Ông lớn ngành công nghệ – IBM – vừa công bố danh sáng “5 in 5″ – nêu ra 5 đột phá sẽ có ảnh hưởng lớn nhất tới cuộc sống của chúng ta vào năm 2022.

(ảnh: Shutterstock)
(ảnh: Shutterstock)

Sau đây là dự báo của IBM:

1. Với trí tuệ nhân tạo (AI), ngôn từ của chúng ta sẽ được dùng để chẩn đoán sức khỏe tinh thần

Trong 5 năm nữa, những gì chúng ta nói và viết sẽ được dùng để chẩn đoán sức khỏe thể chất và tinh thần. Các mô thức (ngữ nghĩa, cú pháp, ngữ điệu) trong lời nói và câu chữ sẽ được phân tích bởi một hệ thống trí tuệ nhân tạo (AI), giúp hé lộ những dấu hiệu sớm của bệnh tật và chứng thoái hóa thần kinh như Parkinson và Alzheimer.

Các bệnh tâm thần, bao gồm chứng chậm phát triển, thoái hóa thần kinh, tâm thần… mang đến gánh nặng kinh tế và nỗi đau khổ to lớn. Ngày nay, khoảng 20% dân số ở Mỹ bị mắc các chứng bệnh tâm thần như trầm cảm, rối loạn lưỡng cực hay tâm thần phân liệt ở các mức độ nặng nhẹ khác nhau. Ở Việt Nam, con số này cũng tương đương.

2. Công nghệ siêu hình ảnh và AI cho phép nhìn thấy các loại tia vô hình

Trong 5 năm nữa, các thiết bị thu hình sẽ sử dụng công nghệ siêu hình ảnh (hyperimaging) và AI nhằm giúp chúng ta nhìn ra ngoài phạm vi ánh sáng khả kiến, kết hợp nhiều dải quang phổ điện tử để có được hiểu biết mới hay hé lộ các nguy hiểm tiềm tàng trên đường đi mà mắt thường không thể thấy. Quan trọng nhất là những thiết bị này đều nhỏ gọn, dễ mua và sử dụng, cái gọi là “con mắt siêu nhân” sẽ trở thành trải nghiệm hằng ngày trong cuộc sống.

Hơn 99,9% dải quang phổ điện tử là vô hình trước con mắt chúng ta. Hơn 100 năm qua, các nhà khoa học đã xây dựng các thiết bị có thể phát và cảm nhận năng lượng tại các bước sóng khác nhau.

Ngày nay chúng ta dựa vào một số những phát minh này để chụp ảnh y khoa trong cơ thể, xem lỗ sâu trong răng, kiểm tra hành lý tại sân bay hay đáp máy bay trong sương mù. Tuy nhiên, những thiết bị này đều rất phức tạp và đắt đỏ, mà chỉ nhìn được trong một phạm vi nhỏ hẹp của dải quang phổ điện tử.

3. Macroscope giúp chúng ta hiểu sâu hơn về sự phức tạp của Trái Đất

Trong 5 năm nữa, chúng ta sẽ dùng các thuật toán máy học (machine-learning) và phần mềm để sắp xếp thông tin về thế giới vật chất, từ đó xử lý biển dữ liệu khổng lồ và phức tạp do hàng tỉ thiết bị cung cấp. Điều này được gọi là “macroscope” (tạm dịch: kính vĩ mô) nhưng không giống như kính hiển vi hay kính viễn vọng, đây là một hệ thống phần mềm và thuật toán để phân tích toàn bộ dữ liệu của Trái Đất theo thời gian và không gian để tìm ra những mối liên kết ẩn giấu.

Nhờ Internet của Vạn vật, các nguồn dữ liệu đang được thu thập từ hàng triệu thiết bị kết nối – từ tủ lạnh, bóng đèn, máy đếm nhịp tim cho đến cảm ứng trên điều khiển, drone, camera, vệ tinh… Hiện đang có hơn 6 tỷ thiết bị, tạo ra hàng chục tỷ Gigabyte dữ liệu mỗi tháng, và con số này tăng lên hơn 30% một năm. IBM gọi điều này là “số hóa thế giới vật chất”.

4. Phòng thí nghiệm “trên 1 con chip” sẽ chẩn đoán bệnh ở cấp độ nano

Trong 5 năm tới, những con chip y khoa sẽ đóng vai trò như thám tử sức khỏe áp dụng công nghệ nano – theo dõi những manh mối trong dịch cơ thể của chúng ta và thông báo ngay lập tức rằng bạn có cần gặp bác sĩ hay không. Mục tiêu là thu gọn các quá trình xử lý của phòng thí nghiệm sinh học thành chỉ 1 con chip silicon.

Việc phát hiện ra bệnh sớm là rất quan trọng. Rất nhiều thông tin về sức khỏe có thể được rút ra từ các hạt vi mô sinh học trong dịch cơ thể như nước bọt, nước mắt, máu, mồ hôi. Công nghệ hiện có đang phải nỗ lực để giữ và phân tích các hạt vi mô này, vốn nhỏ hơn sợi tóc tới hàng ngàn lần.

5. Cảm biến thông minh sẽ phát hiện ô nhiễm môi trường nhanh chóng

Trong 5 năm tới, công nghệ cảm biến mới giá rẻ sẽ được triển khai gần những giếng khoan dầu, kho chứa, ống dẫn dầu, dẫn khí… giúp phát hiện rò rỉ theo thời gian thực.

Đa số các chất gây ô nhiễm đều vô hình trước mắt người, cho tới khi tác hại của chúng lộ rõ. Ví dụ như khí mêtan, thành phần chính của khí tự nhiên, thường được xem là nhiên liệu sạch. Nhưng nếu khí này bị rò rỉ, nó có thể góp phần gây ra nóng lên toàn cầu. Mêtan được đánh giá là nguyên nhân thứ 2 làm cho Trái Đất nóng lên, sau khí CO2.

Cơ quan bảo vệ môi trường (EPA) đánh giá rằng hơn 9 triệu tấn mêtan đã rò rỉ khỏi hệ thống khí tự nhiên trong năm 2014. Nếu quy đổi ra CO2,  con số này còn lớn hơn lượng khí nhà kính từ tất cả nhà máy sắt thép, xi măng và nhôm của Mỹ thải ra trong 100 năm qua.

Theo IBM,
Phong Trần tổng hợp

Xem thêm: