Các báo cáo về tình trạng tái nhiễm COVID-19 ở Anh đang ngày càng gia tăng, trong đó có những người dương tính với virus corona chỉ cách nhau vài tuần vào tháng 12/2021 và tháng 1/2022, hoặc đã nhiễm tới 3, thậm chí là 4 lần, theo tờ The Guardian. Chúng ta hãy cùng tìm hiểm nguyên nhân đằng sau sự việc này dưới góc độ khoa học.

tái nhiễm COVID-19
(Ảnh minh họa: Par Mongkolchon Akesin/Shutterstock)

Tái nhiễm là gì?

Theo cách hiểu chung, đây là hiện tượng một người phát hiện nhiễm COVID-19 lần thứ 2 hoặc nhiều hơn thế, bất kể là mắc biến thể nào. Nguy cơ tái nhiễm có khả năng phụ thuộc vào một loạt các yếu tố. Ví dụ, dữ liệu cho thấy nguy cơ này cao hơn ở những người chưa tiêm chủng, cũng như có khả năng xảy ra ở những người từng nhiễm virus trước đó với phản ứng miễn dịch thấp hơn.

Tình trạng trên cũng phụ thuộc vào biến thể. Một chuyên gia cho biết nguy cơ tái nhiễm Omicron ngay sau lần nhiễm chủng này đầu tiên sẽ thấp hơn so với khả năng mắc biến thể Delta rồi tái nhiễm Omicron. Và yếu tố khác chính là việc một người đã tiêm chủng cách đây bao lâu. Các chuyên gia cho hay rằng liều lượng vắc-xin cũng có thể đóng vai trò quan trọng.

Theo cơ quan An ninh Y tế Vương quốc Anh (UKHSA), tái nhiễm là việc mà một người bị phát hiện tiếp tục dương tính với virus corona trong khoảng thời gian 90 ngày trở lên kể từ lần mắc trước đó. Định nghĩa này sẽ loại trừ những người chậm hồi phục sau khi nhiễm.

Có bao nhiêu người tái nhiễm tại Anh?

Theo số liệu mới nhất của UKHSA, kể từ khi bắt đầu đại dịch đến ngày 9/1, đã có 425.890 trường hợp có khả năng tái nhiễm, với 109.936 ca được phát hiện trong tuần lễ kết thúc vào ngày 9/1, chiếm gần 11% tổng số ca mắc của tuần đó.

Rất ít trường hợp tái nhiễm có thể được xác nhận bởi điều đó đòi hỏi phải giải trình tự gen. Hơn nữa, với việc ít người được tiếp cận với công cụ xét nghiệm trong đợt bùng phát COVID-19 đầu tiên, nên lần mắc đầu tiên của nhiều người có thể không được tính đến.

Ông Danny Altmann, giáo sư miễn dịch học tại Đại học Imperial London, cho biết: “Với sự kết hợp của 2 năm xảy ra đại dịch, một vài đợt kháng thể suy yếu, hai làn sóng bùng phát của Delta với khả năng lẩn tránh hệ miễn dịch và sau đó là Omicron, tình trạng tái nhiễm đã xuất hiện khá rộng”.

Một số biến thể dễ dàng gây tái nhiễm hơn?

Trong ngắn hạn thì điều này là có khả năng. Theo các nhà khoa học tại Đại học Hoàng gia London, sau khi xét đến một loạt các yếu tố, biến thể Omicron gây nguy cơ tái nhiễm cao hơn từ 4,38 lần đến 6,63 lần so với Delta.

Nhóm nghiên cứu cho biết thêm rằng điều này có nghĩa là khả năng bảo vệ trước tình trạng mắc COVID-19 phát sinh từ lần nhiễm trước trong vòng 6 tháng qua đã giảm từ khoảng 85% xuống còn từ 0% đến 27%. Sự sụt giảm này không hề gây bất ngờ bởi Omicron đã được phát hiện có khả năng né tránh các phản ứng miễn dịch của cơ thể ở một mức độ đáng kể.

Khoảng cách thời gian tái dương tính với Omicron có thể ngắn hơn hay không?

Điều này là có thể. Dữ liệu của UKHSA chỉ ra rằng rằng đối với các trường hợp lấy mẫu bệnh phẩm từ ngày 1/11 đến ngày 29/12/2021, có 2.855 người bị nghi là đã tái nhiễm vào 29 – 89 ngày sau lần nhiễm trước đó. Mặc dù một phần trong số đó có thể phản ánh tình trạng dương tính từ lần nhiễm trước.

Dù cho UKHSA lưu ý rằng rất khó để so sánh trực tiếp giữa các biến thể, vì có nhiều yếu tố thay đổi quan trọng đang diễn ra, nhưng khả năng né tránh miễn dịch của Omicron đang góp phần vào tình trạng tái nhiễm này.

Hiện chưa rõ các phản ứng miễn dịch từ việc mắc Omicron sẽ bảo vệ trước hiện tượng tái nhiễm biến thể này hoặc những chủng mới như thế nào. Ông Paul Hunter, giáo sư y khoa tại Đại học East Anglia cho hay: “Tôi cho rằng nguy cơ nhiễm Omicron lần thứ 2 sẽ thấp hơn rất nhiều so với nguy cơ nhiễm Omicron sau lần đầu mắc Delta, dựa trên những kháng thể mà cơ thể sản sinh để ứng phó với protein gai của Omicron”.

Tái nhiễm có nhẹ hơn không?

Điều này xem ra có vẻ phù hợp với phản ứng miễn dịch trước đó của cơ thể. Dữ liệu của giáo sư Hunter cho thấy rằng tải lượng virus trong các ca tái nhiễm thấp hơn so với nhiễm lần đầu, và khả năng họ sẽ ít gặp triệu chứng nghiêm trọng hơn. Song mức độ nghiêm trọng của việc tái nhiễm COVID-19 phụ thuộc vào nhiều yếu tố, trong đó có loại biến thể và tình trạng tiêm chủng của một người.

Các dữ liệu chỉ ra rằng khi biến thể Alpha chiếm ưu thế tại Anh, người tái nhiễm ít gặp triệu chứng của bệnh hơn. Nhưng hiện tượng này đã đảo ngược khi Delta trở thành chủng thống trị. Khi Omicron lên ngôi, thống kê cho thấy mọi người có khả năng mắc các triệu chứng COVID-19 trong lần nhiễm thứ 2 tương tự như lần nhiễm đầu tiên của họ. Ông Altmann cho hay: “Không thiếu các trường hợp tái nhiễm khá nặng, mặc dù không cần nhập viện”.

Mọi người có thể nhiễm COVID-19 bao nhiêu lần?

Trong số những người đã bị mắc COVID-19 đến 2 lần tại Anh có các chính trị gia như ông Kier Starmer và ông Matt Hancock. Ngoài ra, có những người bị nhiễm virus đến 3 hoặc thậm chí 4 lần, một số lần chỉ cách nhau vài tuần.

UKHSA không phân nhỏ các lần tái nhiễm theo từng đợt, mặc dù họ đã xác định được một làn sóng tái nhiễm lần thứ 3 có thể xảy ra. Có một điều chắc chắn là khi COVID-19 tồn tại càng lâu thì khả năng tái nhiễm sẽ càng cao.

Theo The Guardian,

Phan Anh

Xem thêm: