Theo Bloomberg, Chỉ số chứng khoán của Nga giảm mạnh nhất trong 92 thị trường được theo dõi, tương đương mất 35% giá trị, chủ yếu bị ảnh hưởng bởi cuộc chiến ở Ukraine và các lệnh trừng phạt của phương Tây.

thi truong chung khoan Nga chung khoan Nga giam manh nhat the gioi 2129086697
Trong 92 chỉ số được theo dõi của Bloomberg, thị trường chứng khoán Nga giảm mạnh nhất trong năm 2022. (Ảnh minh họa: Bigc Studio/Shutterstock)

Thị trường chứng khoán của Nga đã bị loại khỏi các chỉ số tham chiếu trên toàn cầu do xâm lược Ukraine vào cuối tháng 2/2022. Bên cạnh đó, các quỹ ETF theo dõi thị trường này thì bị phong tỏa hoặc đóng cửa. Nhà đầu tư trong nước khó bảo vệ thị trường khỏi tác động từ cuộc chiến, dù phần lớn người nước ngoài vẫn đang bị cấm bán cổ phiếu Nga họ nắm giữ.

Hồi tháng 2, đà bán tháo đã khiến thị trường Nga đóng cửa lâu kỷ lục. Chỉ số RTS (tính theo USD) năm nay cũng giảm 35% – tệ nhất trong 92 chỉ số mà Bloomberg theo dõi trên toàn cầu Chỉ số MOEX Russia (tính theo đồng ruble) thì đang hướng tới năm giảm mạnh nhất kể từ 2008. Mức giảm có thể còn lớn hơn nếu chiến tranh vẫn kéo dài.

Đầu tháng 12, Liên minh châu Âu (EU) và Khối G7 đã thống nhất cấm các công ty trong khối cung cấp dịch vụ với dầu Nga, ví dụ như: bảo hiểm, vận chuyển…nếu bán trên 60 USD một thùng. Cổ phiếu ngành dầu mỏ tại Nga cũng chịu ảnh hưởng khi giá dầu thế giới biến động.

“Thị trường chứng khoán Nga phản ánh triển vọng ảm đạm khi các lệnh trừng phạt bắt đầu gây sức ép lên kinh tế trong nước”, Piotr Matys – Chiến lược gia tiền tệ tại InTouch Capital Markets cho biết.

“Khả năng kinh tế toàn cầu đi xuống trong vài quý tới không hề có lợi cho dầu Nga, đặc biệt trong bối cảnh EU cam kết giảm phụ thuộc vào hàng Nga”.

Lukoil và Gazprom – hai cổ phiếu hàng đầu trong chỉ số MOEX – đã mất giá 30% và 53% trong năm 2022. Trong khi đó, ngân hàng lớn nhất Sberbank giảm tới 54% do các lệnh trừng phạt khiến Nga không thể tiếp cận dự trữ ngoại hối ở nước ngoài, còn các nhà băng bị loại khỏi hệ thống SWIFT.

Lo ngại Tổng thống Nga Vladimir Putin mở rộng việc huy động quân nhân dự bị cũng khiến nhà đầu tư cá nhân trong nước ngần ngại rót tiền vào thị trường chứng khoán.

“Tôi ngạc nhiên khi thấy thị trường chứng khoán Nga bị định giá thấp, vì mọi rủi ro địa chính trị đều đã được phản ánh trong các đợt trừng phạt đầu tiên rồi. Kể cả trần giá cũng không phải yếu tố làm thay đổi cục diện chứng khoán Nga”, Iskander Lutsko – Chiến lược gia đầu tư tại ITI Capital (Moskva) nhận định.

Ông Lutsko cho rằng chứng khoán liên tục đi xuống là do “thiếu sự hỗ trợ trừ các quỹ đầu tư trong nước và nhu cầu của nhà đầu tư cá nhân yếu, do rủi ro từ lệnh huy động quân nhân và dòng tiền tiết kiệm bị rút ra”.

Chiến sự và các lệnh trừng phạt có thể còn tiếp diễn vào năm 2023. Vì thế, tình hình trên thị trường chứng khoán của Nga khó có cơ hội phục hồi. Tuần trước, EU còn công bố áp gói trừng phạt thứ 9 lên Nga, đưa thêm nhiều ngân hàng, quan chức nước này vào danh sách bị hạn chế.

“Nếu không có dòng vốn mới, và các lệnh trừng phạt mới của phương Tây giữ nguyên, chứng khoán Nga nhiều khả năng có thể tiếp tục đi xuống năm 2023”, Matys tại InTouch Capital Markets cho biết.

Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết Nga sẽ không chấp nhận mức giá trần, đồng thời cho biết thêm rằng họ cần phân tích tình hình trước khi quyết định một phản ứng cụ thể.

EU, G7 và Australia đã thông qua mức trần giá 60 USD/thùng đối với dầu vận chuyển bằng đường biển của Nga, có hiệu lực từ hôm 5/12.

Chủ tịch Ủy ban EU Ursula von der Leyen cho biết trong một tuyên bố: “G7 và tất cả các quốc gia thành viên EU đã đưa ra quyết định sẽ gây ảnh hưởng nặng nề hơn đến doanh thu của Nga và làm giảm khả năng gây chiến ở Ukraine”.

Bà nói: “Nó cũng sẽ giúp chúng tôi ổn định giá năng lượng toàn cầu, mang lại lợi ích cho các quốc gia trên thế giới hiện đang phải đối mặt với giá dầu cao.”

Nhưng đại diện thường trực của Nga tại các tổ chức quốc tế ở Vienna, Mikhail Ulyanov, đã cảnh báo rằng châu Âu sẽ đưa ra quyết định sai lầm.

“Từ năm nay, châu Âu sẽ sống mà không có dầu của Nga,” ông Ulyanov viết trên Twitter. “Moscow đã nói rõ rằng họ sẽ không cung cấp dầu cho những quốc gia ủng hộ giá trần chống lại giá thị trường. Rất nhanh thôi, EU sẽ cáo buộc Nga sử dụng dầu mỏ làm vũ khí”.

Nhất Tín, theo Bloomberg