Cơ quan Hàng không và Vũ trụ Mỹ (NASA) đang tìm giải pháp nhằm duy trì hoạt động của Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS) trên quỹ đạo mà không cần sự hỗ trợ từ phía Nga, theo hãng tin The Guardian. Mặc dù hiện chưa có bất kỳ dấu hiệu nào chỉ ra rằng chính quyền Moscow có ý định dừng hợp tác sau cuộc tấn công Ukraine, nhưng giới chức NASA vẫn hướng đến việc giảm thiểu sự phụ thuộc vào Nga trong lĩnh vực không gian.

ISS
(Ảnh minh họa: Par L Galbraith/Shutterstock)

Được biết, ISS được xây dựng và vận hành dựa trên sự hợp tác của nhiều quốc gia, trong đó có Mỹ, Nga, châu Âu, Nhật Bản và Canada. Trong khi phía Mỹ thực hiện nhiệm vụ cung cấp năng lượng và hỗ trợ sự sống trên ISS, thì Nga chịu trách nhiệm đẩy và giữ trạm vũ trụ khỏi chệch quỹ đạo. Điều này được chính quyền Moscow thực hiện bằng cách đưa tàu Progress lên quỹ đạo định kỳ để bảo dưỡng và duy trì độ cao của của trạm ở khoảng 400 km.

Vào tuần trước, Giám đốc Cơ quan Vũ trụ Nga Roscosmos Dmitry Rogozin đã đưa ra ý kiến về việc rút khỏi quan hệ hợp tác không gian nhằm đáp trả các lệnh trừng phạt của Mỹ. Ông cho biết: “Nếu Mỹ ngừng hợp tác với chúng tôi, ai sẽ cứu ISS khỏi việc chệch quỹ đạo một cách mất kiểm soát, khiến nó có nguy cơ có thể rơi xuống Mỹ hoặc châu Âu? Và cũng có thể tổ hợp nặng hơn 400 tấn này sẽ rơi xuống Ấn Độ hoặc Trung Quốc”, ông Rogozin viết trên mạng xã hội Twitter.

Bà Kathy Lueders, người đứng đầu văn phòng phụ trách các sứ mệnh thám hiểm và chiến dịch đưa con người lên vũ trụ của NASA, cho hay rằng công ty Hàng không Vũ trụ và Quốc phòng Northrop Grumman của Mỹ đã đưa ra một biện pháp thay thế giúp duy trì độ cao của trạm ISS. Bà nói rẳng những thành viên của SpaceX đang xem xét liệu họ có thể đảm nhiệm thêm năng lực đó hay không.

Dẫu vậy, bà Lueders cho biết thêm rằng hoạt động trên ISS vẫn diễn ra như bình thường và mọi người đều tìm cách để có được sự linh hoạt hơn trong hoạt động. “Chúng tôi không nhận thấy có bất kỳ dấu hiệu nào chỉ ra rằng các đối tác của chúng tôi không tuân thủ cam kết hợp tác. Các nhóm nghiên cứu của NASA và Roscosmos vẫn trò chuyện, đào tạo và làm việc cùng nhau”, bà nói.

Hôm 21/2 vừa qua, sau hành trình kéo dài hơn 1,5 ngày, tàu vũ trụ Cygnus của Northrop Grumman đã cập bến ISS thành công. Đây là tàu vận tải đầu tiên của Mỹ có khả năng duy trì hoạt động của ISS mà không cần đến sự trợ giúp từ phía Nga.

Ngày 25/2, CEO SpaceX Elon Musk đã phản hồi câu hỏi của người đứng đầu Roscosmos Rogozin về việc ai sẽ cứu ISS khỏi chệch quỹ đạo mất kiểm soát bằng cách đăng hình logo của SpaceX.

Tuy nhiên, bà Lueders nhấn mạnh rằng những kế hoạch này chỉ là biện pháp dự phòng. Bà nhận định rằng sẽ rất khó để Mỹ tự vận hành ISS.

“Trạm vũ trụ này [ISS] được tạo nên bởi mối quan hệ đối tác quốc tế với sự phụ thuộc lẫn nhau. Là một đội ngũ với nhau, chúng tôi đang xem xét những giải pháp linh hoạt trong hoạt động, nhưng sẽ thật đáng buồn cho các hoạt động quốc tế nếu chúng ta không thể tiếp tục hoạt động một cách hòa bình trong không gian”, bà cho hay.

Là một biểu tượng của thời kỳ hậu chiến tranh lạnh, ISS đã liên tục phải đối mặt với các tranh chấp trong hơn 21 năm qua. Tuy nhiên, nó đã vượt qua những “cơn bão” địa chính trị trong quá khứ, đặc biệt là khi Nga sáp nhập lãnh thổ Crimea của Ukraine vào năm 2014. Một số nhà quan sát cho rằng chiến dịch quân sự của Nga tại Ukraine hiện nay có thể đẩy nhanh sự sụp đổ trong nỗ lực hợp tác không gian giữa chính quyền Washington và Moscow.

Theo The Guardian,

Phan Anh

Xem thêm: