Các nhà nghiên cứu Trung Quốc cho biết rằng họ đã chế tạo một nguyên mẫu động cơ bay siêu thanh dựa trên một thiết kế của NASA (Cơ quan Hàng không và Vũ trụ Mỹ) đã bị bỏ đi từ hơn 2 thập kỷ trước. 

siêu thanh
Northrop Grumman X-47, chiến cơ không người lái do DARPA thiết kế. (Ảnh: DARPA/Wikimedia commons)

Chính quyền Trung Quốc đã đạt được tiến bộ này vài tháng sau khi thử nghiệm một tên lửa siêu thanh có khả năng mang đầu đạn nguyên tử khiến giới tình báo Mỹ phải ngạc nhiên.

Trong một bài báo đã được bình duyệt đăng trên Tạp chí Công nghệ Sức đẩy của Trung Quốc hôm 5/12 vừa qua, một nhóm nghiên cứu Trung Quốc cho biết rằng nhờ một thiết kế có tuổi đời 2 thập kỷ của Mỹ, họ đã phát triển và thử nghiệm một nguyên mẫu động cơ bay siêu thanh.

Nhóm nghiên cứu trên do ông Đàm Tuệ Tuấn (Tan Huijun), giáo sư tại Đại học Hàng không và Du hành vũ trụ Nam Kinh, tỉnh Giang Tô, miền đông Trung Quốc, dẫn đầu. Bài báo chỉ ra rằng thiết kế của NASA đã thu hút nhiều sự chú ý của các nhà nghiên cứu Trung Quốc, bởi việc “hiểu được cơ chế hoạt động của nó có thể cung cấp chỉ dẫn quan trọng cho việc phát triển máy bay và động cơ siêu thanh”.

Thiết kế của Mỹ được ông Đường Minh Hàn (Tang Ming Han), một người Mỹ gốc Hoa, đề xuất khi ông còn là kỹ sư trưởng của Chương trình Nghiên cứu Tốc độ Cao của NASA từ năm 1996 – 1999. Khác với hầu hết các thiết kế máy bay siêu thanh có một động cơ trên phần bụng, ông Đường đã đề xuất chế tạo một mẫu máy bay Two-Stage Vehicle X với 2 động cơ ở 2 bên của máy bay.

Hai động cơ đó hoạt động như các động cơ phản lực tua-bin thông thường khi máy bay di chuyển ở tốc độ thấp, và có thể nhanh chóng chuyển sang chế độ tốc độ cao để tăng tốc lên mức tốc độ siêu thanh (nhanh hơn tốc độ âm thanh ít nhất 5 lần).

Lẽ ra thiết kế này của NASA đã được kiểm nghiệm trong chương trình Boeing Manta X-47C. Tuy nhiên, do chi phí cao và phát sinh một số vấn đề kỹ thuật, nên chương trình này đã bị chính phủ Mỹ chấm dứt vào đầu những năm 2000. Vậy nên, tính hiệu quả trong thiết kế của ông Đường vẫn là điều chưa được biết đến. Hồi năm 2011, thiết kế này của NASA đã được giải mật.

Giờ đây, 10 năm sau khi được giải mật, các nhà nghiên cứu Trung Quốc thông báo rằng họ đã chế tạo và thử nghiệm một nguyên mẫu máy bay với 2 cửa nạp khí ở 2 bên, tương tự như thiết kế của ông Đường. Theo bài báo, hồi tháng 3 nhóm nghiên cứu này đã thử nghiệm nguyên mẫu trên chỉ vài giây trong một đường hầm gió, vốn là một đường ống lớn có thể mô phỏng điều kiện bay ở tốc độ siêu cao từ Mach 4 đến Mach 8. Tốc độ siêu thanh được tính từ Mach 5.

Theo bài báo, thử nghiệm đó chỉ ra rằng bố cục động cơ kép của ông Đường có thể hiệu quả nhưng không hoàn hảo. Các kết quả thử nghiệm và mô phỏng trên máy tính cho thấy rằng có thể xuất hiện nhiễu động mạnh xung quanh các góc của cửa nạp khí và gây ảnh hưởng đến độ ổn định khi bay.

“Có một hạn chế về độ dốc mà máy bay có thể di chuyển mà không làm tắc các động cơ”, nhóm nghiên cứu cho hay. “Vẫn còn đó nhiều vấn đề thách thức cần phải giải quyết”.

Cuộc đua siêu thanh 

Hồi tháng 7, Trung Quốc đã thử nghiệm một loại vũ khí siêu thanh có khả năng bay vòng quanh Trái Đất sau đó nhả ra một dạng máy liệng không có động cơ (glide vehicle). Trong cuộc thử nghiệm này, một tên lửa mang theo vũ khí siêu thanh đã được phóng vào quỹ đạo trước khi nó nhả ra vũ khí siêu thanh đó để nó bay trở lại bầu khí quyển và phóng với tốc độ siêu thanh hướng về mục tiêu của nó. Được biết, máy liệng này cũng đã phóng tên lửa thứ 2, một khả năng chưa từng có trước đó.

Không giống như một tên lửa đạn đạo xuyên lục địa, vốn bay theo một cung đường parabol có thể đoán trước được và có thể theo dõi bằng các radar tầm xa, một vũ khí siêu thanh có thể bay ở độ cao thấp hơn với tốc độ nhanh hơn nhiều, đồng thời di chuyển linh hoạt đến mục tiêu của nó. Điều này sẽ khiến các hệ thống phòng thủ của Mỹ khó phát hiện hơn.

Ngoài ra, các hệ thống phòng thủ tên lửa của Mỹ nhắm vào các mối đe dọa tên lửa đạn đạo đến từ vùng Bắc Cực, do đó, công nghệ này có thể được sử dụng để phóng các đầu đạn nguyên tử qua Nam Cực và bất ngờ tấn công Mỹ.

Nếu cuộc thử nghiệm vũ khí mới của chính quyền Trung Quốc thành công, đây có thể là thách thức lớn đối với các hệ thống phòng thủ tên lửa hiện tại của Mỹ.

Mặc dù ban đầu Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) phủ nhận rằng họ đã thực hiện cuộc thử nghiệm đó, vốn được tờ Financial Times đưa tin đầu tiên, nhưng các quan chức Lầu Năm Góc đã xác nhận vụ việc này.

Theo Financial Times, vũ khí siêu thanh đó đã trượt mục tiêu khoảng gần 40 km. Vậy nên, một số chuyên gia quân sự Mỹ đã không coi đây là cuộc thử nghiệm thành công hoàn toàn.

Hồi tháng 10, Tướng John Hyten, Phó Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân, cho biết rằng quân đội Mỹ đã nghiên cứu một hệ thống vũ khí siêu thanh tương tự như hệ thống do Trung Quốc thử nghiệm, nhưng sau 2 lần thử nghiệm thất bại, dự án đã bị hủy bỏ. Ông cho hay rằng tên lửa này dường như là một loại vũ khí hạt nhân được sử dụng trước tiên.

Ông tỏ ra không hài lòng về bộ máy quan liêu phức tạp và văn hóa né tránh rủi ro (risk-averse culture) của Lầu Năm Góc, cũng như việc họ không sẵn sàng chấp nhận những thất bại trong quá trình phát triển. Ông nói rằng những yếu tố này đã ngăn cản Mỹ phát triển các công nghệ tiên tiến hơn nhằm đối phó với sự phát triển các khả năng quân sự của Trung Quốc.

Theo một báo cáo gần đây của Viện Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockholm, các nhà sản xuất vũ khí Trung Quốc chiếm thị phần lớn thứ 2 về doanh số bán hàng trên toàn cầu, chỉ sau các công ty Mỹ vào năm 2020.

Trong khi đó, một nghiên cứu hồi tháng 7 của RAND Corp. chỉ ra rằng mặc dù quân đội ĐCSTQ đã vượt qua nhiều trở ngại về công nghệ để dần chiếm lĩnh vị trí tối cao của Mỹ trong những năm gần đây, nhưng phần lớn sự tiến bộ của họ đến từ hành vi trộm cắp tài sản trí tuệ, thu mua các công ty nước ngoài và thực hiện việc liên doanh.

Trước những bước tiến quân sự ngày càng nhanh chóng của Trung Quốc, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin hồi đầu tháng cho biết “Mỹ không phải là quốc gia e ngại việc cạnh tranh”.

“Chúng tôi hiểu rất rõ về thách thức mà Trung Quốc đặt ra. Nhưng Trung Quốc không có gì ghê gớm cả – đây là Mỹ”, ông Austin phát biểu tại Diễn đàn Quốc phòng Reagan hôm 4/12 vừa qua.

“Chúng ta có những nhà phát minh vĩ đại nhất trên thế giới, và chúng ta sẽ làm những gì cần thiết để tạo ra những khả năng giúp chúng ta duy trì được lợi thế cạnh tranh trong tương lai”, ông cho biết thêm.

Hai ngày sau bài phát biểu của ông Austin, Cơ quan Phòng thủ Tên lửa Mỹ thông báo rằng họ đã hoàn thành việc lắp đặt các mạng radar, cũng như hoàn tất việc xây dựng quân sự cho Radar Phân biệt Tầm xa (LRDR) ở Alaska. Cơ quan trên cho biết trong một tuyên bố rằng loại radar này sẽ có khả năng xác định được các tên lửa siêu thanh trong các cấu hình tương lai.

Theo The Epoch Times,

Phan Anh

Xem thêm: