Sau thời gian kéo dài thì chuyện thương thuyết thâu tóm ‘gã khổng lồ’ truyền thông xã hội Twitter của tỷ phú Elon Musk cuối cùng đã thành công, nhưng một bài viết bình luận trên Reuters đã chỉ ra rằng Elon Musk vẫn có nhiều khả năng có thể bỏ cuộc.

Twitter Elon Musk 2
(Ảnh ghép từ Shutterstock và Wikimedia)

Twitter thông báo chính thức rằng hội đồng quản trị công ty đã nhất trí thông qua và chấp nhận đề nghị tiếp quản và tư hữu hóa Twitter của ông Elon Musk. Công ty sẽ được bán toàn bộ cho tỷ phú công nghệ này với giá 54,2 USD/cổ phiếu, tương đương tổng quy mô giao dịch khoảng 44 tỷ USD.

Trong lúc dư luận thế giới đang sôi nổi thảo luận không biết Elon Musk sẽ có những cải tạo như thế nào đối với Twitter, thì hôm 27/4 Reuters đã có bài suy đoán Elon Musk có thể không thực sự muốn mua Twitter. Bài viết dẫn chứng 4 năm trước Elon Musk từng thề thành lập một công ty kinh doanh đậu phộng sấy giòn để cạnh trang với công ty kẹo See’s Candies mang tính biểu tượng của tỷ phú Warren Buffett, nhưng không lâu sau đó ông đã thay đổi quyết định. Từ tiền lệ đó cho thấy, sẽ không ngạc nhiên nếu việc mua lại mạng xã hội Twitter trị giá 44 tỷ USD của Elon Musk có khả năng đi theo kiểu tương tự.

Screen Shot 2022 04 29 at 11.18.04 AM
(Ảnh chụp màn hình bài viết đăng trên Twitter)

Tất nhiên, gần đây rõ ràng là ông chủ Tesla rất nghiêm túc trong việc mua lại Twitter với đảm bảo từ nguồn tài chính tại Morgan Stanley. Theo đó, thỏa thuận bao gồm khoản phí 1 tỷ USD phải đền bù nếu Elon Musk vi phạm hợp đồng. Các luật sư của Twitter thậm chí còn thêm một điều khoản được gọi là “buộc thực thi”, theo đó nếu Elon Musk đe dọa bỏ cuộc thì về mặt lý thuyết có thể ép ông phải mua, mặc dù trên thực tế vấn đề đó có thể được giải quyết bằng cách gia tăng tiền bồi thường vi phạm thỏa thuận.

Nhưng Elon Musk vẫn có đủ lý do để bỏ thương vụ, trong đó quan trọng nhất chính là từ công ty Tesla. Cổ phiếu của nhà sản xuất ô tô điện Tesla đã giảm khoảng 1/5 kể từ khi Elon Musk lần đầu tiên tiết lộ cổ phần của ông trên Twitter, một phần nguyên nhân vì ước tính khả năng Musk có thể bán cổ phiếu tại Tesla để dồn cho dự án mới. Nếu cổ phiếu của Tesla tăng trở lại thì khoản phí chia tay thương vụ Twitter mà Elon Musk phải trả không đáng kể so với khoản thu hồi của ông có được khoảng 40 tỷ USD, nhưng điều đó chỉ có khả năng xảy ra khi thị trường tính toán về thương vụ mua Twitter không thành công.

Trung Quốc cũng là một vấn đề. Một nửa sản lượng xe hơi của Tesla và 1/4 doanh số bán hàng của Tesla đến từ Trung Quốc. Nhưng Twitter không phải là bạn của Trung Quốc, thậm chí gần đây đã khiến Chính phủ Trung Quốc tức giận với việc xử lý nội dung liên quan đến các cuộc biểu tình ở Hồng Kông. Khi Twitter thuộc sở hữu của ông Elon Musk, nếu không chịu hợp tác thì nhà cầm quyền Trung Quốc có thể dễ dàng dùng Tesla để “bắt chẹt”, khi đó Elon Musk có thể làm thế nào giữa vấn đề “tự do ngôn luận” mà ông đặc biệt cổ vũ và vấn đề thỏa hiệp với Trung Quốc?

Về việc bảo vệ tự do ngôn luận, Elon Musk từng cho biết hy vọng rằng ngay cả những nhà phê bình ghét ông nhất cũng sẽ ở lại Twitter “vì đó là hàm nghĩa của tự do ngôn luận”. Gần đây, Elon Musk đã qua nhiều kênh khác nhau bày tỏ hy vọng “quyền tự do ngôn luận” đó được bảo vệ trên nền tảng Twitter.

Nhưng trên thực tế, quyền tự do ngôn luận tuyệt đối mà Elon Musk nỗ lực thúc đẩy đó khó có thể nêu cụ thể trong thỏa thuận với Twitter. Ủy viên EU Thierry Breton nói với Financial Times trong tuần này rằng công ty Twitter phải điều chỉnh nội dung bất hợp pháp hoặc có hại, nếu không họ có thể đối diện nguy cơ bị cấm…

Có một điều khiến vị tỷ phú này càng có thể dễ dàng hơn để rút khỏi thương vụ trước khi tất cả trở thành vấn đề, điều này cũng đã phần nào thấy được từ tín hiệu thị trường. Cổ phiếu của Twitter hiện đang giao dịch thấp hơn 11% so với lời đề nghị của Elon Musk – đối với một giao dịch không có khả năng chống độc quyền thì mức chênh lệch này là khá lớn.

Các dòng tweet của Elon Musk chỉ trích một số động thái của công ty Twitter có thể dẫn đến việc ông bỏ qua thương vụ đã phần nào cho thấy ông có thể bắt đầu mất hứng thú, do đó kết quả cuối cùng không loại trừ khả năng Musk sẽ chuyển hướng. Điều này cũng đã có tiền lệ.