Mới đây, Federalist đã đăng tải một bài viết của chuyên gia tài chính chỉ ra, Phố Wall luôn tích cực vận động hành lang cho các công ty Trung Quốc. Tuy nhiên, cho dù Phố Wall có khuất phục trước Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) như thế nào đi chăng nữa, họ cũng sẽ không bao giờ có được quyền tiếp cận thị trường mà họ mong muốn.

1600px NYSE Building
Tòa nhà chứng khoán New York phố Wall (Ảnh: Andy C/ Wikimedia)

Helen Raleigh là một doanh nhân, nhà văn, diễn giả và là nhà phân tích tài chính chuyên nghiệp CFA (Chartered Financial Analyst) người Mỹ gốc Hoa. Mới đây, tờ Federalist đã đăng tải bài viết của cô có tiêu đề “Phố Wall yêu những lời nói dối ngọt ngào hàng tỷ USD của Trung Quốc” (Wall Street Loves When Communist China Tells Sweet Billion-Dollar Lies). Trong bài báo của mình, cô chỉ ra rằng các công ty Phố Wall đã làm ngơ trước sự không tuân thủ phép tắc của các công ty Trung Quốc, ngược lại còn nguyện ý trở thành những nhà vận động hành lang nhiệt tình cho Chính phủ Trung Quốc, từ đó làm tổn hại đến lợi ích của các nhà đầu tư Mỹ và toàn cầu.

Cô nhận định, ĐCSTQ sẽ không bao giờ cung cấp cho Phố Wall những gì họ muốn và một ngày nào đó Phố Wall sẽ phải hối hận.

Cựu Chủ tịch Hạ viện Hoa Kỳ Newt Gingrich đã gọi hành vi gian lận của các công ty Trung Quốc niêm yết ở Hoa Kỳ là “những tay lừa đảo Trung Quốc (ĐCSTQ)”. Ông Gingrich cho rằng, các công ty giả mạo của Trung Quốc chiếm một con số không hề nhỏ. Ông kể câu chuyện của một trong những người bạn của ông là Dan David, một nhà đầu tư bán khống (short seller) nổi tiếng ở Hoa Kỳ, đã mạo hiểm vào tù để điều tra các công ty Trung Quốc và phát hiện ra rằng, một loạt 30 công ty đầu tiên mà ông điều tra — tất cả đều là lừa đảo! CEO của những công ty này chỉ đơn giản là sẽ ôm tất cả vốn đầu tư và giữ cho các trò lừa đảo tiếp diễn càng lâu càng tốt. Vì họ ở Trung Quốc nên sẽ không gặp bất kỳ hậu quả thực sự nào khi ăn cắp tiền của công dân Mỹ.

Ngày 18/12, Tổng thống Donald Trump đã ký “Đạo luật yêu cầu các công ty nước ngoài chịu trách nhiệm” (The Holding Foreign Companies Accountable Act), theo đó, sẽ cấm các công ty nước ngoài niêm yết chứng khoán trên sàn giao dịch Mỹ nếu họ không đáp ứng được các cuộc kiểm tra của Ban giám sát kế toán công trong 3 năm liên tiếp. Hạ viện đã nhất trí thông qua luật vào đầu tháng 12, và đến tháng 5, đạo luật đã được thông qua với sự ủng hộ của cả hai đảng từ Thượng viện Hoa Kỳ.

Chuyên gia Raleigh tin rằng các công ty Trung Quốc đã được tiếp cận rộng rãi với thị trường vốn Hoa Kỳ trong nhiều năm và đã huy động được hàng trăm triệu USD từ các nhà đầu tư quốc tế cũng như Hoa Kỳ. Hiện tại, có hơn 250 công ty Trung Quốc được niêm yết tại Hoa Kỳ với tổng giá trị thị trường hơn hai nghìn tỷ USD. Nguồn vốn từ các nhà đầu tư toàn cầu đã cho phép các công ty này mở rộng thị phần, tạo ra nhiều triệu phú và tỷ phú Trung Quốc.

Tuy nhiên, việc niêm yết này các công ty Trung Quốc lại không tuân thủ các luật tương ứng của Hoa Kỳ. Cô Raleigh chỉ ra rằng theo luật Chứng khoán Hoa Kỳ, công việc được thực hiện bởi kiểm toán viên của tất cả các công ty niêm yết của Hoa Kỳ phải được giám sát và kiểm tra thường xuyên bởi các cơ quan quản lý Hoa Kỳ, chẳng hạn như Ủy ban An ninh và Giao dịch và Ủy ban Giám sát Kế toán của các Công ty niêm yết. Tuy nhiên, Trung Quốc đã ngăn cản các cơ quan quản lý Hoa Kỳ kiểm tra hồ sơ tài chính và báo cáo kiểm toán của các công ty Trung Quốc với lý do liên quan đến an ninh quốc gia.

Cô Raleigh viết rằng: “Đây là một vi phạm nghiêm trọng đến việc bảo vệ các nhà đầu tư”.

ĐCSTQ dẫn dụ giới tinh anh Mỹ “mở đường cho Đảng”

Báo cáo tài chính báo cáo ma giúp các công ty Trung Quốc chen chân vào Phố Wall

Hầu như ai cũng biết rằng, báo cáo tài chính của các công ty Trung Quốc thường là gian lận. Tờ Wall Street Journal đưa tin, chỉ riêng trong năm 2018, các kiểm toán viên Mỹ đã từ chối thông qua 219 báo cáo thường niên do các công ty Trung Quốc cung cấp. Chuyên gia phân tích tài chính Raleigh tin rằng các kiểm toán viên đã phát hiện ra các vấn đề nghiêm trọng với các báo cáo đó hoặc bày tỏ lo ngại về triển vọng tồn tại của các công ty Trung Quốc này.

Cô Raleigh nói rằng một số công ty kế toán địa phương của Trung Quốc cũng không đáng tin cậy như các khách hàng doanh nghiệp Trung Quốc. Các công ty kế toán này đã không đóng vai trò  “người gác cổng cần mẫn” trợ giúp các công ty hoạt động, mà ngược lại còn làm ngơ trước các báo cáo tài chính gian lận của khách hàng. Ví dụ, vào năm 2019, một cơ quan quản lý Trung Quốc đã phát hiện một công ty kế toán trong nước có tên là GP đã không khai báo trong báo cáo kiểm toán rằng một trong những khách hàng của họ đã thổi phồng số tiền mặt lên 4 tỷ USD.

Cô Raleigh chỉ ra rằng, thật không may, khi một điều tồi tệ đã xảy ra ở Trung Quốc, thì khả năng rất hiếm hoi là nó chỉ ở  Trung Quốc. Với sự giúp đỡ của Phố Wall, một số công ty kế toán Trung Quốc có vấn đề và thậm chí gian lận sẽ giăng buồm ra khơi đến thị trường chứng khoán Mỹ. Theo dự đoán lạc quan của Phố Wall, các công ty này sẽ là lựa chọn tốt nhất cho các nhà đầu tư quốc tế mua cổ phiếu tiếp theo.

Sự thật được phơi bày dưới thời đại dịch, hai công ty Trung Quốc dính bê bối kế toán

Vận rủi bất ngờ ập đến, cơn đại dịch bắt nguồn từ chính quê nhà Trung Quốc lại đã vạch trần lời dối trá rằng ĐCSTQ đã bán ra hàng trăm triệu USD cho các nhà đầu tư quốc tế. Vào tháng 4, bê bối kế toán lớn đã xảy ra tại hai công ty Trung Quốc niêm yết tại Hoa Kỳ, một trong số đó là chuỗi cà phê Trung Quốc Luckin Coffee.

Cô Raleigh nói rằng, ba công ty ở Phố Wall: Credit Suisse, Goldman Sachs và Morgan Stanley đã kiếm được hàng triệu USD vào năm 2019 bằng cách bảo lãnh cho đợt phát hành cổ phiếu ra công chúng lần đầu của Luckin Coffee. Hoạt động trên của Luckin Coffee trên sàn Nasdaq đã mang lại cho công ty mới thành lập một năm này nhận được sự tín nhiệm lớn và cho phép công ty huy động được 645 triệu USD từ các nhà đầu tư. Có được những ưu ái lớn đó là do Luckin đã hứa sẽ sớm vượt qua Starbucks để trở thành chuỗi cà phê lớn nhất thế giới. Vào đầu năm 2020, giá trị thị trường của Luckin là 5 tỷ USD và giá cổ phiếu là 51 USD.

