Các bậc cha mẹ đều mong “con trai thành rồng, con gái thành phượng”,  lớn lên sẽ làm nên sự nghiệp, gặt hái thành công. Chuyên gia đã phát hiện ra rằng có 7 kỹ năng quan trọng đối với sự thành công của trẻ, nhắc nhở các bậc cha mẹ chú ý giúp trẻ phát triển chúng trong cuộc sống hàng ngày.

dạy con
Chuyên gia đã phát hiện ra rằng có 7 kỹ năng quan trọng đối với sự thành công của một đứa trẻ. (Ảnh: New Africa/ Shutterstock)

Nhà tâm lý học giáo dục và chuyên gia nuôi dạy con cái Michele Borba đã viết một bài phân tích về điều này trên kênh CNBC Make it vào ngày 16/4. 

Sau khi phân loại một số lượng lớn các nghiên cứu về những đặc điểm có liên quan nhiều nhất đến việc tối ưu hóa khả năng phát triển của trẻ, bà xác định rằng trẻ em cần có 7 kỹ năng để tăng cường sự cương trực trong tinh thần, khả năng phục hồi, kỹ năng xã hội, nhận thức về bản thân và sức mạnh đạo đức. Những kỹ năng này giúp phân biệt những đứa trẻ thành công với những đứa trẻ khác và giúp trẻ phát triển tối ưu.

Dưới đây là 7 kỹ năng mà bà Borba tổng hợp :

1. Sự tự tin

Hầu hết các bậc cha mẹ đều đánh đồng lòng tự trọng với sự tự tin. Họ nói với trẻ rằng “con rất đặc biệt” hoặc “con có thể làm bất cứ điều gì mà con muốn”. Nhưng có rất ít bằng chứng cho thấy việc nâng cao lòng tự trọng dẫn đến thành công trong học tập hoặc thậm chí là hạnh phúc thực sự.

Tuy nhiên, nghiên cứu cho thấy rằng những đứa trẻ cho rằng thành tích của mình là do nỗ lực và sức mạnh của bản thân sẽ thành công hơn những trẻ cho rằng chúng không kiểm soát được kết quả học tập.

Tự tin thực sự chính là để trẻ tin tưởng rằng chúng đang làm tốt, khiến trẻ đủ can đảm để đối mặt với những trở ngại và dám đưa ra các giải pháp. Cha mẹ giúp trẻ giải quyết vấn đề hoặc giúp trẻ hoàn thành nhiệm vụ sẽ chỉ khiến trẻ mất tự tin và nghĩ rằng “Cha mẹ không tin rằng mình có thể làm được”. Những đứa trẻ có lòng tự tin biết rằng chúng có thể thất bại nhưng cũng có thể phục hồi. 

2. Đồng cảm 

dạy con
Bạn hãy chủ động chia sẻ cảm xúc của mình với con của bạn để trẻ cảm nhận được sự an toàn khi bày tỏ lại cảm xúc của mình. (Ảnh: Fizkes/ Shutterstock)

Có 3 loại đồng cảm:

  • Sự đồng cảm về tình cảm: Khi chúng ta chia sẻ cảm xúc của người khác và cảm nhận được cảm xúc của họ.
  • Sự đồng cảm trong hành vi: Khi những mối quan tâm thấu cảm thúc giục chúng ta hành động với lòng trắc ẩn.
  • Sự đồng cảm về nhận thức: Khi chúng ta hiểu người khác nghĩ gì hoặc đứng ở vị trí của họ.

Trẻ em cần vốn từ vựng về cảm xúc để phát triển sự đồng cảm. Vì vậy, cha mẹ có thể giúp trẻ xây dựng vốn từ vựng về cảm xúc theo một số cách:

  • Gắn nhãn cảm xúc: Đặt tên cảm xúc có chủ đích theo ngữ cảnh để giúp họ xây dựng vốn từ vựng về cảm xúc: “Con đang hạnh phúc!” “Con có vẻ buồn bực.”.
  • Đặt câu hỏi: “Điều này khiến con cảm thấy thế nào?” “Con trông có vẻ sợ hãi, phải không?”…Hãy giúp con bạn nhận ra rằng mọi cảm giác đều bình thường bằng cách đặt những câu hỏi liên quan đến cảm xúc cho trẻ.
  • Chia sẻ cảm xúc: Chia sẻ cảm xúc của mình với con của bạn để trẻ cảm nhận được sự an toàn khi bày tỏ lại cảm xúc của mình.
  • Để ý đến những người khác: Để trẻ chú ý đến nét mặt và ngôn ngữ cơ thể của người khác ở nơi công cộng và hỏi trẻ “Con nghĩ người đó cảm thấy thế nào?” “Con đã bao giờ cảm thấy như thế này chưa?”

3. Tự chủ

Khả năng kiểm soát sự chú ý, cảm xúc, suy nghĩ, hành động và mong muốn của bản thân là một trong những điều làm nên thành công của trẻ và cũng là bí mật đáng ngạc nhiên giúp trẻ phát triển.

Một cách để dạy trẻ tự chủ là đưa ra các tín hiệu. Một số trẻ gặp khó khăn trong việc điều chỉnh sự chú ý giữa các hoạt động. Vì vậy, một số giáo viên sẽ sử dụng “tín hiệu chú ý” như rung chuông hoặc tín hiệu bằng lời nói “Hạ bút xuống, hướng mắt lên”.

Bạn hãy phát triển một tín hiệu, thực hành cùng nhau và sau đó mong đợi sự chú ý, ví dụ như: “Mẹ cần sự chú ý của con trong 1 phút nữa.” “Con đã sẵn sàng để nghe?”

Một kỹ thuật khác là sử dụng các khoảng dừng căng thẳng, tức là để cho trẻ thời gian để suy nghĩ trước khi hành động.

4. Chính trực và trung thực

Chính trực là một tập hợp các niềm tin, khả năng, thái độ và kỹ năng mà trẻ học được để tạo ra một hướng dẫn đạo đức mà trẻ có thể sử dụng để giúp trẻ biết điều gì là đúng và làm việc đúng đắn.

Cha mẹ nên cho con cái của họ đủ không gian để phát triển bản sắc đạo đức của riêng mình. Khi con bạn thể hiện những hành vi đạo đức, cha mẹ hãy nhận ra và khen ngợi trẻ để trẻ biết rằng bạn coi trọng những hành vi đó. Cũng nói cho con bạn biết phải làm gì với sự chính trực để trẻ biết phải làm gì để xứng đáng được công nhận.

5. Thích khám phá

hoc tu cuoc song
Thích khám phá là một trong những tính cách góp phần vào sự thành công sau này của con trẻ. (Ảnh: Gorodenkoff/ Shutterstock)

Thích khám phá là mong muốn hiểu biết, theo đuổi và tìm hiểu những sự kiện mới, đầy thử thách và không chắc chắn.

Để giúp trẻ hình tính cách này, cha mẹ có thể cung cấp cho trẻ đồ chơi, các tiện ích và để trẻ thử xem có thể tìm ra bao nhiêu cách để sử dụng những thứ này.

Một cách khác là thúc đẩy sự hiếu kỳ. Thay vì nói “Điều đó là không thể”, bạn có thể nói với con rằng “Hãy xem điều gì sẽ xảy ra!”. Thay vì đưa ra câu trả lời, hãy khuyến khích con bạn suy nghĩ nhiều hơn và sử dụng dạng câu hỏi:

“Con nghĩ sao?”

“Làm sao con biết?”

“Làm thế nào con có thể tìm ra?”

6. Nghị lực

Nghị lực giúp trẻ tiếp tục kiên trì ngay cả trong những hoàn cảnh dễ dàng phải bỏ cuộc nhất.

Một số trẻ dễ dàng bỏ cuộc bởi vì chúng cảm thấy quá tải với “tất cả các vấn đề” hoặc “tất cả các bài tập về nhà”. Đối với những trẻ khó tập trung hoặc khó viết thì việc chia bài tập về nhà thành nhiều phần nhỏ hơn sẽ giúp ích trẻ rất nhiều trong việc hoàn thành chúng.

Cha mẹ có thể dạy con “chia nhỏ”, ví dụ: Che tất cả các bài toán của mình bằng một tờ giấy, chỉ trừ hàng trên cùng. Sau khi hoàn thành mỗi dòng, di chuyển tờ giấy xuống một dòng.

Những đứa trẻ lớn hơn có thể viết mỗi bài tập vào một tờ giấy dính, theo thứ tự độ khó và làm một việc tại một thời điểm. Khuyến khích trẻ làm điều khó nhất trước để trẻ không căng thẳng về nó cả đêm. Sự tự tin và tính kiên trì được xây dựng khi trẻ hoàn thành các phần lớn hơn một mình.

7. Lạc quan

Sống đẹp cậu bé lạc quan
Những đứa trẻ lạc quan coi những thách thức và trở ngại là tạm thời và có thể vượt qua, vì vậy chúng có nhiều khả năng thành công hơn. (Ảnh: Sasin Tipchai từ Pixabay)

Những đứa trẻ lạc quan coi những thách thức và trở ngại là tạm thời và có thể vượt qua, vì vậy chúng có nhiều khả năng thành công hơn. Ngược lại, những đứa trẻ bi quan lại xem những thử thách là vĩnh viễn, giống như những khối xi măng nặng nề không thể xê dịch, vì vậy chúng dễ bỏ cuộc.

Những đứa trẻ lạc quan coi những thách thức và trở ngại là tạm thời và có thể vượt qua, vì vậy chúng có nhiều khả năng thành công hơn. (Ảnh: 

Dạy trẻ lạc quan bắt đầu từ cha mẹ. Con cái coi lời nói của cha mẹ là tiếng nói nội tâm của mình, vì vậy nếu bạn luôn tỏ ra bi quan, hãy điều chỉnh thông điệp của mình tới con.

Cha mẹ nên đánh giá xem trẻ thường mô tả mọi thứ là tích cực hay tiêu cực, tốt hay xấu. Nếu như trẻ thường nghĩ bi quan, trước hết bạn cần thay đổi chính mình. Thay đổi là khó, nhưng điều quan trọng là bạn cần là tấm gương cho những gì bạn muốn con mình học hỏi.

Mộc Lan/ Theo CNBC