Du lịch Việt Nam đang ở thế tăng trưởng cao trong tháng 12/2019 thì sang tháng 1/2020 ngay lập tức rơi vào khủng hoảng do dịch bệnh gây ra bởi virus Corona, ông Phùng Quang Thắng, Phó Chủ tịch thường trực Hiệp hội Lữ hành Việt Nam cho biết. Du khách giảm trầm trọng, nghiêm trọng hơn là chưa thể dự đoán được thời điểm kết thúc dịch. 

du lịch corona
Một gia đình du khách Hàn Quốc tại Thiền Viện Trúc Lâm, Đà Lạt, trong thời điểm dịch corona, ngày 12/2/2020. (Ảnh: Hien Phung Thu/Shutterstock)

Mới đây, Tổng cục Thống kê đã đưa ra dự báo, kết thúc quý I/2020, lượng khách quốc tế đến Việt Nam đạt khoảng 644.000 lượt, giảm khoảng 800.000 lượt so với trường hợp không có dịch bệnh xảy ra, chủ yếu do không có khách du lịch Trung Quốc đến Việt Nam và số lượng khách từ các quốc gia khác cũng giảm mạnh do Việt Nam tiếp giáp với trung tâm dịch là Trung Quốc.

Theo tính toán của cơ quan này, nếu dịch bệnh kéo dài hết quý I/2020, thiệt hại về doanh thu từ khách quốc tế trong năm 2020 là khoảng 2,3 tỷ USD.

Tuy nhiên, tại hội nghị do Tổng cục Du lịch tổ chức ngày 6/2, Phó tổng cục trưởng Tổng cục Du lịch Lê Hoài Chung dự báo tác động thiệt hại lớn hơn nhiều. Trong 3 tháng tới, do tình hình bệnh dịch, ước tính thiệt hại của ngành du lịch sẽ vào khoảng 5,9 – 7 tỷ USD.

Cụ thể, đối với thị trường Trung Quốc, khách du lịch sẽ giảm 90 – 100%, tương ứng giảm từ 1,7 – 1,9 triệu lượt. Với mức chi tiêu bình quân 1.021 USD/lượt (theo kết quả điều tra năm 2019 của Tổng cục Du lịch), thiệt hại kinh tế sẽ là 1,8 – 2 tỷ USD.

Đối với các thị trường khách quốc tế còn lại, khách du lịch giảm 50 – 70%, tương ứng lượng khách giảm từ 2 – 2,8 triệu lượt, với mức chi tiêu bình quân 1.083 USD/lượt, thiệt hại sẽ là 2,2 – 2,3 tỷ USD.

Hiện do ảnh hưởng của dịch, Phó Tổng Giám đốc Vietnam Airlines cho biết hãng đã bị hủy khoảng 40% lượng vé khách nội địa, khách du  lịch Việt Nam ra nước ngoài (Outbound) hủy 40-50%, khách châu Âu đến Việt Nam hủy với tỷ lệ thấp hơn (khoảng 10-15%). Lượng khách của các thị trường Trung Quốc và các nước thuộc Đông Bắc Á như Hồng Kông, Ma Cao, Nhật Bản, Hàn Quốc hủy tour nhiều nhất, lên tới 70-80%.

Khánh Hòa, Quảng Ninh sẽ là những địa phương chịu ảnh hưởng nghiêm trọng nhất, vì khách Trung Quốc chiếm tỷ lệ lớn trong tổng số khách quốc tế đến khu vực này. Riêng Quảng Ninh, khách Trung Quốc thông qua cửa khẩu Móng Cái không chỉ là khách du lịch mà còn có cả khách sang để làm ăn.

Hội đồng Tư vấn Du lịch kiến nghị 10 biện pháp

Ngày 14/2, Hội đồng tư vấn Du lịch gửi thư tới Thủ tướng, kiến nghị Chính phủ áp dụng càng sớm càng tốt 10 giải pháp sau để hỗ trợ ngành du lịch vượt qua dịch Covid-19.

1. Miễn thị thực và kéo dài thời hạn lên 30 ngày, cho phép trở lại bất kỳ lúc nào đối với các thị trường ổn định nhất là Vương quốc Anh, châu  Âu, Úc, New Zealand và Canada. Chính sách miễn thị thực này bước đầu có thể cho giai đoạn đầu 12 tháng.