409px Luckin Coffee
(Ảnh: Stellasun666/ Wikimedia)

Tuy nhiên, sau khi Trung Quốc bị virus Trung Cộng (hay còn gọi là virus viêm phổi Vũ Hán, virus Corona mới) tấn công và bị phong tỏa trong hai tháng, vận khí của Luckin cũng theo đó cạn kiệt. Vào ngày 2/4, công ty này thừa nhận rằng giám đốc điều hành của họ và một số nhân viên đã bịa đặt doanh số bán hàng xấp xỉ 2,2 tỷ Nhân dân tệ (tương đương 310 triệu USD theo hợp đồng), có nghĩa là 75% doanh thu báo cáo tài chính năm 2019 của Luckin là khai khống!

Ngay hôm đó, giá cổ phiếu của Luckin đột ngột giảm mạnh hơn 80%, và giá trị thị trường giảm hơn 2 tỷ USD. Nhưng cô Raleigh chỉ ra rằng khi sàn Nasdaq hủy niêm yết cuối cùng của Luckin, kéo theo hàng ngàn nhà đầu tư, trong đó có rất nhiều người Mỹ cũng đã bị lỗ nặng.

Cũng trong cùng tháng, một công ty Trung Quốc khác được niêm yết tại Hoa Kỳ và là một trong những nhà cung cấp dịch vụ giáo dục lớn nhất Trung Quốc, “Good Future Education Group” tiết lộ rằng một số nhân viên đã phóng đại doanh số bán hàng của công ty thông qua “hợp đồng giả mạo và các tài liệu khác”. Và sau đó, chỉ trong một ngày, giá cổ phiếu của Good Future tụt 23% và giảm 1,8 tỷ USD định giá của công ty.

Cô Raleigh nhận xét: “Nếu các công ty Phố Wall tiến hành thẩm định trước khi bảo lãnh các đợt chào bán công khai của các công ty Trung Quốc, và nếu Chính phủ Trung Quốc cho phép các nhà quản lý Hoa Kỳ xem xét sổ sách của họ ngay từ đầu, thì hai công ty này có thể không bao giờ có thể giao dịch ở bất kỳ sàn chứng khoán nào trên nước Mỹ. Nhờ đó, các nhà đầu tư quốc tế sẽ được bảo vệ.”

Phố Wall sẽ phải hối tiếc trong tương lai

Chuyên gia tài chính Raleigh nhận thấy rằng, mặc dù Hạ viện Mỹ gần đây đã thông qua luật mới, nhưng Phố Wall vẫn không hài lòng, bởi vì điều đó có nghĩa là Phố Wall sẽ không thể tiếp tục có được các giao dịch bảo lãnh phát hành sinh lợi từ các công ty Trung Quốc. Quan trọng hơn, Bắc Kinh có thể thực hiện hành động trả đũa và làm tan vỡ giấc mơ thâm nhập thị trường tài chính Trung Quốc của Phố Wall.

Tuy nhiên, cô Raleigh chỉ ra rằng: “Bắc Kinh từng hứa mở cửa lĩnh vực tài chính của Trung Quốc cho các công ty tài chính nước ngoài từ những năm 1990, nhưng điều đó đã không bao giờ thành hiện thực”. Trong khi đó, như Wall Street Journal đã đưa tin, ĐCSTQ đảm bảo rằng các tổ chức tài chính Trung Quốc mà nó kiểm soát “từ ngân hàng thương mại và đầu tư đến cổ phần tư nhân và quản lý tài sản, chúng tôi có toàn quyền kiểm soát đối với tất cả các lĩnh vực của ngành tài chính.”

Mặc dù vậy, Phố Wall còn ôm mộng thâm nhập thị trường Trung Quốc nên vẫn nhiệt tình làm hài lòng chính quyền ĐCSTQ. Cô Raleigh tin rằng các công ty Phố Wall không chỉ thường xuyên thay mặt cho chính quyền ĐCSTQ vận động hành lang với chính phủ Hoa Kỳ, mà còn nhiệt tình ủng hộ các chính sách gây tranh cãi của ĐCSTQ để làm hài lòng chính quyền này. Đối với Phố Wall, miễn là có thể kiếm tiền, sẽ không có gì to tát nếu thế giới bị cai trị bởi một chế độ độc tài.

Tuy nhiên, cô Raleigh nói: “Họ nên quan tâm, bởi vì cuối cùng thì tương lai của chính họ cũng sẽ bị đe dọa.”

Cô Raleigh chỉ ra rằng việc Ant Financial bị phong tỏa niêm yết trị giá 40 tỷ USD ở Hồng Kông và Thượng Hải là một ví dụ rất rõ ràng. Ant Financial là một chi nhánh của ông lớn Internet Trung Quốc Alibaba. Do đó, việc Ant Financial bị đình chỉ niêm yết đã khiến các ngân hàng đầu tư, bao gồm JPMorgan Chase và Citigroup lại lỡ mất việc nắm được 400 triệu USD thu nhập bảo lãnh phát hành vào tay mình. Hơn nữa, hàng ngàn nhà đầu tư nhỏ lẻ sử dụng vốn vay ngân hàng hoặc đầu tư tiền tiết kiệm cả đời của mình vào đợt chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng của Ant Financial không những không nhận được lợi ích từ việc cổ phiếu mới tăng giá mà còn mất một số chi phí tài chính.

Cô Raleigh tin rằng về bản chất, ĐCSTQ sử dụng lệnh cấm này để đưa ra lời cảnh báo: sẽ không bao giờ cho phép bất kỳ công ty tư nhân nào trong và ngoài nước thống trị một lĩnh vực nào đó của Trung Quốc, đặc biệt là lĩnh vực tài chính. Cho dù các công ty ở Phố Wall có khuất phục trước ĐCSTQ như thế nào đi chăng nữa, họ cũng sẽ không bao giờ có được cách tiếp cận thị trường mà họ mong muốn.

Cô viết: “Một ngày nào đó họ (các công ty ở Phố Wall) có thể bị nghiền nát bởi chính chế độ độc tài mà họ đã mong muốn dựa vào để làm giàu một cách điên cuồng và ngu ngốc.”

Cuốn sách tiết lộ cách Phố Wall “vỗ béo cho ĐCSTQ”

Cuốn sách “Bàn tay ẩn giấu: Đảng Cộng sản Trung Quốc làm thế nào định hình lại thế giới” của chuyên gia Úc về vấn đề Trung Quốc Clive Hamilton và nhà nghiên cứu Mareike Ohlberg của Quỹ Marshall, đã tiết lộ Phố Wall làm thế nào trở thành bàn tay phía sau giúp Bắc Kinh ảnh hưởng đến chính sách của Washington. Trong sách cũng tiết lộ Tập đoàn Goldman Sachs đóng một vai trò hết sức quan trọng trong việc “vỗ béo cho ĐCSTQ”, CEO của tập đoàn này có mối quan hệ sâu rộng với quan chức cấp cao của ĐCSTQ như ông Vương Kỳ Sơn.

Bắc Kinh đã hao phí rất nhiều thời gian để tiến hành thâm nhập vào Phố Wall. Nhiều thập kỷ qua, trùm tài chính của Mỹ vẫn luôn đang ảnh hưởng đến chính sách của Washington. “Mỗi khi ông Bill Clinton, George W. Bush và Obama đe dọa muốn áp dụng lập trường cứng rắn đối với Bắc Kinh về chủ nghĩa bảo hộ thương mại, thao túng tiền tệ hoặc đánh cắp sở hữu trí tuệ công nghệ, những con cá sấu lớn của Phố Wall đều sẽ lợi dụng sức ảnh hưởng của họ để thuyết phục Nhà Trắng chùn chân. Dù Bắc Kinh nhiều lần vi phạm quy tắc thương mại quốc tế, nhưng áp lực đến từ Phố Wall vẫn khiến cho chính quyền ông Clinton khi đó ủng hộ Bắc Kinh tham gia vào Tổ chức Thương mại Thế giới.”

New York Times từng đưa tin: “Tại Washington, Phố Wall và trong các Hội đồng quản trị công ty, vài thập kỷ qua Bắc Kinh vẫn luôn lợi dụng thị trường to lớn của quốc gia này và những lời hứa để dập tắt những tiếng nói phản đối, và khen thưởng cho những người giúp họ trỗi dậy.” Các tổ chức tài chính vẫn luôn là thuyết khách có sức mạnh nhất của Bắc Kinh tại Washington.

Đối với ĐCSTQ mà nói, giới tài chính là mục tiêu dễ đánh chiếm được, bởi vì lợi ích của mọi người là giống nhau. “Tinh anh của Phố Wall vẫn luôn cung cấp các ý kiến tư vấn cho công ty Trung Quốc về việc thu mua những công ty nào của Mỹ, thậm chí cho vay tiền để họ tiến hành mua lại.” Một quan chức cấp cao Nhà Trắng miêu tả: “Những người thích làm ăn buôn bán, thực sự rất thích ĐCSTQ”. 

Ngân hàng đầu tư xuyên quốc gia của Mỹ và công ty dịch vụ tài chính Goldman Sachs là vũ khí sắc bén nhất mà Bắc Kinh lợi dụng để thâm nhập vào giới tinh anh Mỹ. Năm 2003, Goldman Sachs trở thành người bảo chứng mạnh nhất cho cách doanh nghiệp nhà nước chính của Trung Quốc.

Năm 2006, CEO của Goldman Sachs là Henry Paulson nhậm chức Bộ trưởng Tài chính trong Chính phủ Tổng thống George W. Bush, trở thành cây cầu nối tốt nhất giữa ĐCSTQ và Chính phủ Mỹ. Ông Henry Paulson thăm Trung Quốc khoảng 70 lần, ông hỏi Tổng thống Bush khi đó rằng liệu có thể phụ trách vạch ra chính sách kinh tế của Mỹ đối với Trung Quốc, ông Bush đã đồng ý.

Theo tác giả Paul Blustein của cuốn sách Foreign Policy (Chính sách Đối ngoại), nếu ông Henry Paulson phản kích mạnh hơn đối với các hành vi sai trái của Bắc Kinh như thao túng tiền tệ, khống chế nghiêm ngặt doanh nghiệp quốc hữu và đánh cắp công nghệ, vậy thì ngày hôm nay có lẽ sẽ không cần đến cuộc chiến thương mại Mỹ – Trung.

Đứng trước hành vi thương mại không công bằng của ĐCSTQ, ông Henry Paulson không áp dụng bất cứ chính sách nào để bảo hộ doanh nghiệp Mỹ, ngược lại còn ngăn cản Quốc hội Mỹ đưa ra biện pháp đối phó. Ông đề nghị tổ chức “Đối thoại kinh tế chiến lược” vào tháng 12/2006, càng là hành động mang lại nhiều lợi ích cho Bắc Kinh.

Ông Henry Paulson là bạn tốt của Phó Chủ tịch Trung Quốc, cựu Thị trưởng thành phố Bắc Kinh Vương Kỳ Sơn. ĐCSTQ còn tiến thêm bước nữa, giới thiệu ông với tầng lãnh đạo cấp cao của ĐCSTQ. Ông Henry Paulson có cơ hội tiến hành đối thoại một đối một với cựu Chủ tịch Trung Quốc Hồ Cẩm Đào, càng khiến ông cảm thấy bản thân mình có vai trò quan trọng trong mối quan hệ Mỹ – Trung.

Ngoài ông Henry Paulson, ông John Thornton từng là CEO của Goldman Sachs  cũng đang đóng vai trò quan trọng trong việc “nuôi béo ĐCSTQ”. Những năm 1990, ông dẫn dắt Goldman Sachs bước vào Trung Quốc, sau khi ông rút khỏi tầng lãnh đạo cấp cao của Goldman Sachs, Goldman Sachs đã trở thành nhà bảo lãnh của rất nhiều doanh nghiệp quốc hữu cỡ lớn của Trung Quốc.

Hiện ông John Thornton là giáo sư thỉnh giảng của Chương trình Lãnh đạo Toàn cầu tại Đại học Thanh Hoa. Năm 2008, ĐCSTQ trao giải thưởng hữu nghị của Chính phủ Trung Quốc cho ông Thornton, đây là giải thưởng vinh dự nhất mà ĐCSTQ trao cho công dân nước ngoài. Ngoài ra, ĐCSTQ còn liệt kê ông là “một trong 50 ‘chuyên gia nước ngoài’ có cống hiến to lớn cho sự phát triển của Trung Quốc” trong 30 năm qua.

Phố Wall không thể tạo ra bất kỳ ảnh hưởng nào đến việc Chính phủ Tổng thống Trump bắt đầu hạn chế đầu tư của Hoa Kỳ vào các công ty Trung Quốc

ĐCSTQ đã ký một bản ghi nhớ với chính quyền tổng thống Obama vào năm 2013, nhằm miễn trừ cho các công ty Trung Quốc việc nộp báo cáo kiểm toán lên các cơ quan Hoa Kỳ. Điều này cho phép các công ty Trung Quốc đường hoàng chui vào các kẽ hở trong quy định của Hoa Kỳ.

Theo dữ liệu từ Ủy ban Đánh giá An ninh Kinh tế Mỹ – Trung (USCC), một cơ quan tư vấn cho Quốc hội Hoa Kỳ, tính đến ngày 25/2/2019, có tổng cộng 156 công ty Trung Quốc được niêm yết và giao dịch trên Sở Giao dịch Chứng khoán Hoa Kỳ, với tổng trị giá khoảng 1,2 nghìn tỷ USD.

Ngày 12/11 năm nay, Tổng thống Trump đã ký một lệnh hành pháp cấm các công ty Hoa Kỳ đầu tư vào các công ty do quân đội Trung Quốc sở hữu hoặc kiểm soát, kể từ ngày 11/1 năm sau; và thời hạn rút các khoản đầu tư liên quan trước ngày 11/11 năm sau.

Cho đến nay, FTSE Russell, MSCI, Nasdaq…đều đã hủy niêm yết các công ty Trung Quốc có liên quan ra khỏi các chỉ số của mình.

Ngày 20/11, nghị sĩ Mike Gallagher của Đảng Cộng hòa bang Wisconsin, đã giới thiệu luật mới, nhằm mục đích ngăn cấm bất kỳ người Mỹ nào đầu tư vào các công ty và cá nhân Trung Quốc được liệt kê trong “Danh sách pháp nhân các công ty phải đối mặt với các hạn chế của Hoa kỳ” (Entity List of firms facing U.S. Restrictions) do Bộ Thương mại Hoa Kỳ (Commerce Department) công bố.

Dự luật mới – “Đạo luật An ninh và Toàn vẹn Thị trường Tài chính Hoa Kỳ” sẽ tiếp tục cấm tất cả các công ty Trung Quốc trong danh sách pháp nhân nêu trên được phép niêm yết hoặc giao dịch trên các sàn giao dịch của Hoa Kỳ và thu được đầu tư từ Hoa Kỳ. Dự luật cũng sẽ hạn chế các quỹ liên bang, các công ty bảo hiểm và quỹ hưu trí của Hoa Kỳ đầu tư vào các công ty Trung Quốc này.

Trong chương trình tối ngày 7/12, người dẫn chương trình nổi tiếng của Fox, Tucker Carlson đã lấy tiết lộ của ông Địch Đông Thăng, phó hiệu trưởng Trường Quan hệ Quốc tế tại Đại học Nhân dân Trung Quốc, giải thích cách ĐCSTQ sử dụng giới tinh hoa Mỹ để tác động đến chính sách của Hoa Kỳ trong suốt những năm 1990 và 2000 như thế nào.

Ông Địch Đông Thăng đề cập trong bài phát biểu của mình, lý do tại sao ĐCSTQ có thể kiểm soát Hoa Kỳ trong vài thập kỷ qua là bởi vì vòng tròn quyền lực cốt lõi của ĐCSTQ ở Hoa Kỳ, chính là “những người bạn cũ” Phố Wall của ĐCSTQ đã vận động hành lang thay họ. Nhưng tất cả lợi thế này đã đột ngột kết thúc khi tổng thống Trump lên nắm quyền, và Phố Wall không cách nào tác động được ông Trump.

Bảo Minh (t/h)

Xem thêm: