quên cho trẻ tiếp xúc với các lĩnh vực khác như nghệ thuật, âm nhạc… để não trái và não phải của trẻ được phát triển cân đối hơn.

2. Thiết lập tư duy logic cho trẻ

Chỉ số IQ cao của hầu hết “đứa trẻ thiên tài” được thể hiện qua lối tư duy độc đáo của chúng, khác với những đứa trẻ bình thường hay sa vào lối học vẹt và tư duy cứng nhắc. Cha mẹ có thể sử dụng tiểu thuyết trinh thám, cờ vua, cờ vây, để giúp trẻ hình thành thói quen tư duy, đồng thời cũng có thể trau dồi khả năng logic của trẻ. 

3. Khuyến khích để trẻ đặt nhiều câu hỏi hơn

Hầu hết trẻ em đều tò mò, và những đứa trẻ có chỉ số IQ cao thường dừng lại khi chúng tìm đã ra câu trả lời. Khi đối mặt với những thắc mắc của con cái, cha mẹ nên có thái độ khuyến khích và cùng con chủ động tìm kiếm câu trả lời. Nếu cha mẹ cứ thờ ơ với những câu hỏi của con cái, thậm chí tỏ thái độ nóng nảy, chán ghét thì lâu dần trẻ sẽ không còn sẵn sàng đặt câu hỏi nữa, điều này sẽ giết chết cơ hội tốt theo đuổi kiến ​​thức của trẻ.