Cây cỏ trong vườn tuy đơn giản nhưng đều là vị thuốc, nếu vào tay thầy thuốc giỏi thì chẳng khác chi linh đan thần dược. Rau diếp cá là như vậy, đã được dùng để trị bệnh từ rất xa xưa, vô cùng hiệu quả.

Rau diếp cá - thần dược trị phế ung (Ảnh: Internet)
Rau diếp cá – thần dược trị phế ung (Ảnh: Internet)

Rau diếp cá mùi tanh như cá nên còn được gọi là “ngư tinh thảo”, ngoài ra còn có tên là lá giấp hay, trấp thái.

Các nghiên cứu hiện đại cho thấy, rau diếp cá có một số tác dụng chủ yếu như sau:

Kháng virus: Kết quả nghiên cứu cho thấy, diếp các có tác dụng ức chế đối với nhiều loại virus; có khả năng kìm hãm tác dụng gây bệnh của echovirus. Tinh dầu diếp cá, dùng dưới dạng thuốc tiêm, thuốc uống hay thuốc nhỏ mũi, đều có tác dụng phòng ngừa cúm ở mức độ nhất định. Nước cất diếp cá có tác dụng ức chế đối với virus gây bệnh mụn rộp (HSV).

Kháng khuẩn: Thuốc nước chế từ diếp cá tác dụng ức chế đối với vi khuẩn, như tụ cầu vàng, liên cầu khuẩn tan huyết, phế cầu khuẩn, trực khuẩn lao, trực khuẩn bạch hầu, trực khuẩn coli, trực khuẩn lỵ…

Kháng viêm: Nghiên cứu trên động vật thí nghiệm cho thấy, rau diếp cá có tác dụng kháng viêm rõ rệt.

Tăng cường miễn dịch: Nước sắc diếp cá, cũng như thuốc chế từ một số hoạt chất chiết từ diếp cá có tác dụng tăng cường khả năng diệt khuẩn của bạch cầu và của đại thực bào.

Theo Đông y, diếp cá nằm trong nhóm thuốc “Lương huyết tiêu độc” (mát máu, tiêu độc), diếp cá có vị cay, tính lạnh; vào các kinh Phế và Can. Vì vậy nó có tác dụng thanh nhiệt giải độc, lợi thủy tiêu thũng. Đối với các chứng ho do phế nhiệt, phế ung, thủy thũng, nhiệt lỵ, bạch đới, mụn nhọt… đều rất hiệu nghiệm.

Nhiều thầy thuốc Đông y ví diếp cá như “Thần dược trị phế ung”, họ dùng rau diếp cá để chữa các chứng bệnh nhiễm trùng đường hô hấp như viêm họng, viêm phế quản, viêm phổi… đặc biệt là chứng bệnh mà người xưa gọi là “phế ung” , tức là có những triệu chứng giống như áp-xe phổi trong y học hiện đại.

Một số bài thuốc đơn giản từ diếp cá:

(ảnh: Wiki)
(ảnh: Wiki)

1. Chữa phế ung và các chứng bệnh đường hô hấp: Giã lá diếp cá rồi vắt lấy nước hoặc đem diếp cá sắc với nước, rồi cho bệnh nhân uống.

2. Chữa chứng ho ra máu, khạc ra đờm ở bệnh nhân lao phổi: diếp cá tươi (khoảng 30g), cho vào nồi đất, đổ ngập nước ngâm trong 1 giờ, sau đó đun sôi 1-2 phút (chú ý không được đun lâu), bỏ bã chắt lấy nước, đập một quả trứng gà vào trộn đều; ăn từ từ từng ít một; mỗi ngày ăn 1 lần, liên tục 20-30 ngày.

3. Chữa chứng ho ra máu trong bệnh viêm phế quản, viêm phổi: diếp cá tươi 60g, phổi lợn 1 bộ, nấu thành món canh; ăn phổi và uống nước thuốc, cách 2-3 ngày ăn 1 lần, dùng liên tục khoảng 3-5 tháng. Nhìn chung diếp cá rất tốt cho những người bệnh phổi  như viêm phổi, áp-xe phổi, viêm phế quản…

3. Chữa viêm tai giữa, sưng tắc tia sữa: Dùng toàn cây diếp cá khô 20g, hồng táo (táo tàu) 10 quả, nước 600ml; sắc còn 200ml, chia 3 lần uống trong ngày.

5. Chữa mắt đỏ đau: Lá diếp cá giã nhỏ, ép vào hai miếng gạc sạch, đắp lên mắt khi ngủ, làm như vậy 2-3 lần là khỏi.

6. Chữa trĩ, lòi rom: Lá diếp cá 6-12g sắc nước uống; đồng thời sắc nước lấy hơi xông rồi rửa. Có thể kết hợp ăn sống hàng ngày, đồng thời lấy diếp cá tươi, giã nát và đắp vào chỗ bị trĩ, băng lại và thay mỗi ngày khoảng 2 lần.

7. Chữa tiêu chảy do nhiễm khuẩn trong mùa hạ: Lá diếp cá tươi 60g (khô 20g), sắc với nước, thêm chút đường trắng vào uống trong ngày.

8. Chữa viêm đường tiết niệu: Lá diếp cá tươi 30g, mã đề 15g, kim tiền thảo 15g; sắc với nước, chia thành 2-3 lần uống trong ngày.

9. Chữa viêm tiền liệt tuyến cấp tính: Lá diếp cá tươi 60g, giã nát, đổ ngập nước vo gạo ngâm trong 1 giờ, sau đó bỏ bã, chia 2 lần uống trong ngày.

10. Chữa sốt cho trẻ hoặc người lớn: Dùng nước vo gạo mới và đặc đun sôi nhỏ lửa với lá diếp cá đã giã nhuyễn, khi nhừ thì lấy ra để nguội rồi cho trẻ uống ngày 3 lần.

Lưu ý: Lá diếp cá sống khi mới lấy về rất tanh và khó uống. Nhưng khi đã cho vào nồi đun sôi, vị tanh kia lại biến mất và rất dễ uống. Nếu bé thích uống thứ nước ngòn ngọt, bạn có thể cho thêm chút đường vào để bé dễ uống hơn.

11. Chữa viêm amidan, viêm họng: Lấy rau diếp cá tươi ngâm trong nước nóng như ngâm chè rồi uống. Cũng có lấy diếp cá tươi xào hoặc nấu chín làm thức ăn để ăn.

12. Chữa nhiễm trùng đường tiết niệu: Lấy 50g diếp cá tươi hoặc 30g diếp cá khô, sắc lên và uống hàng ngày.

13. Chữa mụn nhọt ngoài da: Lấy một nắm rau diếp cá rửa sạch, một nửa đem giã nát, đắp lên vùng bị mụn, một nửa đem ăn sống, nếu không ăn được sống, có thể giã nát lấy nước uống với chút đường cũng được.

14. Trị  viêm cổ tử cung, đau bụng dưới: Lấy 30 – 60g diếp cá tươi + 30g cả bồ công anh và kim ngân, thêm nước vào sắc uống hàng ngày.

Ngoài trường hợp dùng trị bệnh, có thể thường xuyên bổ sung món diếp cá vào thực đơn hàng tuần, ăn sống hoặc xào, nấu canh… như vậy cũng thu được rất nhiều lợi ích cho sức khỏe. Tuy nhiên, diếp cá là một thứ có tính hàn (lạnh), không nên lạm dụng để tránh bị hao tổn dương khí, có thể sinh ra khí suyễn.

Kiên Thành tổng hợp

Xem thêm: