Nếp nhăn trên gương mặt không chỉ là dấu hiệu của sự lão hóa mà còn phản ánh tình trạng sức khỏe của các cơ quan trong cơ thể. Cải thiện nếp nhăn lại cũng có thể chăm sóc cho lục phủ ngũ tạng được khoẻ mạnh. 

nếp nhăn
Tình trạng sức khỏe có thể được thể hiện thông qua nếp nhăn trên gương mặt. (Ảnh: Pitchayaarch Photography/ Shutterstock)

7 loại nếp nhăn trên mặt báo hiệu vấn đề sức khỏe

Da là bộ phận lớn nhất của cơ thể con người. Tình trạng sức khỏe của cơ thể thường có thể được phản ánh trên bề mặt của làn da. Khi bị bệnh mà thường xuyên bồn chồn lo lắng, không những làm khả năng hấp thụ của dạ dày kém đi mà sự lưu thông khí huyết cũng bị đình trệ. Điều này không có lợi cho sự phục hồi của làn da tươi sáng và đàn hồi. Nếu khả năng giữ nước và khả năng phục hồi độ ẩm của làn da không đủ, các nếp nhăn sẽ hình thành trên khuôn mặt. 

Bác sĩ Lâm Mạnh Dĩnh là Giám đốc Bệnh viện Y học Trung Quốc Đỉnh Nghiên chuyên về y học cổ truyền Trung Quốc và Ayurveda (hệ thống y học cổ truyền Ấn Độ) đã chỉ ra rằng những nếp nhăn trên khuôn mặt phổ biến sau đây là biểu hiện các vấn đề sức khỏe ở các bộ phận khác nhau của cơ thể:  

1. Nếp nhăn trên trán

Trong y học cổ truyền Ấn Độ Ayurveda thì nếp nhăn trên trán biểu thị sự buồn bã và lo lắng. Những cảm xúc buồn bã, lo lắng này sẽ khiến cơ thể tiết ra nhiều hoocmon cortisol, khi có quá nhiều cortisol sẽ làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch. 

Nghiên cứu hiện đại cũng phát hiện ra rằng những người có nếp nhăn trên trán càng sâu và càng nhiều thì có nguy cơ tử vong do bệnh tim mạch càng cao. 

Trong một nghiên cứu được công bố bởi Hiệp hội Tim mạch Châu Âu (European Society of Cardiology), các bác sĩ đã đánh giá số lượng và độ sâu của nếp nhăn trên trán ở 3.200 người tham gia từ 32 đến 62 tuổi. Điểm 0 có nghĩa là không có nếp nhăn, trong khi điểm 3 có nghĩa là có nhiều nếp nhăn sâu. 

Các nhà nghiên cứu đã theo dõi những người tham gia này kéo dài trong 20 năm và kết quả phát hiện:

  • Những người có điểm số nếp nhăn là 1 có nguy cơ tử vong vì bệnh tim mạch cao hơn một chút so với những người không có nếp nhăn; 
  • Những người có điểm nếp nhăn 2 và 3 có nguy cơ tử vong gần 10 lần so với những người có điểm nếp nhăn bằng 0, sau khi loại bỏ các yếu tố như tuổi tác, huyết áp và mỡ máu.v.v. 

Nghiên cứu cho thấy rằng nếp nhăn trên trán sâu hơn có thể là dấu hiệu của chứng xơ vữa động mạch. Xơ vữa động mạch là một hiện tượng bệnh lý trong đó các mảng xơ vữa được hình thành do sự tích tụ của dầu mỡ và mạch máu dày lên dẫn tạo thành các mảng xơ vữa, làm thu hẹp động mạch, thậm chí xuất hiện hiện tượng bệnh lý tắc nghẽn. Hơn nữa, xơ vữa động mạch là nguyên nhân phổ biến của bệnh tim mạch. 

