“Đại trí nhược ngu”, “Nan đắc hồ đồ” xưa nay luôn được coi là những lối hành xử trí huệ của bậc tài trí. 

người có bản sự
Người có trí tuệ thật sự thường rất tự tin nhưng không cố thể hiện mình và cũng không cần phải tranh luận đúng sai. (Ảnh minh họa: Shutterstock)

“Đại trí nhược ngu” là một câu thành ngữ cổ xuất phát từ “Đạo Đức Kinh”: “Đại trí nhược ngu, đại xảo nhược chuyết.” (Kẻ tài trí giả như ngu dốt, cực khéo thì dường như vụng). Đại thi hào Tô Đông Pha thời nhà Tống cũng từng nói: “Đại trí nhược ngu, đại dũng nhược khiếp” (Kẻ tài trí giả như ngu dốt, kẻ dũng mãnh giả như khiếp sợ).

Hàm ý rằng bậc quân tử dù có tài trí đến đâu cũng không để lộ ra bên ngoài, nhìn bề ngoài thật giống như người ngu dốt, nhưng thực tế đã nhìn thấu tỏ bản chất của sự việc, biết rõ chuyện nhân quả. Còn những người có sự hiểu biết nhỏ bé hạn hẹp lại hay dương dương tự đắc. Mà bậc đại trí nhược ngu thường có 3 kiểu biểu hiện sau đây, nhìn một chút người bên cạnh bạn xem có người nào như vậy hay không nhé.

1. Luôn mỉm cười

Mỉm cười là phép đối nhân xử thế cơ bản giữa người với người, đây là một loại thể hiện của sự tôn trọng. Hơn nữa mỉm cười là một dấu hiệu của sự tự tin. Những người thực sự có trí huệ thường sẽ tự tin, nếu không thì làm sao họ có thể biểu hiện ra tâm tính  như vậy được.

‘’Đại trí nhược ngu’’, người có trí tuệ thật sự thường không bao giờ thể hiện ra bề ngoài, họ trông có vẻ rất đỗi bình thường, người hay cười có thể không phải là người có trí tuệ, nhưng người có trí tuệ nhất định sẽ thường xuyên mỉm cười.

2. Không tranh luận đúng sai

Dễ dàng tranh luận với người khác về những điều đúng sai là một hành động thiếu sáng suốt. Người tài trí không bao giờ tranh luận đúng sai với người khác, bởi vì trong thâm tâm của họ biết rõ không có gì tuyệt đối đúng hay sai. Tranh luận rốt cuộc không mang lại ý nghĩa gì cả, thậm chí còn làm thấp giá trị của bản thân.

Nếu là bậc “đại trí nhược ngu’’ họ sẽ không biểu hiện vô cùng thông minh, chuyện thiệt hơn đúng sai trong lòng sớm đã hiểu rõ, kết quả tốt xấu đều đã tự cân nhắc. Hơn nữa không tranh cãi chính là một loại cảm xúc trí tuệ, đồng thời cũng là để giữ thể diện cho người khác.

3. Không cố thể hiện mình

Người ‘’đại trí nhược ngu’’ sẽ không cố tình thể hiện bản thân, người thật sự có trí tuệ thường có cái nhìn sâu sắc về mọi người và mọi chuyện, từ trong lòng đã có dự tính, sau đó lặng lẽ đợi thời cơ chín muồi mà hành sự. Từ đầu đến cuối luôn làm mọi việc một cách thận trọng. Những điều ấy là xuất phát từ sâu thẳm bên trong bản thân họ chứ không phải chỉ gói gọn ở bề ngoài. 

Trong cuộc đời, chúng ta sẽ nhiều lần muốn được thể hiện bản thân, thể hiện tài năng cho người khác thấy để có cơ hội phát triển cá nhân, vì nếu luôn trốn trong góc thì không bao giờ thành công. Nhưng có thật sự là càng thể hiện bản thân nhiều thì càng thành công hay không, nếu đúng thật sự là như vậy thì con đường của chúng ta đã quá dễ dàng rồi. Tất nhiên, không phải đều như vậy, thật ra khi chúng ta tận sức thể hiện bản thân cho người khác thấy, họ sẽ cảm thấy người này là hư danh, không có gì là bản lĩnh, cho nên làm người thì vẫn nên khiêm tốn một chút. 

Cựu Tổng thống Mỹ Wilson khi còn nhỏ trông rất ngốc nghếch. Nhiều người trong thị trấn thích đùa với ông, khi không có việc gì cũng tìm ông để làm trò cười. Một ngày nọ, có người bạn cầm 1 đô la và năm xu hỏi ông rằng sẽ chọn tờ nào. Cậu bé Wilson trả lời mà không cần suy nghĩ: “Tôi muốn 5 xu.” Những người bạn đồng hành của ông cười nhạo ông: “Haha, cậu ấy muốn 5 xu thay vì một đô la.” Các bạn của ông còn đem chuyện này truyền bá khắp nơi.

Nhiều người không tin rằng cậu bé Wilson lại ngốc nghếch đến vậy, họ lấy tiền để thử xem có đúng như lời đồn không, nhưng lần nào cũng vậy, cậu bé Wilson luôn trả lời: “Tôi muốn 5 xu.” chuyện cười này lan ra khắp trường, và ngày nào cũng có người lừa ông như vậy và hài lòng bỏ đi.

Cuối cùng, giáo viên của ông biết về điều đó và đã hỏi trực tiếp ông: “Con không thể phân biệt giữa một đô la và một đồng 5 xu sao?”

Ông Wilson trả lời: “Tất nhiên là con biết. Nhưng nếu con chọn 1 đô la thì sẽ không có ai dám thử con nữa, và con sẽ không kiếm được 5 xu”.

Thầy nghe xong mới chợt nhận ra. Wilson khi tìm kiếm lợi ích thì không dùng sự thông minh biểu hiện ra, thay vào đó lại tỏ vẻ ngốc nghếch. Sau này, ông trở thành tổng thống của Hoa Kỳ.