Nạo phá thai có thể được coi là vấn đề gây chia rẽ nhất trong chính trị Mỹ. Người Mỹ đã cãi nhau rằng phụ nữ có quyền phá thai hay thai nhi có quyền được sống trong hàng thập kỷ qua. Dù Tòa án Tối cao năm 1973 có hợp pháp hóa phá thai ở cấp quốc gia thì cũng không làm cuộc tranh luận kém gay gắt. 

Biden and Trump image

Trong cuộc bầu cử năm nay, vấn đề này còn đáng chú ý hơn nữa khi Mỹ có hai ứng viên, một hứa sẽ hủy bỏ quyền phá thai toàn liên bang, một cam kết sẽ củng cố bảo vệ quyền này của phụ nữ. 

Trong bốn năm Trump nắm quyền, giới hoạt động chống phá thai có được người ủng hộ mạnh nhất ở Tòa Bạch Ốc, còn các bang bảo thủ của Đảng Cộng hòa thì siết chặt quy định về các trường hợp được phép phá thai. 

Tuy nhiên khảo sát chỉ ra công luận Mỹ ngày càng ủng hộ phá thai. Theo Trung tâm Nghiên cứu Pew, 61% người được khảo sát ủng hộ quyền phá thai hợp pháp. 

Dưới đây so sánh lập trường của hai ứng viên tổng thống Mỹ về vấn đề này.

Quan điểm chính của hai ứng viên về phá thai:  

Ông Trump: Chúng ta sẽ khiến phá thai khó xảy ra hơn, tiến tới đảo ngược quy định cho phép phá thai toàn liên bang và cấm phá thai gần 100% trường hợp. 

Ông Biden: Chúng ta sẽ bảo vệ quyền được chọn phá thai của phụ nữ, và chiến đấu để đảm bảo việc tiếp cận đến cơ sở phá thai là hợp pháp. 

Cụ thể hai ông nói gì?

Do phán quyết của Tòa án Tối cao năm 1973 (vụ Roe v Wade) đã xác lập phá thai là hợp pháp trên cả nước Mỹ, không một bang nào hay tổng thống có quyền cấm phá thai hoàn toàn. 

Năm 2016, ông Trump hứa sẽ chọn các thẩm phán để “tự động” đảo ngược phán quyết trên. Tuy điều đó chưa xảy ra, nhưng ông đã bổ nhiệm được hàng trăm thẩm phán liên bang, cộng với hai thẩm phán bảo thủ trong Tòa tối cao. Nếu năm nay tái cử, ông có thể biến đổi ngành tư pháp Mỹ xa hơn nữa, cụ thể là về vấn đề phá thai. 

Các bang bảo thủ như Alabama gần đây đã áp đặt các lệnh cấm gần như hoàn toàn với việc phá thai, với hy vọng các vụ kiện tụng cuối cùng sẽ khiến Tòa án Tối cao đảo ngược phán quyết trong vụ Roe v Wade. 

Ông Trump đã nói ông ủng hộ cấm phá thai, ngoại trừ các trường hợp cưỡng hiếp, loạn luân hoặc có nguy hiểm đến tính mạng của người mẹ. 

Ông Biden ngược lại, muốn thông qua một đạo luật liên bang để bảo vệ quyền phá thai của phụ nữ. Các bang cánh tả như New York đã tiến hành các biện pháp tương tự. 

Về ngân sách trợ cấp phá thai

Ông Trump đã thực hiện cam kết của mình là cắt ngân sách liên bang cấp cho việc phá thai. 

Năm ngoái, tổng thống chặn ngân sách của chương trình kế hoạch hóa gia đình liên bang đi đến các tổ chức thực hiện phá thai hoặc khuyến khích bệnh nhân tới các phòng khám phá thai. Do vậy, Planned Parenthood (cơ quan sức khỏe sinh sản liên bang) mất hàng triệu đô trợ cấp. 

Ngoài ra ông còn tái lập và mở rộng Chính sách Thành phố Mexico có nội dung ngăn chặn các chương trình hỗ trợ y tế toàn cầu của Mỹ cấp tiền cho các tổ chức nước ngoài mà thực hiện phá thai, hoặc đưa ra lời khuyên về phá thai.

Ông Biden thì cam kết sẽ hủy bỏ cái gọi là “trò bịt miệng toàn cầu” của chính quyền Trump trong chính sách đối với phụ nữ. 

Ngoài ra, Biden còn thay đổi lập trường để ủng hộ hủy bỏ Tu chính án Hype – quy định cấm dùng tiền thuế của dân để thực hiện phá thai trừ trường hợp hãm hiếp, loạn luân hoặc có nguy hiểm cho người mẹ. Điều này nghĩa là những phụ nữ được nhận trợ cấp y tế chính phủ, không thể dùng trợ cấp này để đi phá thai. 

Trước đó, Biden từng kiên quyết ủng hộ Tu chính án Hype trong một thời gian dài, nhưng sau khi bị chỉ trích bởi đồng nghiệp trong đảng Dân chủ, ông đã thay đổi quan điểm. 

Vấn đề phá thai có quan trọng trong cuộc bầu cử này không?

Đây là vấn đề trọng tâm đối với khối cử tri bảo thủ trung thành với Trump, đặc biệt quan trọng với cộng đồng Phúc âm và tín đồ Công giáo. 

Theo khảo sát của Pew hồi tháng Táng, 46% cử tri ủng hộ Trump và 35% cử tri ủng hộ Biden nói rằng phá thai là “yếu tố rất quan trọng” ảnh hưởng đến việc họ sẽ bỏ phiếu như thế nào trong năm nay. 

Trọng Đức

Xem thêm: