Nền tảng video ngắn TikTok của Trung Quốc những năm qua đã thịnh hành khắp thế giới, đặc biệt vào thời kỳ dịch bệnh COVID-19 (viêm phổi Vũ Hán) đã “gây nghiện” đối với lượng lớn người trẻ. Tuy nhiên, gần đây có chuyên gia cảnh báo hệ lụy gây bệnh thần kinh.  

shutterstock 1901763262
Thời kỳ đại dịch COVID-19 đã thu hút thêm lượng lớn người trẻ nghiện TikTok, gần đây có thông tin cho rằng nhiều người vì thế mà mắc “bệnh thần kinh không rõ nguyên nhân”. (Nguồn: Henrik A. Jonsson / Shutterstock)

Mạng tin tức Úc (news.com.au) ngày 1/8 đưa tin, thế giới có thêm nhiều thanh thiếu niên mắc chứng mất kiểm soát: Đột ngột lên cơn co giật kèm theo mắng mỏ người khác, nói những lời vô nghĩa hoặc thô lỗ. Một trong những bệnh nhân như vậy được nguồn tin ví dụ là thiếu nữ 14 tuổi người Úc tên Metallyka Torzillo.

Mẹ của Torzillo cho biết trong một cuộc phỏng vấn, từ khi 14 tuổi con gái cô bắt đầu bị chứng mất khả năng kiểm soát với các biểu hiện như co giật, la hét, cấu véo, cắn và khạc nhổ; lúc nghiêm trọng cô bé đã đập đầu vào đồ đạc, thậm chí khi được mời tham gia phỏng vấn đã đưa tay ra và tát vào mặt người mẹ. Người mẹ lúc đó nói rằng đã dự tính chuyện đó xảy ra, cô buồn bã nói: “Con bé có vấn đề trong đầu và cơ thể…”.

Một cô gái tuổi teen khác là Mikayla Kolbe trong suốt 9 tháng không ngừng chửi bới, la hét, ném đồ đạc, và thậm chí còn thường xuyên làm tư thế chổng ngược; có lần Kolbe đã cố gắng tự cắn ngón tay của mình, còn nói “Mọi người quanh tôi đều đau khổ, tôi luôn ở tình trạng căng thẳng”.

Sau 2 năm điều trị và theo dõi Torzillo, nhà thần kinh học Russell Dale tại Bệnh viện Westmead ở Úc, cho biết trước đây ông chưa bao giờ thấy loại bệnh kiểu này. Ông cho hay bệnh tương tự hội chứng Tourette nhưng tình hình nghiêm trọng hơn, cánh tay của bệnh nhân không chỉ hay có những hành động mạnh quá khích mà thậm chí còn tự đánh vào chính mình, trong khi miệng phát những từ và cụm từ phức tạp.

Chỉ 20% bệnh nhân có thể được chữa khỏi

Bác sĩ thần kinh Dale nói rằng các ca bệnh tương tự bắt đầu lan rộng từ năm 2020, độ tuổi người bệnh có xu hướng ngày càng nhỏ và hầu hết là thanh thiếu niên từ 10 tuổi trở lên, giới tính chủ yếu là nữ. Sau sự bùng phát toàn cầu của dịch COVID-19, ngày càng có nhiều người trên thế giới mắc bệnh như vậy.

Sau khi điều tra, nhà thần kinh học Dale suy đoán rằng trong thời kỳ dịch bệnh, ngày càng nhiều thanh thiếu niên bị nghiện TikTok dẫn đến cô đơn, lo lắng, bồn chồn và căng thẳng, vô tình gây ra căn bệnh thần kinh tương tự như Tourette này.

Ông chia sẻ, dù tình trạng của Torzillo đã hồi phục và cuộc sống trở lại bình thường, nhưng ước tính có tới hàng trăm ngàn thanh thiếu niên trên thế giới vẫn có thể mắc phải căn bệnh thần kinh này do “mạng xã hội TikTok”.  

Dale cho biết, trong số những bệnh nhân tương tự mà ông từng gặp chỉ có 20% số người có thể hồi phục hoàn toàn, điều đó có nghĩa là có tới 80% số người bị bệnh này sẽ tiếp tục có các triệu chứng mất kiểm soát như vậy với mức độ ngày càng nặng hơn.

Ông Trịnh Vũ Quân – giảng viên Trường truyền thông thuộc Đại học Chính trị Đài Loan, người đã nghiên cứu mạng xã hội trong nhiều năm, phân tích “Thuật toán của TikTok rất mạnh. Nó nắm bắt được mong muốn nhất định của người dùng thông qua thời gian người dùng ở lại và do dự, và liên tục đẩy các nội dung để khơi dậy sự tò mò của người dùng, để họ đắm chìm trong đó.”

Năm 2020, TikTok trở thành ứng dụng được tải xuống nhiều nhất trên thế giới. Kể từ đó, đại diện của Paracelsus Recovery, phòng khám chữa bệnh tâm thần và cai nghiện ở London, nói với tờ BBC rằng họ đã chứng kiến ​​một “sự bùng nổ” của các khách hàng trẻ tuổi có dấu hiệu nghiện TikTok. Trong 12 tháng qua, số lượt người dùng nghiện TikTok đã tăng “gấp 5 lần”.

Người sáng lập của phòng khám, Jan Gerber, cho rằng TikTok có thể được so sánh với các loại ma túy đá. Ông nói: “Nó có tác động đến quá trình sinh hóa của não bộ rất giống với các loại ma túy đá. TikTok có tác động nghiêm trọng đến hạnh phúc cá nhân, cuộc sống hàng ngày và hiệu suất lao động của người dùng”.

Mộc Vệ (t/h)