Con số thống kê của Hiệp hội Bất động sản (VNREA) cho biết Việt Nam hiện có 239 dự án bất động sản (BĐS) du lịch với tổng trị giá khoảng 681.800 tỷ đồng, tương đương 30 tỷ USD. Theo nhiều chuyên gia, khối tài sản này đang “đóng băng” vì thiếu nhiều điều kiện pháp lý để phát triển.

bat dong san nghi duong bat dong san du lich condotel du lich dong bang 3 ty USD bat dong san du lich
BĐS du lịch thiếu điều kiện pháp lý, chưa được quy định rõ ràng trong luật khiến dòng vốn 3 tỷ USD bị “tắc nghẽn”. (Ảnh minh họa: Vivanvu/Shutterstock)

Chiều ngày 21/4, tại hội thảo có chủ đề về điểm nghẽn pháp lý và giải pháp cho BĐS du lịch, VNREA cho biết hiện cả nước có 239 dự án về BĐS du lịch với khoảng 114.000 căn condotel (căn hộ du lịch nghỉ dưỡng, căn hộ khách sạn nghỉ dưỡng), giá trị ước tính 297.000 tỷ đồng; gần 24.400 biệt thự du lịch nghỉ dưỡng, giá trị ước tính 244.000 tỷ đồng và gần 30.900 shophouse (nhà phố thương mại), giá trị ước tính 154.000 tỷ đồng.

Tổng giá trị của 3 loại hình BĐS nghỉ dưỡng này ước tính lên tới hơn 681.800 tỷ đồng, tương đương khoảng 30 tỷ USD.

Theo VNREA, tính đến tháng 9/2021, dù tổng giá trị tài sản các loại hình BĐS nghỉ dưỡng này rất lớn nhưng đến nay các sản phẩm BĐS nghỉ dưỡng chưa được cấp chứng nhận quyền sở hữu (sổ hồng) cho các nhà đầu tư thứ cấp, nên chưa thể giao dịch, mua bán trên thị trường thứ cấp, đây chính là điểm nghẽn trong phát triển các loại hình BĐS nghỉ dưỡng thời gian qua.

Tại hội thảo, TS Cấn Văn Lực cho biết hầu hết các sản phẩm BĐS du lịch này tập trung tại 15 địa phương có thế mạnh về du lịch trên cả nước, gồm: Hòa Bình, Quảng Ninh, Hải Phòng, Thanh Hóa, Quảng Bình, Thừa Thiên Huế, Đà Nẵng, Quảng Nam, Bình Định (Quy Nhơn), Phú Yên, Khánh Hòa (Nha Trang, Cam Ranh), Ninh Thuận, Bình Thuận, Bà Rịa – Vũng Tàu và Kiên Giang (Phú Quốc).

Tuy mới phát triển mạnh trong khoảng 5 năm gần đây nhưng số căn hộ condotel và biệt thự du lịch hiện đóng góp khoảng 21,3% số lượng buồng phòng khách sạn từ 3-5 sao trên cả nước. Các loại hình BĐS trên đang gặp nhiều rắc rối trong việc mua bán, chuyển nhượng, đầu tư mới khi hành lang pháp lý cho BĐS nghỉ dưỡng chưa hoàn thiện, TS Cấn Văn Lực cho biết thêm.

Theo luật sư Đặng Văn Cường, loại hình condotel là sự kết hợp giữa căn hộ chung cư và phòng khách sạn, khái niệm “condotel” chưa được làm rõ trong Luật. Do vậy, thực trạng này dẫn đến thiếu điều kiện hoạt động cho việc đầu tư, xây dựng, mua bán, vận hành kinh doanh condotel.

Trong khi đó, “Đất du lịch” là khái niệm chưa được đề cập đến trong Luật Đất đai. Điều này gây khó khăn trong việc quy định, điều chỉnh khi có vướng mắc về pháp lý, theo GS Đặng Hùng Võ.

Ông Hùng Võ cho rằng để thúc đẩy phát triển BĐS du lịch nghỉ dưỡng trong thời gian tới cần sửa luật theo hướng có một phần đất ở lâu dài trong các dự án BĐS nghỉ dưỡng, đồng thời nhà đầu tư thứ cấp và chủ đầu tư cùng khai thác dự án.

Ngoài ra, hiện chưa có quy định kiểm soát trách nhiệm giữa chủ đầu tư và khách hàng, chưa có chế tài cụ thể về trách nhiệm của chủ đầu tư với cam kết lợi nhuận khi chào bán. Điều này đã dẫn đến nhiều tranh chấp giữa hai bên, gây mất niềm tin cho thị trường đầu tư BĐS du lịch.

Để xử lý vấn đề này, tại dự thảo trình Chính phủ gần đây, Bộ Tài nguyên và Môi trường đang lấy ý kiến xây dựng nghị định theo hướng bổ sung quy định cấp sổ hồng cho các loại hình BĐS nghỉ dưỡng.

Bà Hoàng Thị Vân Anh, vụ trưởng Vụ Pháp chế, Tổng cục Đất đai cho biết hôm 20/4, dự thảo nghị định hướng dẫn Luật đất đai lần này sẽ bổ sung quy định về cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu cho các dự án BĐS nghỉ dưỡng. Các địa phương sẽ tiến hành thẩm định tính pháp lý các dự án trước khi thực hiện việc cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu cho người mua BĐS nghỉ dưỡng.

Kiến Minh