Tối thứ Hai (28/2), các nhà lãnh đạo của 8 quốc gia Liên minh châu Âu (EU) đã đưa ra một bức thư ngỏ thúc giục EU ngay lập tức cấp cho Ukraine tư cách ứng cử viên và đàm phán tư cách thành viên chính thức.

Embed from Getty Images

Ngày 1/7/2013, binh sĩ Litva cầm cờ Liên minh châu Âu trong một buổi lễ trước cung điện chính phủ tại thủ đô Vilnius. (Ảnh: Petras Malukas / AFP qua Getty Images)

Theo hãng tin Reuters, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã kêu gọi Liên minh châu Âu (EU) nhanh chóng kết nạp Ukraine bằng “quy trình mới”.

“Mục tiêu của chúng tôi là được đứng cạnh tất cả người dân châu Âu và quan trọng nhất là bình đẳng. Tôi chắc rằng điều đó là công bằng. Tôi chắc chắn rằng chúng tôi xứng đáng với điều đó”, ông Zelensky phát biểu vào ngày 28/2, sau khi ký đơn xin gia nhập EU.

Động thái xin gia nhập EU của Ukraine diễn ra trong bối cảnh nước này đang phải đối phó với chiến dịch quân sự đặc biệt do Nga mở màn. Phái đoàn Nga và Ukraine ngày 28/2 đã tới Belarus đàm phán trong 5 giờ, nhưng không đạt được kết quả cụ thể.

Theo thông cáo, các nhà lãnh đạo của Estonia, Bulgaria, Cộng hòa Séc, Latvia, Litva, Ba Lan, Slovakia và Slovenia đã cùng ra thư ngỏ.

Trong thư, 8 nước này “tin tưởng mạnh mẽ rằng Ukraine nên được tạo cơ hội gia nhập EU ngay lập tức.”

“Chúng tôi kêu gọi các nước thành viên EU tăng cường hỗ trợ chính trị cao nhất cho Ukraine, khiến thể chế EU có thể thực hiện các bước ngay lập tức trao cho Ukraine tư cách ứng viên EU và bắt đầu quá trình đàm phán”, bức thư viết.

Các nhà lãnh đạo cho biết: “Vào thời điểm quan trọng này, chúng tôi tái khẳng định tình đoàn kết hoàn toàn của chúng tôi với Ukraine và nhân dân Ukraine.”

Sau cuộc điện đàm với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky hôm thứ Hai, Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen cho biết, Ukraine có quan hệ chặt chẽ với châu Âu và hoan nghênh nước này gia nhập EU.

“Họ thuộc về chúng tôi. Họ là của chúng tôi và chúng tôi muốn họ tham gia”, bà nói.

Sau đó ông Zelensky đã ký đơn xin gia nhập, chính thức đề nghị Ukraine gia nhập Liên minh châu Âu. Ông kêu gọi EU cấp quyền thành viên cho quốc gia của mình ngay lập tức vì Ukraine đang phải vật lộn để chống lại một cuộc xâm lược của Nga.

Tuy nhiên, trở thành thành viên của EU là một quá trình phức tạp, liên quan đến việc thông qua luật pháp và đơn vị tiền tệ của khối và Ukraine hiện không phải là ứng cử viên chính thức gia nhập EU. Croatia là quốc gia tham gia gần đây nhất, với đơn đăng ký chính thức được chấp nhận vào năm 2013, tức 10 năm sau khi họ đăng ký trở thành thành viên.

Ngoại trưởng Đức Annalena Baerbock nói rằng mặc dù Ukraine được coi là một phần của “ngôi nhà châu Âu”, nhưng khả năng gia nhập EU của Ukraine không phải viễn cảnh có thể thực hiện được chỉ trong vài tháng.

Ngày 28/2, đại diện cấp cao về chính sách an ninh và đối ngoại của EU, ông Josep Borrell, cho biết mọi nỗ lực trở thành thành viên khối này đều có thể “mất nhiều năm”.

Đây được xem là “gáo nước lạnh” đối với nguyện vọng gia nhập EU của Ukraine.

Hiện Nga và Ukraine đang giao tranh ác liệt xung quanh cảng Mariupol và phía đông thành phố Kharkiv.

Thành phố Kherson ở miền nam nước này đã bị binh lính Nga bao vây, nhưng vẫn duy trì được điện và nước, tờ “Kyiv Independent” đưa tin.

Ngoài ra, quân đội Nga đang tập trung quân ở phía bắc thủ đô Kiev. Theo hình ảnh vệ tinh mới nhất, đoàn xe quân sự của Nga đã kéo dài hơn 60 km. Căn cứ không quân Antonov cách khoảng 17 dặm Anh (27 km) từ trung tâm Kiev, kéo dài về phía bắc của Pribyrsk, gần biên giới Belarus.

AP đưa tin Tổng thống Zelensky đang tạm thời dỡ bỏ yêu cầu về thị thực nhập cảnh đối với bất kỳ người nước ngoài nào sẵn sàng tham gia Quân đoàn Phòng vệ Quốc tế của Ukraine và sát cánh với Ukraine trong cuộc đối đầu với quân đội Nga. Quy định này bắt đầu có hiệu lực từ ngày 1/3.

Tổng thống Zelensky hôm nay nói rằng quân đội Nga vẫn tăng cường pháo kích vào Ukraine và đây được xem là nỗ lực của Moscow nhằm buộc Chính phủ Ukraine phải nhượng bộ trong cuộc đàm phán giữa phái đoàn hai nước hôm 28/2. Tuy nhiên, Tổng thống Ukraine tuyên bố ông không sẵn sàng nhượng bộ “khi một bên vẫn đang tấn công bên còn lại bằng pháo kích”.

Bình Minh (t/h)