Năm 1917, nhà khảo sát người Anh, Tiến sĩ John Ball đã có một phát hiện đáng ngạc nhiên ở sa mạc Libya, Ai Cập…

Cách Ốc đảo Dakhla khoảng 180 km về phía Tây Nam, ông phát hiện ra hai hình nón sa thạch tách biệt nhô lên khỏi mặt cát. Cả hai ngọn đồi được bao phủ bởi hàng ngàn thứ đồ gốm, nhiều chiếc bị vỡ nhưng một số vẫn còn nguyên vẹn. Nhà thám hiểm Ai Cập Prince Kamal el Dine Hussein đã đặt tên cho địa điểm khảo sát này là Abu Ballas, hay còn gọi là “đồi gốm”.

doi gom
(Ảnh: Roland Unger/Wikimedia Commons)

Hoàng tử Kamal el Dine Hussein của Ai Cập cho rằng những chiếc bình gốm này là di vật khá gần với thời hiện đại và căn cứ theo những dấu hiệu được khắc trên mặt gốm, chúng thuộc sở hữu của bộ lạc Bidayate. Tuy nhiên, các kết quả đo bằng phóng xạ carbon vào cuối thế kỷ 20 lại cho thấy một số đồ gốm có niên đại từ 3.500 đến 4.000 năm. 

Hiển nhiên là những chiếc bình gốm được tạo ra để chứa nước, nhưng xung quanh khu vực đồi gốm lại không có nguồn nước nào. Điều đó có nghĩa là những chiếc bình gốm này được vận chuyển từ Ốc đảo Dakhla đến đây, có lẽ nhằm mục đích tạo ra một kho chứa nước giữa sa mạc.

doi gom 1
(Ảnh: Roland Unger/Wikimedia Commons)

Nhà thám hiểm người Đức Carlo Bergmann tin rằng Abu Ballas chỉ là một trong nhiều kho nước trên đoạn đường kéo dài 300 km từ Ốc đảo Dakhla xuống rìa phía Đông của Cao nguyên Gilf Kebir, tuy vậy nơi mà con đường mòn đó dẫn tới hiện vẫn còn là một bí ẩn. 

Một số nhà nghiên cứu cho rằng con đường này là một con đường giao thương của Ai Cập cổ đại vào trung tâm Châu Phi, được thiết lập vào cuối thời Cổ Vương quốc hoặc đầu Thời kỳ chuyển tiếp thứ Nhất. Sau khi xây dựng một thời gian, các nhà chức trách đã quyết định bố trí các kho tiếp nước dọc đường và Abu Ballas là một trong những kho lớn nhất. 

Khi đồi gốm Abu Ballas được phát hiện, có hàng nghìn chiếc bình được xếp thành nhiều lớp ngay ngắn xung quanh chân đồi. Hiện tại chỉ còn lại vài trăm bình do phần lớn đã bị mang đi bởi những khách du lịch tìm kiếm cổ vật lưu niệm. Nhiều chiếc bình đã bị phá hủy và những mảnh gốm lởm chởm đang rải rác trên cát quanh những ngọn đồi.

Theo Amusing Planet
Hoa Minh

Xem thêm: