Gần đây, một nhóm nghiên cứu tại Trung Quốc đã tuyên bố phát triển loại kháng thể mới có thể giúp vô hiệu hóa Omicron và các biến thể khác của virus corona trong tương lai.

vô hiệu hóa
(Ảnh minh họa: Carl DMaster/Shuttertock)

Cụ thể, hôm 1/2 vừa qua, Giáo sư Huang Jinghe tại Đại học Fudan ở Thượng Hải cho hay rằng bà cùng nhóm đồng nghiệp đã vô tình tìm ra loại kháng thể với các biến chủng gây bệnh COVID-19 khi đang nghiên cứu về một căn bệnh khác.

Kháng thể mới này được tổng hợp từ các thành phần của 2 loại kháng thể khác nhau do tế bào miễn dịch của con người tạo ra. Khi được sử dụng ở dạng tự nhiên, những kháng thể này không thể tiêu diệt được biến thể Omicron của virus corona (gây bệnh COVID-19). Tuy nhiên, phiên bản do con người tạo ra lại phá vỡ tuyến phòng thủ của Omicron, sử dụng những gì mà bà Huang mô tả là một loạt “đòn kết hợp”.

Nhóm của bà Huang Jinghe và các cộng tác viên tại Trung tâm Nghiên cứu Lâm sàng Quốc gia về Bệnh đường hô hấp ở Quảng Châu đã phát triển 8 loại kháng thể mạnh mẽ trong thời gian ngắn bằng cách sử dụng phương pháp mới này.

“Rất ít kháng thể có thể vô hiệu hóa Omicron trên thế giới”, bà cho hay. Nhóm của bà vừa công bố kết quả nghiên cứu này trên trang chia sẻ dữ liệu khoa học Biorxiv.

“Đây là một phát hiện mới rất có ý nghĩa”, Giáo sư Wen Yumei, Giám đốc Viện Vi sinh vật gây bệnh ở Fudan, nhận định.

Việc điều trị bằng kháng thể cho bệnh nhân đã đóng một vai trò quan trọng trong cuộc chiến trước đại dịch. Hàng triệu người Mỹ đã được điều trị bằng các loại thuốc kháng thể đơn dòng do Regeneron và Eli Lilly sản xuất.

Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) Mỹ đã thu hồi giấy phép khẩn cấp đối với các loại thuốc này vào tháng trước bởi chúng không còn tác dụng trước Omicron. Chủng này được cho là có khả năng lây truyền cao so với các biến chủng khác của virus corona.

Tuần trước, một nhóm nghiên cứu thuộc Đại học Y khoa Washington ở Seattle (Mỹ) cũng báo cáo đã phát hiện ra một loại kháng thể chống lại Omicron. Tuy vậy, số lượng ứng cử viên có tiềm năng phát triển thành thuốc vẫn khan hiếm so với những ứng cử viên trong các đợt bùng phát trước đó.

Theo bà Huang, phát hiện của nhóm nghiên cứu gây bất ngờ ở chỗ công nghệ kháng thể đặc hiệu kép, có thể liên kết với 2 kháng nguyên, mà họ sử dụng vốn không được phát triển dành cho Omicron mà cho một bệnh truyền nhiễm khác. “Nó hoạt động khá tốt, bởi vậy chúng tôi đã thử trên COVID-19”, bà cho biết.

Việc ghép các loại kháng thể tự nhiên lại với nhau không hề dễ dàng nên các nhà nghiên cứu phải thử kết hợp theo nhiều cách khác nhau.

Sau nhiều lần thất bại, họ đã thu được 10 kháng thể nhân tạo có kích thước chỉ lớn hơn 10% so với một kháng thể thông thường có nguồn gốc tự nhiên.

Được biết, 8 trong số các kháng thể này có thể tấn công Omicron và một số biến chủng khác bằng một loạt bước phức tạp đến mức ngạc nhiên. Chẳng hạn, sau khi tiếp xúc với protein gai của virus bằng một đầu, kháng thể sử dụng một đầu khác để tấn công bề mặt của gai, mở rộng diện tích tiếp xúc để nhiều kháng thể hơn có thể liên kết với virus.

Bà Huang và các đồng nghiệp cho hay rằng những thành phần lấy các kháng thể tự nhiên khác nhau có vai trò hợp tác trong quá trình vô hiệu hóa Omicron. Họ đã thử nghiệm các kháng thể này đối với một biến thể Omicron có đột biến mới để lẩn tránh sự tấn công của hệ miễn dịch và nhận thấy chúng cũng phát huy hiệu quả.

Các kháng thể đặc hiệu kép cũng có thể vô hiệu hóa các biến chủng trước đó của virus corona như Delta, SARS (Hội chứng suy hô hấp cấp nặng), kể cả một số chủng sống trên loài dơi. Theo các nhà nghiên cứu, kết quả chỉ ra rằng những kháng thể mới này có nhiều tiềm năng để đối phó với các biến thể mới trong tương lai.

Trong hơn 2 năm, giới khoa học đã chậm hơn virus SARS-CoV-2 bởi các phương pháp điều trị không thể bắt kịp với những đột biến mới. Theo bà Huang, với cách tiếp cận mới, chúng ta có thể đối phó với các làn sóng biến đổi mới.

Kể từ khi đại dịch xảy ra, các nhà nghiên cứu từ khắp nơi trên thế giới đã phát hiện số lượng lớn các kháng thể có tác dụng vô hiệu hóa virus. Thế nhưng, ngày càng có nhiều lo ngại rằng Omicron có thể đánh bay những nỗ lực này.

Giáo sư Huang nhận định rằng phương pháp của họ có thể biến những kháng thể tự nhiên này thành một kho vũ khí mạnh mẽ để hỗ trợ ứng phó trước đại dịch. Các kháng thể mới có thể được sản xuất bằng một phương pháp tiêu chuẩn và có thể sản xuất hàng loạt một cách dễ dàng.

Theo SCMP,

Phan Anh

Xem thêm: