Trước khi trở thành giáo sư dạy toán, June Huh từng là một học sinh ghét trường học. Tài năng toán học nổi tiếng thế giới từng bỏ học giữa chừng và cúp tiết thường xuyên.

New Project 1
Giáo sư June Huh. (Nguồn: ICM 2018)

Mới đây, nhà toán học người Mỹ gốc Hàn, June Huh, đã được nhận Huy chương Fields danh giá (thường được gọi là ‘Giải Nobel Toán học’). Không giống như các nhà toán học được tín nhiệm khác, Huh không phải là thần đồng toán học khi còn nhỏ, đến tuổi đi học rồi anh vẫn không giỏi môn toán. 

Anh sinh năm 1983 tại California, nơi cha mẹ anh theo học đại học. Sau khi tốt nghiệp, họ chuyển đến sống tại Seoul, Hàn Quốc. Cha anh là giáo viên dạy thống kê còn mẹ dạy ngôn ngữ và văn học Nga.

Huh rất thích học nhưng lại không thích đến trường. Anh không thể tư duy tốt khi ngồi trong khung cảnh một lớp học điển hình. Chính vì thế, để trau dồi kiến thức, anh chọn cách đọc nhiều cuốn bách khoa toàn thư và tiếp thu kiến thức từ môi trường xung quanh.

Huh khi còn nhỏ không hề thích toán học. Ước mơ của anh là trở thành một nhà thơ. Năm 16 tuổi, anh bỏ học trung học để theo đuổi ước mơ sáng tạo nhưng không có tác phẩm nào của anh được xuất bản.

Cuối cùng, Huh đăng ký học chuyên ngành vật lý và thiên văn học tại Đại học Quốc gia Seoul. Thật khó tin nhưng vị tiến sĩ tương lai lại rất hay cúp học khi còn là sinh viên. Anh mất khoảng 6 năm để tốt nghiệp. Trong năm thứ 6, anh đăng ký vào lớp học toán do thầy Heisuke Hironaka giảng dạy. Thầy là nhà toán học nổi tiếng người Nhật từng được nhận Huy chương Fields. Đây chính là bước ngoặt quan trọng, giúp khơi dậy niềm đam mê toán học trong lòng Huh.

Các bài giảng của Hironaka hoàn toàn khác so với những giáo viên khác. Thầy dạy về các công trình thầy đang nghiên cứu thay vì các bài học đã có sẵn câu trả lời. Cảm giác được cố gắng chinh phục điều gì đó mà không ai thực sự biết cách làm đã thu hút lòng ham học của cậu sinh viên Huh.

Sau khi học xong đại học, Huh tiếp tục hoàn thành bằng Thạc sĩ về hình học đại số và lý thuyết điểm kỳ dị tại Đại học Quốc gia Seoul. Trong lúc đó, anh cũng làm công việc trợ lý cho thầy Hironaka, cùng thầy đến những buổi hội thảo xuyên Nhật Bản. 

Huh nộp đơn theo học Tiến sĩ vào các trường Đại học Mỹ nhưng chỉ có trường Đại học Illinois chấp nhận yêu cầu của anh. Anh nghiên cứu ở đó vào năm 2009, sau đó chuyển đến Đại học Michigan năm 2011. Anh tốt nghiệp năm 2014 (ở tuổi 31) với luận văn được viết dưới sự hướng dẫn của Mircea Mustata. Khi đó, Huh nhận ra rằng toán học có thể mang lại cho anh nhiều điều kỳ diệu mà thơ ca không thể làm được.

Trong quá trình lấy bằng Tiến sĩ, Huh đã giải quyết được một chuyên đề không có câu trả lời trong hơn 40 năm. Kể từ đó, anh nhận được nhiều giải thưởng và sự công nhận khác. Tháng Bảy năm nay, ở tuổi 39, nhà toán học June Huh được trao tặng Huy chương Fields 2022 nhằm tôn vinh đóng góp của anh trong lĩnh vực toán tổ hợp. Huy chương Fields là giải thưởng toán học danh giá hàng đầu thế giới, thường được gọi là Giải Nobel trong lĩnh vực Toán học.

Hiện Huh đang là giáo sư tại Đại học Princeton. Trước đây anh từng là giáo sư giảng dạy tại Đại học Stanford và Viện Nghiên cứu Cao cấp.

Từ một học sinh luôn né tránh môn toán trở thành nhà toán học nổi tiếng thế giới, hành trình của thầy Huh đã chứng minh cho chúng ta thấy không phải ai cũng xác định được bản thân muốn gì khi còn nhỏ. Đôi khi chúng ta cần phải cởi mở, thuận theo các sự kiện trong cuộc sống hàng ngày để tìm thấy điều thực sự ý nghĩa trong tương lai.