Camera trường ảnh rộng của kính viễn vọng Hubble đã bị hỏng trong khi những nhân viên chuyên trách của NASA đang phải ngồi nhà bất đắc dĩ vô thời hạn vì bế tắc chính trị tại xứ sở cờ hoa.

kinh vien vong hubble
Kính viễn vọng Hubble phóng lên năm 1990 (ảnh: NASA)

Một trong những linh kiện chính của Kính viễn vọng Không gian Hubble đã ngừng hoạt động hôm 8/1 vì một sự cố phần cứng chưa rõ nguyên nhân, NASA cho biết. Các kỹ sư không thể sửa chữa được cỗ máy già cỗi này cho tới khi tình trạng đóng của của chính phủ Mỹ kết thúc – và vẫn chưa biết khi nào điều này mới diễn ra.

Các hoạt động liên quan tới Hubble được xử lý tại Trung tâm Hàng không Vũ trụ Goddard của NASA tại Greenbelt, bang Maryland, nơi hầu hết các nhân viên đang buộc phải nghỉ phép vì chính phủ đóng cửa. Chỉ một vài người vận hành các thiết bị vũ trụ đang bay trên không gian, bao gồm cả Hubble, là được giữ lại làm việc.

Nhưng sửa chữa một kính viễn vọng đã 30 tuổi chắc chắn sẽ cần nhiều nhân viên hơn thế, những người đang bị ‘cấm làm việc’ trong giai đoạn bế tắc này. NASA đã thành lập một nhóm điều tra, với thành phần chủ yếu là các nhà thầu và các chuyên gia từ các đối tác trong ngành để kiểm tra các vấn đề kỹ thuật này.

Luật pháp liên bang Mỹ cho phép các cơ quan chính phủ được duy trì một số nhân sự trong thời gian đóng cửa nếu họ được xem là cần thiết cho việc bảo vệ sinh mạng con người và tài sản. Không rõ liệu NASA sẽ yêu cầu một lệnh loại trừ khẩn cấp để cho phép việc sửa chữa Hubble diễn ra trước khi sự đóng cửa này kết thúc hay không?

Một thư điện tử gửi đến người phát ngôn báo chí của NASA yêu cầu bình luận về việc này đã nhanh chóng nhận được phản hồi như sau: “Tôi đang nghỉ phép và không thể trả lời tin nhắn của bạn lúc này được.”

Vấn đề với chiếc kính viễn vọng già nua

Thiết bị bị hỏng là Camera trường rộng 3, một trong những linh kiện làm việc chăm chỉ nhất của Hubble. Kính viễn vọng này vẫn còn một camera cùng hai thiết bị phân tách ánh sáng đang hoạt động và vẫn đang thu thập số liệu, NASA cho biết trong thông báo ngày 8/1.

Tháng 10 vừa qua, Hubble đã ngừng hoạt động hoàn toàn trong 3 tuần sau khi một trong những con quay hồi chuyển để định vị vị trí trong không gian bị hư hỏng. Các kỹ sư đã sửa được lỗi này, nhưng nỗ lực cứu hộ đó cần sự tham dự của các chuyên gia trong toàn NASA, bao gồm nhiều người đang phải nghỉ phép bất đắc dĩ hiện nay.

>> Vài chuyện kể về nền kinh tế tiêu dùng ở Mỹ và… ngẫm nghĩ

Viện Khoa học Kính viễn vọng Không gian ở Baltimore, Maryland, nơi vận hành các hoạt động nghiên cứu khoa học của Hubble, vẫn đang mở cửa hoạt động, sử dụng tiền mà họ nhận được từ NASA trước khi sự đóng cửa diễn ra. Nhưng rất nhiều chuyên gia kỹ thuật của Hubble lại ngồi tại Goddard, nơi đang bị đóng cửa.

Hubble được phóng lên không gian năm 1990 và đã được cập nhật và nâng cấp 5 lần bởi các phi hành gia, lần cuối cùng là vào năm 2009. Camera trường rộng 3 được lắp đặt trong lần nâng cấp cuối cùng. Nó có một bộ linh kiện dự phòng có thể sử dụng nếu bộ chính bị hư hỏng hoàn toàn – nhưng các kỹ sư vẫn chưa rõ liệu đó có phải là điều đang xảy ra hay không, cho đến khi họ được phép đi làm lại để tiếp cận với linh kiện này.

Việc không thể sửa chữa Hubble nếu có gì đó hỏng hóc là điều mà các nhà khoa học đang lo ngại kể từ khi chính phủ Mỹ đóng cửa ngày 22/12 vừa qua.

Sự đóng cửa chính phủ, vốn ảnh hưởng tới 25% hoạt động của chính phủ Hoa Kỳ, đang kéo dài tới tuần thứ 3 mà không có dấu hiệu chấm dứt. Nếu kéo dài tới ngày 12/1, nó sẽ phá kỷ lục lần đóng cửa dài nhất – quãng thời gian 21 ngày vào năm 1995.

Theo Nature
Quốc Hùng