Sự hình thành các nếp nhăn trên trán có liên quan đến việc mất collagen và stress oxy hóa (căng thẳng oxi hoá) gây ra bởi các gốc tự do dư thừa, cũng có thể dẫn đến xơ cứng động mạch. Ngoài ra, các mạch máu ở trán rất nhỏ, chúng có thể nhạy cảm hơn với sự hình thành mảng bám, có nghĩa là nếp nhăn có thể là một trong những dấu hiệu thời kỳ đầu của lão hóa mạch máu. 

shutterstock 1721092165
Những người có nếp nhăn trên trán sâu hơn có liên quan đến buồn bã, lo lắng và bệnh tim mạch. (Ảnh: fizkes/ Shutterstock)

2. Nếp nhăn giữa hai lông mày

Nếp nhăn giữa hai lông mày, trong chẩn đoán khuôn mặt Ayurveda, đường ở giữa biểu thị tính cách đa nghi, đường bên trái biểu thị sự mệt mỏi của lá lách, và đường bên phải là sự mệt mỏi của gan. Những người bị mệt mỏi về gan và lá lách cũng dễ mắc các bệnh liên quan đến gan và lá lách. 

Ngoài ra, học thuyết Trung Y cũng tin rằng những cảm xúc tiêu cực có liên quan đến gan và lá lách. Giận dữ làm tổn thương gan, suy nghĩ trong thời gian dài sẽ làm tổn thương lá lách. Hơn nữa, những người nóng giận và suy nghĩ quá nhiều đương nhiên sẽ cau mày, thậm chí để lại nếp nhăn. 

3. Bọng mắt và rãnh nước mắt (rãnh lệ)

Bọng mắt xuất hiện, nguyên nhân có thể là vì độ ẩm của cơ thể quá nhiều và quá trình trao đổi chất diễn ra kém. 

Bác sĩ Lâm Mạnh Dĩnh giải thích rằng vùng da quanh mắt là phần mỏng nhất và dễ bị tổn thương nhất trên toàn khuôn mặt, nếu độ ẩm của cơ thể quá nhiều, vùng da quanh mắt sẽ dễ bị phồng ra và hình thành bọng mắt. 

Độ ấm của cơ thể quá nhiều cũng có thể ảnh hưởng đến lá lách. Trung Y cho rằng lá lách có nhiệm vụ tiêu hóa, hấp thụ và vận chuyển các chất dinh dưỡng, đồng thời là nguồn sinh khí và sinh huyết của cơ thể. Tuy nhiên, lá lách ưa khô và không thích ẩm ướt, ẩm ướt quá mức sẽ khiến cho sự vận hành của lá lách không bình thường, dẫn đến tình trạng không khỏe mạnh của tất cả các chức năng của cơ thể. 

Ngoài ra, bọng mắt một phần do căng thẳng gây ra, và biểu hiện đầu tiên sẽ là quầng thâm mắt. Quầng thâm mắt có liên quan đến tuần hoàn xung quanh mắt kém, dẫn đến dư thừa chất lỏng mô xung quanh mắt. Bác sĩ Lâm Mạnh Dĩnh chỉ ra rằng “bọng mắt có thể nói là do quầng thâm mắt nghiêm trọng đến một mức độ nhất định gây ra”, triệu chứng nhẹ là quầng thâm mắt, nặng sẽ hình thành bọng mắt. 

Có 2 lý do dẫn đến tình trạng bọng mắt:

  • Mũi dị ứng
  • Căng thẳng, ngủ không ngon. Điều này có thể gây ra tăng áp lực nội sọ (ICP), làm đường tuần hoàn từ đầu đến cổ trở nên căng cứng, dẫn đến tuần hoàn kém. 

Vì vậy, khi quầng thâm mắt xuất hiện thì chúng ta cần giải quyết vấn đề với mũi dị ứng và khó ngủ để tránh tạo thành bọng mắt.

4. Vết chân chim ở hai mắt 

Sự hình thành các vết chân chim có liên quan đến các bệnh về mắt, chủ yếu là do sử dụng quá mức của các cơ quanh mắt. Khi mắt một người không thể nhìn rõ mọi vật thì người ấy dễ nheo mắt một cách vô thức để nhìn rõ hơn, sử dụng quá mức cơ xung quanh mắt gây ra phì đại cơ, và dễ hình thành các đường ở đuôi mắt khi cười, đây chính là vết chân chim.

5. Nếp nhăn ở gốc mũi

Các đường ngang ở gốc mũi biểu thị sự mệt mỏi về chức năng của tim. Bác sĩ Lâm Mạnh Dĩnh cho biết, những đường ngang này chủ yếu ở phụ nữ, người gầy yếu, dễ mệt mỏi.

