Dù hội nghị thượng đỉnh Nhóm 20 nước (G20) đã bế mạc, nhưng video lãnh đạo Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) Tập Cận Bình khiển trách Thủ tướng Canada Justin Trudeau vẫn còn gây chú ý và tranh luận từ giới quan sát khắp thế giới. Nội dung liên quan này đã bị nhà chức trách Trung Quốc kiểm duyệt toàn diện.

G20 1
ĐCSTQ khởi động cơ chế kiểm duyệt toàn diện cảnh Tập Cận Bình khiển trách Thủ tướng Justin Trudeau của Canada. (bên trái)

Ông Tập Cận Bình khiển trách ông Trudeau tại G20

Theo video của CTV News (Canada), khi ông Tập Cận Bình và ông Trudeau gặp nhau bên lề Hội nghị thượng đỉnh các nhà lãnh đạo G20 ở Bali – Indonesia, ông Tập đã “trút giận” với ông Trudeau vì chuyện trao đổi riêng tư trước đó bị lộ trên truyền thông. Ông Tập nói với ông Trudeau thông qua một phiên dịch viên, “Những gì chúng ta nói riêng đã bị rò rỉ trên truyền thông, làm như vậy là không phù hợp”.

Ông Trudeau đáp lại: “Ở Canada chúng tôi tin vào đối thoại tự do, cởi mở và thẳng thắn, chúng tôi đã luôn như vậy. Chúng tôi sẽ tiếp tục tìm kiếm sự hợp tác mang tính xây dựng, nhưng có một số điều chúng tôi vẫn không đồng ý…”. Trong khi người phiên dịch nói lại chưa hết thì ông Tập Cận Bình buông câu chen vào “tạo điều kiện, tạo điều kiện” rồi bắt tay ông Trudeau và bỏ đi. Khi rời đi, ông Tập còn khẽ cằn nhằn bồi thêm “rất ngây thơ” như có ý khiển trách ông Trudeau.

Cảnh quay này sau đó đã lan truyền nóng trên Internet và được các hãng tin hàng đầu quan tâm (Reuters, BBC, The Guardian, New York Times, CNN…), tuy nhiên cảnh này hoàn toàn vắng bóng trên truyền thông nhà nước Trung Quốc. Theo VOA Mỹ, các nền tảng xã hội lớn ở Trung Quốc đã kiểm duyệt tất cả các bài đăng và từ khóa liên quan đến “Trudeau”, đồng thời cấm thảo luận về cuộc trò chuyện ngắn giữa ông Trudeau và ông Tập Cận Bình bên lề Hội nghị thượng đỉnh G20; các nền tảng xã hội Trung Quốc tham gia kiểm duyệt vấn đề này bao gồm Weibo, Baidu, Douyin, Zhihu, Bilibili…

Các từ khóa bị kiểm duyệt bao gồm “Trudeau”, “Thủ tướng Canada”, “tạo điều kiện”, và thậm chí cả từ biệt danh “khoai tây nhỏ” (Potato) mà cư dân mạng Trung Quốc đặt cho ông Trudeau cũng bị xem là từ nhạy cảm. Những từ này chỉ cần được đăng lên là sẽ tự động bị xóa, thậm chí tin tức liên quan do truyền thông nhà nước Nga đăng trên Sina Weibo cũng bị xóa sau 5 phút.

Dù vậy thì quan tâm của người dân Trung Quốc đối với vấn đề này không hề giảm. Trên TikTok, trong các gợi ý tìm kiếm về “Trudeau” cho thấy những nội dung được cộng đồng mạng quan tâm chính là “Trudeau không phù hợp”, “Video Trudeau bị mắng”, “Cái bắt tay Trudeau tại G20”…  Mặc dù không chắc liệu kiểm duyệt có phải do quan chức ĐCSTQ thực hiện hay không, nhưng VOA dẫn lời một số cư dân mạng Trung Quốc cho hay vào ngày 17/11 họ đã đăng lại thành công các tin tức liên quan trên WeChat nhưng chỉ được trong vòng 2 tiếng thì đã bị “che mờ”.

Trên Baidu, từ “Trudeau” đã bị xóa khỏi vị trí nổi bật của kết quả tìm kiếm, nếu gõ “Trudeau” trên Baidu thì kết quả đầu tiên hiển thị là Pierre Trudeau – người từng là thủ tướng trong những năm 1970 và đầu những năm 1980. Mục này cũng lưu ý đặc biệt rằng “Trudeau thường đề cập đến là Pierre Trudeau – Thủ tướng thứ 15 của Canada”.