Nguyên thủ của 9 nước thành viên NATO ở châu Âu hôm 2/10 đã ra tuyên bố chung ủng hộ việc Ukraine gia nhập liên minh an ninh do Mỹ dẫn đầu, đồng thời kêu gọi toàn bộ 30 quốc gia NATO tăng cường viện trợ quân sự cho Kyiv.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã có một động thái bất ngờ hôm 30/9 khi nộp đơn xin được đẩy nhanh quá trình xét duyệt gia nhập NATO, nhằm đáp trả việc Nga sáp nhập bốn khu vực bị chiếm đóng của nước này, theo The Guardian.

“Chúng tôi đã thể hiện năng lực của mình phù hợp với tiêu chuẩn của liên minh. Chúng tôi đang thực hiện bước quyết định là ký đơn xin sớm gia nhập NATO,” ông cho hay.

Tư cách thành viên của NATO cần có sự chấp thuận của tất cả 30 thành viên và Ukraine khó có thể sớm gia nhập tổ chức. Đặc biệt, Ukraine đang là một quốc gia có chiến tranh và yêu cầu gia nhập liên minh này sẽ càng phức tạp hơn.

RT đưa tin, các nhà lãnh đạo của Cộng hòa Czech, Estonia, Latvia, Lithuania, North Macedonia, Montenegro, Ba Lan, Romania và Slovakia đã công bố một tuyên bố trên trang web của họ vào 2/10 rằng: “Chúng tôi ủng hộ Ukraine trong việc phòng thủ trước sự xâm lược của Nga, yêu cầu (Nga) ngay lập tức rút khỏi tất cả các vùng lãnh thổ bị chiếm đóng và khuyến khích tất cả các đồng minh gia tăng viện trợ quân sự cho Ukraine.”

“Chúng tôi không công nhận và sẽ không bao giờ công nhận những nỗ lực của Nga nhằm sáp nhập bất kỳ lãnh thổ nào của Ukraine.”

Tuyên bố còn nhấn mạnh, các nhà lãnh đạo “kiên quyết ủng hộ quyết định của Hội nghị thượng đỉnh NATO Bucharest năm 2008 liên quan đến tư cách thành viên trong tương lai của Ukraine trong liên minh”.

Tại hội nghị thượng đỉnh năm 2008, các thành viên NATO hoan nghênh nguyện vọng tham gia của Ukraine và Gruzia, nhưng không nêu ra thời gian rõ ràng cho việc hai nước có thể chính thức gia nhập.

Trước việc Tổng thống Zelensky đề xuất việc Ukraine có thể nhanh chóng trở thành thành viên NATO, cố vấn an ninh quốc gia của Nhà Trắng Jake Sullivan nhìn nhận, cách tốt nhất hiện tại trong xung đột Nga-Ukraine là tăng cường viện trợ cho Kiev. Chuyện kết nạp Ukraine vào NATO “nên được thực hiện vào một thời điểm khác”.

Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg vào tối 30/9 đã nhắc lại quan điểm không thay đổi của liên minh rằng tổ chức này mở cửa chào đón các thành viên mới, nhưng lại tránh trực tiếp ủng hộ đơn xin gia nhập của Ukraine, theo Reuters.

Trong khi đó, ông Dmitry Medvedev, Phó chủ tịch Hội đồng An ninh Nga đã chỉ trích động thái này, nói rằng yêu cầu của Zelensky không khác gì “cầu xin NATO đẩy nhanh thời gian bắt đầu Thế chiến III”.

Minh Ngọc (T/h)