2. Cần có cơ quan cung cấp thông tin cho những người dự định đến Việt Nam về những quy định hiện hành liên quan đến kiểm tra sức khỏe tại cửa khẩu, yêu cầu về kiểm dịch… Cần có một trang web thường xuyên cập nhật những thông tin trên, ít nhất bằng tiếng Anh và tiếng Việt.

3. Biên soạn một tài liệu nêu những kinh nghiệm tốt để các khách sạn, hãng hàng không, sân bay, các ga tàu hỏa và bến xe áp dụng nhằm bảo vệ nhân viên, du khách và cộng đồng khi dịch bệnh bùng phát cao điểm.

4. Giảm ngay thuế GTGT du lịch từ 10% xuống 5%. Cho phép nộp thuế chậm từ 6 lên 12 tháng không bị phạt. Việc nộp thuế chậm có thể áp dụng đối với các khoản thuế GTGT của Q4, 2019 và thuế thu nhập doanh nghiệp và thu nhập cá nhân cho năm 2019.

5. Bên cạnh đó, Hội đồng tư vấn cũng kiến nghị một số biện pháp hỗ trợ các doanh nghiệp trong ngành du lịch như sau:

Chúng tôi đánh giá cao việc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam có chỉ thị hỗ trợ các doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19  và việc một số ngân hàng giảm lãi suất cho các khoản vay đối với các doanh nghiệp bị ảnh hưởng và giãn trả nợ vay. Tuy nhiên, chúng tôi thiết tha đề nghị không cung cấp các khoản trợ cấp và các khoản vay khẩn cấp cho các tập đoàn, tổng công ty lớn vì việc đó sẽ tạo ra sự đối xử không công bằng và méo mó trên thị trường. Chúng tôi cũng kiến nghị Ngân hàng Nhà nước, Bộ Tài chính và Bộ Kế hoạch và Đầu tư nỗ lực hơn nữa trong việc ban hành các biện pháp hỗ trợ để có thể được áp dụng ngay trong thời gian rất khó khăn này.

Một số biện pháp khác có thể xem xét như miễn các khoản đóng góp bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế của các doanh nghiệp, hoãn nộp thuế thu nhập cá nhân và thuế thu nhập doanh nghiệp cho đến khi dịch virus kết thúc.

Đề nghị giảm tiền sử dụng đất 50% cho các khách sạn, khu nghỉ dưỡng và công viên chủ đề cho năm tài chính 2020 và 2021.

6. Chỉ đạo các cơ quan nhà nước giảm bớt các cuộc thanh, kiểm tra không cần thiết cho các doanh nghiệp trong ngành. Các cuộc thanh, kiểm tra tiêu tốn rất nhiều thời gian, nguồn lực của các doanh nghiệp vốn đang rất mỏng manh dễ vỡ.

7. Giải ngân cho Quỹ hỗ trợ phát triển du lịch quốc gia để thực hiện kế hoạch hành động tiếp thị và quảng bá thông qua các nền tảng của TCDL và Tổ công tác Marketing của TAB (cổng thông tin Vietnam.travel và các Văn phòng đại diện Visit Việt Nam). Sớm thực hiện các kiến nghị trước đây của TAB về việc triển khai Quỹ hỗ trợ phát triển du lịch.

8. Đẩy nhanh tiến độ các dự án đầu tư của Chính phủ phát triển cơ sở hạ tầng thiết yếu phục vụ tăng trưởng trong tương lai. Chúng ta cần đẩy nhanh tiến độ xây dựng sân bay Long Thành, nâng cấp các sân bay Tân Sơn Nhất, Phú Bài và Đồng Hới, xây dựng mới sân bay Chu Lai và thúc đẩy mở rộng sân bay Nội Bài. Chúng ta cũng cần sớm hoàn thành đường cao tốc TP.HCM – Cần Thơ và một số đoạn của đường cao tốc Bắc – Nam.

9. Đơn giản hóa thủ tục và rút ngắn thời gian cấp phép cho các doanh nghiệp có vai trò quan trọng đối với ngành du lịch như hàng không, sân bay và các doanh nghiệp hàng không chung.

10. Khuyến khích chính quyền các tỉnh có các điểm đến quan trọng nâng cao và duy trì ở mức cao các tiêu chuẩn vệ sinh và hành vi thân thiện giữa người dân địa phương và khách du lịch, tránh phân biệt đối xử dưới mọi hình thức với bất kỳ nhóm người nào. Nguyên tắc này cần phải duy trì ngay cả sau khi dịch bệnh ngăn chặn hoàn toàn.

Sơn Nguyên

Xem thêm: