Phóng viên của hãng tin AP đã có một cuộc phỏng vấn hôm thứ Hai (26/12) với Ngoại trưởng Ukraine, ông Dmytro Kuleba, và được biết rằng Ukraine đã sẵn sàng cho một hội nghị thượng đỉnh để chấm dứt chiến tranh. Nhưng Ngoại trưởng Kuleba nói sẽ không tham gia vào việc thúc đẩy khả năng Nga có thể tham gia, một tuyên bố mà theo AP, khiến rất khó nói trước về khả năng chiến tranh sẽ kết thúc sớm.

shutterstock 2128533653
Ngoại trưởng Ukraine Dmytro Kuleba. (Ảnh: lev radin/Shutterstock)

Ngoại trưởng Ukraine Dmytro Kuleba nói với hãng tin AP rằng Chính phủ Ukraine muốn có một hội nghị thượng đỉnh “hòa bình” trong vòng 2 tháng tại Liên Hợp Quốc (LHQ), trong đó Tổng thư ký António Guterres làm trung gian hòa giải.

LHQ đã đưa ra câu trả lời rất thận trọng.

“Như tổng thư ký đã nói nhiều lần trước đây, ông ấy chỉ có thể hòa giải nếu tất cả các bên muốn ông ấy làm trung gian,” Phó phát ngôn viên Liên Hợp Quốc Florencia Soto Nino-Martinez cho biết.

Ông Kuleba nói rằng Nga nhất định phải đối mặt với tòa án về tội ác chiến tranh trước khi Ukraine đàm phán trực tiếp với Moscow. Tuy nhiên, ông nói rằng các quốc gia khác nên thoải mái giao tiếp với người Nga, vẫn như trước khi có thỏa thuận ngũ cốc giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Nga.

Cuộc phỏng vấn của AP cung cấp một nét phác thảo về quan điểm từ phía Ukraine về cách cuộc chiến với Nga một ngày nào đó có thể kết thúc, mặc dù bất kỳ cuộc đàm phán hòa bình nào cũng sẽ diễn ra trong nhiều tháng và phụ thuộc rất nhiều vào các cuộc đàm phán quốc tế phức tạp.

Ông Kuleba nói rằng ông “hoàn toàn hài lòng” với kết quả chuyến thăm Mỹ của Tổng thống Volodymyr Zelensky vào tuần trước, đồng thời tiết lộ rằng Chính phủ Mỹ đã lên một kế hoạch đặc biệt để đưa tổ hợp tên lửa phòng không Patriot sẵn sàng hoạt động tại Ukraine trong thời gian ngắn hơn hơn 6 tháng. Thông thường, quá trình đào tạo có thể kéo dài tới một năm.

Ông Kuleba cho biết trong cuộc phỏng vấn tại Bộ Ngoại giao này rằng Ukraine sẽ làm bất cứ điều gì có thể để giành chiến thắng trong cuộc chiến vào năm 2023.

“Mọi cuộc chiến đều kết thúc theo cách ngoại giao,” ông nói. “Mọi cuộc chiến đều kết thúc do các hành động được thực hiện trên chiến trường và trên bàn đàm phán.”

Bình luận về đề xuất của ông Kuleba, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov nói với hãng thông tấn nhà nước RIA Novosti rằng Nga “không bao giờ tuân theo các điều kiện do người khác đặt ra. Chỉ [tuân theo] nhận thức phổ quát và của riêng chúng tôi.”

Một phát ngôn viên của Điện Kremlin cho biết tuần trước rằng không có kế hoạch hòa bình nào của Ukraine có thể thành công nếu không tính đến “thực tế của hôm nay và không thể bỏ qua”. Đó là ám chỉ yêu cầu của Moscow rằng Ukraine phải công nhận chủ quyền của Nga đối với bán đảo Crimea, được sáp nhập vào năm 2014, cũng như một số lãnh thổ đã giành được khác.

Ông Kuleba tuyên bố Chính phủ Ukraine sẵn sàng tham gia hội nghị thượng đỉnh “hòa bình” vào cuối tháng Hai.

“LHQ có thể là địa điểm tốt nhất để tổ chức hội nghị thượng đỉnh này, bởi vì [hội nghị này] không phải là để ủng hộ một quốc gia nào đó,” ông nói. “Đây thực sự là việc đưa mọi phe tới bàn thương thảo.”

Trước đây, hồi tháng 11, tại hội nghị thượng đỉnh G20 ở Bali, ông Zelensky đã có bài trình bày từ xa qua mạng Internet về công thức hòa bình 10 điểm, trong đó có việc khôi phục toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine, quân đội Nga rút đi, trả tự do cho tất cả tù nhân, đưa ra tòa những ai chịu trách nhiệm về hành vi gây hấn, và đảm bảo an ninh cho Ukraine.

Khi được hỏi liệu Ukraine có mời Nga tham dự hội nghị thượng đỉnh hay không, ông nói rằng điều kiện tiên quyết là Moscow phải đối mặt với truy tố tội ác chiến tranh tại một tòa án quốc tế.

“Họ chỉ có thể được mời đến bước này theo cách như vậy,” ông nói.

Về vai trò của Tổng thư ký LHQ, ông Kuleba cho biết: “Ông ấy đã chứng tỏ mình là một nhà hòa giải và đàm phán hiệu quả, và quan trọng nhất, là một người có nguyên tắc và chính trực. Vì vậy, chúng tôi hoan nghênh sự tham gia tích cực của ông.”

Văn phòng phát ngôn viên của LHQ không có bình luận ngay lập tức.

Một số nhà lãnh đạo các quốc gia ngoài cuộc cũng đã đề xuất làm trung gian hòa giải, chẳng hạn như ở Thổ Nhĩ Kỳ và Ả Rập Saudi

Ông ngoại trưởng lại một lần nữa hạ thấp giá trị của những bình luận từ phía chính quyền Nga rằng họ đã sẵn sàng cho các cuộc đàm phán.

“Họ (người Nga) thường xuyên nói rằng họ sẵn sàng đàm phán, nhưng điều đó không đúng, bởi vì mọi thứ họ làm trên chiến trường đều chứng minh điều ngược lại,” ông nói.

Tổng thống Nga Vladimir Putin vài ngày trước tuyên bố rằng Nga sẵn sàng đàm phán để chấm dứt chiến tranh ở Ukraine, nhưng cho rằng chính người Ukraine mới là những người từ chối thực hiện bước đó.

Nhưng đồng thời với những lời đó của ông Putin, các lực lượng của Moscow vẫn tiếp tục tấn công Ukraine, một dấu hiệu cho thấy hòa bình không sắp xảy ra.

Chuyến thăm Mỹ vào tuần trước của ông Zelensky là chuyến công du nước ngoài đầu tiên của ông kể từ khi chiến tranh bắt đầu vào ngày 24/2. Ông Kuleba ca ngợi những nỗ lực của Washington và nhấn mạnh tầm quan trọng của chuyến thăm.

Ukraine đã nhận được gói viện trợ quân sự mới trị giá 1,8 tỷ USD, bao gồm cả hệ thống tên lửa phòng không Patriot, trong chuyến đi.

Ông Kuleba nói rằng động thái này “mở ra cánh cửa cho các quốc gia khác làm điều tương tự.”

Ông nói rằng Chính phủ Hoa Kỳ đã phát triển một chương trình để quân đội Ukraine hoàn thành khóa huấn luyện nhanh hơn bình thường mà “không có bất kỳ thiệt hại nào đối với chất lượng vận hành loại vũ khí này trên chiến trường.”

Mặc dù Kuleba không đề cập đến khung thời gian cụ thể, nhưng ông ấy nói rằng đó sẽ là “ít hơn rất nhiều so với 6 tháng.” Và ông nói thêm rằng khóa đào tạo sẽ được thực hiện “bên ngoài” Ukraine.

Trong thời gian chiến tranh này, ông Kuleba chỉ đứng sau ông Zelensky trong việc truyền tải thông điệp và nhu cầu của Ukraine đến các cộng đồng quốc tế, thông qua các bài đăng trên Twitter hay các cuộc gặp với những quan chức nước ngoài thân thiện.

Hôm thứ Hai, Ukraine kêu gọi các quốc gia thành viên LHQ tước bỏ tư cách thành viên thường trực của Nga trong Hội đồng Bảo an LHQ và loại Nga khỏi tổ chức thế giới này. Ông Kuleba cho biết họ đã “chuẩn bị cho bước đi này từ lâu để lật tẩy vụ lừa đảo và tước bỏ vị thế của Nga.”

“Vụ lừa đảo” là nói về việc, theo quan điểm của Bộ Ngoại giao Ukraine, Nga chưa bao giờ thông qua thủ tục pháp lý để trở thành thành viên của Hội đồng và thay thế Liên Xô tại Hội đồng sau khi Liên Xô tan rã.

“Đây là khởi đầu của một trận chiến khó khăn, nhưng chúng tôi sẽ chiến đấu, vì không gì là không thể,” ông nói với AP.

Thiên Đức, theo AP