Ý đã đưa ra tín hiệu cho Mỹ rằng họ có ý định rút khỏi Bản ghi nhớ “Vành đai và Con đường” đã ký với Trung Quốc trước cuối năm nay.

shutterstock 2201456971
Giorgia Meloni. (Ảnh:  MikeDotta / Shutterstock)

Thủ tướng Ý ám chỉ cho Mỹ: Sẽ rút khỏi “Vành đai và Con đường” trước cuối năm nay

Ngày 9/5, tờ Bloomberg đưa tin, theo nguồn tin tiết lộ, Thủ tướng Ý Giorgia Meloni đã ám chỉ cho Mỹ rằng bà có ý định rút khỏi Bản ghi nhớ (MOU) “Vành đai và Con đường” đã ký với Trung Quốc trước cuối năm nay.

Tại một cuộc họp ở Rome vào ngày 4/5, bà Meloni đảm bảo với Chủ tịch Hạ viện Mỹ Kevin McCarthy rằng chính quyền của bà ủng hộ việc rút khỏi sáng kiến “​​Vành đai và Con đường”, mặc dù quyết định cuối cùng vẫn chưa được đưa ra.

Năm 2019, Ý trở thành quốc gia châu Âu đầu tiên chấp nhận “Sáng kiến ​​Vành đai và Con đường” của Trung Quốc, năm đó, trong thời gian Tổng bí thư Đảng Cộng sản Trung Quốc Tập Cận Bình (ĐCSTQ) thăm Ý, đương nhiệm Thủ tướng ý khi đó là ông Giuseppe Conte, đã ký kết thỏa thuận và trở thành thành viên duy nhất của Nhóm các nước công nghiệp lớn (G7) tham gia sáng kiến này của Trung Quốc. Tuy nhiên, nội dung của thỏa thuận này cho đến nay hầu như không có tiến triển nào.

Vào mùa xuân năm 2021, Ý đã phủ quyết hai khoản đầu tư quan trọng của Trung Quốc; vào tháng 6, Ý đã ủng hộ thông cáo của NATO, tuyên bố rằng “tham vọng rõ ràng và hành vi tùy tiện của Trung Quốc, tạo thành thách thức mang tính hệ thống đối với trật tự quốc tế dựa trên luật lệ và các khu vực liên quan đến an ninh của NATO”.

Bà Meloni, người trở thành Thủ tướng Ý vào tháng 10/2022, nói rằng thỏa thuận “Vành đai và Con đường” được ký kết với Trung Quốc là một sai lầm lớn của chính phủ tiền nhiệm, đồng thời tuyên bố sẽ xem xét lại sự hợp tác của Ý với Trung Quốc về các kế hoạch cơ sở hạ tầng. Trừ khi Ý tự nguyện rút lui, nếu không Bản ghi nhớ “Vành đai và Con đường” sẽ tự động gia hạn vào năm 2024.

Theo nguồn tin tiết lộ, Mỹ đã tích cực gây áp lực buộc Ý phải từ bỏ thỏa thuận. Các cố vấn ngoại giao của bà Meloni vẫn đang thảo luận về các chi tiết của quyết định và thời điểm đưa ra quyết định. Chính phủ Ý khó có thể tiết lộ thông tin trước hội nghị thượng đỉnh G7 vào ngày 19/5 tại Hiroshima, Nhật Bản.

Bà Francesca Ghiretti, một nhà phân tích tại Viện Nghiên cứu Trung Quốc Mercator (Merics) ở Berlin, Đức, trước đó cho biết: “Hiện tại, Chính phủ Ý dường như có xu hướng không gia hạn thỏa thuận. Trong tình huống này, sự phối hợp với Mỹ và các nước đồng minh khác, và ứng phó với phản ứng có thể có của Trung Quốc, sẽ là điều quan trọng.”

Tờ Le Formiche của Ý đã đưa tin vào ngày 9/5 rằng nếu bà Meloni cuối cùng rút Ý khỏi “Vành đai và Con đường”, điều đó có nghĩa là bà ấy sẽ thực hiện những lời hứa trong chiến dịch tranh cử của mình và chống lại áp lực của một số quan chức. Bộ Ngoại giao Ý trước đó đã đề xuất rằng để tránh phản ứng mạnh mẽ từ Trung Quốc, mặc dù Ý sẽ không gia hạn Sáng kiến ​​​​Vành đai và Con đường, nhưng họ có thể ký một thỏa thuận thương mại với Bắc Kinh để đền bù, nhưng theo thông tin, việc này đã bị Phủ Thủ tướng từ chối. 

Bà Carisa Nietsche, chuyên gia an ninh xuyên Đại Tây Dương tại Trung tâm An ninh Mỹ mới (CNAS), một cơ quan nghiên cứu tư vấn của Mỹ, chỉ ra rằng trong những năm gần đây, Trung Quốc đã sử dụng sáng kiến “​​Vành đai và Con đường” để can thiệp vào cơ sở hạ tầng quan trọng như cảng và tàu cáp ngầm của Ý, có thể làm hỏng các hoạt động quân sự của Mỹ và EU. Ngoài ra, việc Trung Quốc kiểm soát cơ sở hạ tầng kỹ thuật số của Ý gây ra rủi ro đáng kể, không chỉ do mối đe dọa gián điệp gia tăng mà còn vì mạng 5G là trung tâm của lưới điện và cơ sở hạ tầng giao thông.

Bà  Meloni trở thành nữ thủ tướng đầu tiên của Ý 

Bà Giorgia Meloni, một người bảo vệ những lý tưởng bảo thủ của Ý, đã vận động tranh cử với khẩu hiệu “Thượng đế, Tổ quốc và Gia đình“, và đã trở thành nữ thủ tướng đầu tiên của Ý.

“Mọi người chọn những người bảo thủ vì chúng tôi chưa làm họ thất vọng.” bà Giorgia Meloni, tân Thủ tướng Ý, cho biết trong bài phát biểu chiến thắng của mình. Bà cũng nói rằng tương lai sẽ dốc sức vì người dân Ý, sẽ mục tiêu đoàn kết người dân.

“Tôi là Georgia, tôi là một phụ nữ, một người mẹ, một người Ý và một Cơ đốc nhân (theo nghĩa rộng).” Đây là dòng tự giới thiệu nổi tiếng của bà Meloni được công bố tại cuộc mít tinh ở Rome năm 2019.

Bà Meloni (năm nay 46 tuổi) sinh ra ở ngoại ô Rome vào năm 1977. Bố của bà là một nhà tư vấn thuế, khi bà 2 tuổi, bố bà đã vứt bỏ gia đình. Mặc dù thỉnh thoảng về thăm nhà, nhưng năm bà Meloni 11 tuổi, ông đã bỏ nhà ra đi, để lại bà cùng mẹ và em gái, 3 người sống nương tựa vào nhau.

Mặc dù quá trình trưởng thành đầy khó khăn, nhưng bà Meloni không nghĩ đó là khổ, thay vào đó, bà đã thể hiện sự yêu thích và tài năng của mình trong lĩnh vực chính trị từ khi còn là một thiếu niên. Năm 2006, ở tuổi 29, bà Meloni được bầu vào Hạ viện, bắt đầu làm việc với tư cách là một nhà báo, không lâu sau bà trở thành Phó Chủ tịch Hạ viện trẻ nhất trong lịch sử Ý. Năm 2008, bà được Thủ tướng Silvio Berlusconi bổ nhiệm làm Bộ trưởng Thanh niên và Thể thao, trở thành người đứng đầu nội các trẻ nhất của Ý. Sau khi ông Berlusconi từ chức, để thực hiện các ý tưởng chính trị, bà đã thành lập đảng Anh em của Ý với các đồng minh chính trị của mình vào năm 2012 và giữ chức chủ tịch đảng từ năm 2014.

Bà Meloni, người chỉ có trình độ học vấn cấp ba, đã phá vỡ quan điểm chính trị; bản thân bà Meloni là tín đồ Thiên Chúa giáo, câu “Chúa, Tổ quốc và Gia đình” được bà dùng làm khẩu hiệu tranh cử của mình.

Vì phản đối việc ĐCSTQ đàn áp Tây Tạng, bà đã kêu gọi Ý tẩy chay lễ khai mạc Thế vận hội Bắc Kinh; bà thậm chí còn lên tiếng chống lại các vấn đề như nhập cư, LGBT, phá thai, an tử, bản dạng giới, bạo lực Hồi giáo, hệ thống tài chính quốc tế và bộ máy quan liêu của EU.

Bà nhấn mạnh vào việc có thể xem xét lại luật cặp đôi đồng tính, được thông qua vào năm 2016. Là một người mẹ chưa sinh con, bà còn gọi việc phá thai là một “bi kịch”. Tại các khu vực do đảng Anh em của Ý điều hành, các phòng khám không còn được phép cung cấp thuốc phá thai và chỉ được phép phá thai đối với phụ nữ mang thai dưới 7 tuần.

Trong một cuộc phỏng vấn độc quyền với Reuters vào ngày 25/8/2022, bà Giorgia Meloni nói rằng Trung Quốc (Đảng Cộng sản trung Quốc, ĐCSTQ) đang xâm nhập vào mọi nơi trên thế giới. Nếu đắc cử, bà sẽ hạn chế sự bành trướng của Trung Quốc (ĐCSTQ) ở Ý và châu Âu, và không có ý định tiếp tục tham gia vào kế hoạch “Vành đai và Con đường”.

Theo báo cáo của Reuters, bà Meloni đã đề cập trong một cuộc phỏng vấn độc quyền rằng tân thủ tướng sẽ phải đối mặt với tình hình chính trị quốc tế thay đổi nhanh chóng ngay khi nhậm chức, bao gồm cả Nga và Trung Quốc (ĐCSTQ) đều thách thức các nước phương Tây.

Bà Meloni nhấn mạnh rằng dưới sự lãnh đạo của bà, nước Ý sẽ không phải là một “mắt xích dễ bị tổn thương” trong liên minh phương Tây.