6. Nếp nhăn ở rãnh mũi má

Những người bị dị ứng mũi sẽ thường xuyên lau nước mũi, nên sẽ liên tục tác động lên các cơ trên môi, mũi và các cơ khác xung quanh mũi. Khiến những cơ này trở nên phì đại và dễ hình thành các rãnh xung quanh như nếp nhăn ở rãnh mũi má và rãnh nước mắt. 

Ngoài ra, trong Ayurveda, nếu đường rãnh mũi má ở chỗ khóe miệng quá sâu, nó thường cho thấy hệ thống sinh sản có vấn đề. Ở nam giới, nó có thể liên quan đến chức năng sinh sản, và ở nữ giới, nó là một bệnh của buồng trứng và tử cung. 

nếp nhăn
Những người bị dị ứng mũi cũng dễ bị nếp nhăn ở rãnh mũi má do thường xuyên lau nước mũi. (Ảnh: F16-ISO100/ Shutterstock)

7. Nếp nhăn trên cằm 

Các nếp nhăn trên cằm, biểu thị sự căng thẳng, có liên quan đến chứng trầm cảm. Bác sĩ Lâm Mạnh Dĩnh giải thích rằng khi người ta thực sự muốn nói nhưng không nói được thì độ căng xung quanh môi sẽ tăng lên, hoặc người hay cười gượng thì cằm cũng sẽ hoạt động nhiều hơn.

3 cách giúp điều hòa bên trong và bên ngoài để giảm nếp nhăn, cải thiện sức khỏe nội tạng 

Sự hình thành các nếp nhăn giống như “băng dày ba thước đâu bởi cái lạnh một ngày”. Ngay cả khi các vấn đề sức khỏe nêu trên như xơ vữa động mạch, dị ứng mũi, mệt mỏi của gan, lá lách…. có được điều trị và cải thiện thì cũng chỉ có thể ngăn chặn việc các nếp nhăn đã cố định tiếp tục xấu đi. 

Bác sĩ Lâm Mạnh Dĩnh giải thích rằng ngoài các yếu tố như sức khỏe thể chất, cảm xúc và việc sử dụng quá mức cơ ở các bộ phận… nó còn bao gồm tình trạng mất nước và dính các cơ cục bộ, da khô và mất nước, dẫn tới làm đậm các nếp nhăn đã hình thành. Do đó, nếu bạn chỉ cải thiện những vấn đề bên trong thì nhiều nhất chỉ có thể giảm tốc độ hình thành và tăng nếp nhăn. 

Cần có thời gian và một số phương pháp để thoát khỏi những thay đổi cấu trúc đã được hình thành giữa màng da và da, khôi phục độ ẩm và độ đàn hồi của da. Đồng thời cải thiện nếp nhăn, các cơ quan nội tạng cũng sẽ được điều hòa.

1. Châm cứu thẩm mỹ da mặt 

Sử dụng châm cứu thẩm mỹ da mặt có thể trực tiếp điều chỉnh độ đàn hồi của cơ mặt và làn da, cải thiện tình trạng mất nước của da, sau đó làm giảm các nếp nhăn và thậm chí đạt được hiệu quả làm mất hẳn các nếp nhăn.

Một đánh giá nghiên cứu năm 2018 của Hàn Quốc cho thấy rằng châm cứu trên khuôn mặt có hiệu quả trong việc giảm số lượng và diện tích nếp nhăn, cũng như thúc đẩy lưu thông máu trên khuôn mặt, cải thiện tình trạng da và làm cho khuôn mặt của bạn nhỏ lại.  

Một đánh giá năm 2020 của Hoa Kỳ cho thấy rằng châm cứu trên khuôn mặt có thể cải thiện làn da chảy xệ do lão hóa và giảm độ dài nếp nhăn.

Tác dụng chính của châm cứu thẩm mỹ da mặt là ở lớp cơ, và lớp cơ trên khuôn mặt không có chức năng rõ ràng trong việc thể hiện các biểu cảm trên khuôn mặt. Nhưng các đường viền đóng một vai trò rất quan trọng trong việc làm cho các đường nét trên khuôn mặt trông tự nhiên, tràn đầy sức sống và đàn hồi. 

Bác sĩ Lâm Mạnh Dĩnh, người có hơn 35.000 kinh nghiệm châm cứu thẩm mỹ da mặt, giới thiệu rằng dù là phương pháp chữa bệnh tĩnh mạch của Trung y hay luân xa của Ayurveda, hệ thống năng lượng của hai loại y học này đều trên lớp cơ. Do đó, thông qua châm cứu thẩm mỹ để cải thiện cơ mặt, nó cũng giúp cải thiện tuần hoàn năng lượng cục bộ.

Hơn nữa, trong lý luận của y học Trung Hoa, ngũ tạng và ngũ quan có mối quan hệ đối ứng, và chúng sẽ ảnh hưởng lẫn nhau thông qua các kinh mạch truyền dẫn năng lượng. Bà nói: “Lục phủ ngũ tạng đều được thông suốt với ngũ quan của đầu và mặt, và việc điều chỉnh khuôn mặt tương đương với việc chăm sóc lục phủ ngũ tạng”.

nếp nhăn
Châm cứu thẩm mỹ khuôn mặt có thể điều chỉnh trực tiếp độ căng của cơ mặt và độ đàn hồi của da, do đó làm giảm các nếp nhăn. (Ảnh: Tyler Olson/ Shutterstock)

2. Hydrat hóa cơ da 

Hydrat hóa cơ da có thể qua việc uống các sản phẩm bổ sung collagen, axit hyaluronic và cũng có thể được lấy từ thực phẩm tự nhiên, chẳng hạn như mộc nhĩ và tổ yến.

Bác sĩ Lâm Mạnh Dĩnh cho biết, có một số người cho rằng ăn collagen kém hiệu quả, nhưng đây vốn dĩ không phải là cách có tác dụng tức thì, mà là cách giúp bổ sung nước một cách từ từ vào cơ da để tránh tình trạng xơ cứng tạo thành nếp nhăn.

3. Dưỡng ẩm da

Sử dụng các sản phẩm chăm sóc da như kem dưỡng da, mặt nạ và kem chống nắng.v.v để dưỡng ẩm cho da của bạn.

Cũng có thể dùng lotion làm chất bôi trơn khi massage mặt, tránh massage quá mạnh mà làm tăng nếp nhăn. Bá sĩ Lâm Mạnh Dĩnh nhắc nhở: “Một số người tự massage mặt và kết quả là vùng da quanh miệng và quanh mắt bị chùng lại.”

Tránh thói quen xấu làm tăng nếp nhăn

Cho dù bạn sử dụng các sản phẩm chăm sóc da hay châm cứu thẩm mỹ, vẻ ngoài của bạn cuối cùng sẽ bị lão hóa và nhăn nheo khi bạn già đi. Nhưng tránh những hành vi sau đây có thể ngăn ngừa nếp nhăn xuất hiện sớm và trở nên trầm trọng hơn, đồng thời có thể giúp bạn trông trẻ hơn so với những bạn bè cùng trang lứa.

  • Ngồi yên một chỗ và tư thế không tốt: Những người lướt điện thoại và chơi máy tính trong thời gian dài thường bị gù lưng, vai và cổ cứng, cảm giác sức căng ở vai và cổ sẽ kéo theo đầu cũng bị kéo căng. Khi sức căng của cơ vai và cổ trở nên lớn, nó sẽ trở thành một lực mạnh kéo da mặt xuống.
  • Tập luyện quá sức: Trái ngược với việc ngồi yên một chỗ nêu ở trên, một số người tập thể dục cường độ quá mức. Bác sĩ Lâm Mạnh Dĩnh chỉ ra rằng việc tập luyện quá sức sẽ ảnh hưởng đến sự điều chỉnh độ đàn hồi của da mặt. Vì vậy, bạn nên tập thể dục vừa phải, tập quá sức cũng không tốt.
  • Không uống đủ nước và thói quen ăn uống không lành mạnh: Không uống đủ nước sẽ gây mất nước và thiếu nước cho làn da. Ăn quá nhiều thức ăn có hàm lượng muối cao cũng dễ khiến cơ thể mất nước. Thường xuyên ăn đồ nướng, rán, cay… sẽ làm tăng sự các gốc tự do trong cơ thể, đẩy nhanh quá trình lão hóa của cơ thể.
  • Thói quen sinh hoạt không tốt: Thức khuya, hút thuốc lá, tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời mà không dùng kem chống nắng… sẽ đẩy nhanh quá trình lão hóa da và khiến nếp nhăn xuất hiện sớm hơn.

Quan Mễ/Theo Epoch Times