Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Morgan Ortagus hôm thứ Tư (3/6) đã phát biểu tuyên bố nhân dịp 31 năm sự kiện thảm sát Lục Tứ (hay còn gọi là sự kiện thảm sát Thiên An Môn), bày tỏ sự kính trọng đối với người dân Trung Quốc dũng cảm kêu gọi hòa bình, dân chủ, nhân quyền và loại bỏ tham nhũng hủ bại. 

Lục Tứ, Mike Pompeo
Hôm 2/6/2020, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo lần đầu tiên có cuộc gặp mặt những người may mắn sống sót trong sự kiện Lục Tứ. (Ảnh: Flickr Bộ Ngoại giao Mỹ)

Tuyên bố cho biết, ngày 4/6/1989, những người Trung Quốc anh dũng này đã kêu gọi một cách hòa bình, nhưng kết quả lại dẫn đến một cuộc đàn áp bạo lực tanh mùi máu. Quân đội Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) lái xe tăng và mang theo súng ống tiến vào Quảng trường Thiên An Môn. “Nhân sĩ biểu tình Thiên An Môn đã truyền cảm hứng cho những người bị áp bức ở Liên Xô và Đông Âu yêu cầu và thực hiện cải cách dân chủ, nhưng ĐCSTQ đã đè áp thông tin, còn đàn áp tàn bạo những người kháng nghị hòa bình để để duy hộ chính quyền.”

31 năm sau đó, rốt cuộc có bao nhiêu người biểu tình Thiên An Môn đã mất tích và tử vong, đến nay vẫn chưa biết được. Tuyên bố nói: “Mỹ tiếp tục ủng hộ những yêu cầu của họ, người Mỹ đứng cùng người nhà của những người gặp nạn, bởi họ vẫn cảm thấy đau thương vì mất đi người thân, bao gồm cả Những bà mẹ Thiên An Môn, mặc dù họ đối mặt với khó khăn và nguy hiểm to lớn, nhưng họ chưa hề dừng việc truy cứu trách nhiệm cho cái chết của con cái mình.”

Tuyên bố tiếp tục yêu cầu chính quyền ĐCSTQ công bố công khai toàn diện danh sách và tình hình của những người bị giết hại và người mất tích trong vụ thảm sát này.

Chúng tôi biểu thị sự thương tiếc đối với những người bị nạn trong sự kiện thảm sát ngày 4/6/1989, người Trung Quốc vẫn luôn khát vọng kiến lập một chính quyền có thể bảo vệ nhân quyền, tự do cơ bản và tôn nghiêm của nhân cách, chúng tôi đứng cùng họ.

Ngoại trưởng Mỹ lần đầu hội kiến người sống sót trong sự kiện Lục Tứ

Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo hôm thứ Ba (2/6) đã có cuộc gặp mặt với những người may mắn sống sót trong phong trào dân chủ năm 1989 tại Trung Quốc. Ông một lần nữa lên án chính quyền ĐCSTQ đàn áp phong trào dân chủ, đồng thời tiếp tục kêu gọi chính quyền Bắc Kinh công bố hoàn chỉnh thông tin về người tử vong và mất tích trong sự kiện Lục Tứ.

Đài Tiếng nói Hoa Kỳ (VOA) đưa tin, theo nhật trình công khai của Bộ Ngoại giao Mỹ, lúc 2:30 chiều ngày 2/6 tại Bộ Ngoại giao Mỹ, Ngoại trưởng Pompeo đã có cuộc gặp mặt nạn nhân sống sót sau sự kiện Lục Tứ. Tuy nhiên, cuộc gặp mặt đường tiến hành theo phương thức kín, không công khai trước truyền thông. Hãng tin AP Mỹ dẫn lời của quan chức cấp cao xác nhận rằng hoạt động được tổ chức đúng theo dự định, nhưng vị quan chức này không tiết lộ người tham gia và nội dung thảo luận.

Hôm thứ Tư (3/6), ông Pompeo đã đăng trên Twitter một bức ảnh chụp chung với người tham gia cuộc gặp mặt này. Từ bức ảnh có thể thấy, những người may mắn sống sót trong sự kiện Lục Tứ tham gia cuộc gặp mặt này gồm Vương Đan, Tô Hiểu Khang, Lý Hằng Thanh, Lý Lan Cúc.

Theo Hãng Thông tấn Trung ương Đài Loan CNA đưa tin, Vương Đan cho biết trong 31 năm qua, đây là lần đầu tiên chính phủ Mỹ lấy hình thức Bộ Ngoại giao công khai gặp mặt để biểu đạt sự quan tâm của Mỹ đối với sự kiện Lục Tứ và dân chủ hóa Trung Quốc.

Vương Đan nói: “Đây là cuộc gặp có tính lịch sử.”

Ông còn tiết lộ, tại cuộc gặp mặt, Ngoại trưởng Pompeo ngoài biểu đạt quan tâm đến sự kiện Lục Tứ nhân dịp kỷ niệm 31 năm, ông Pompeo còn tham khảo quan điểm của họ về cách Mỹ có thể giúp Trung Quốc dân chủ hóa.

Vương Đan cho biết, ông đã đề xuất 3 kiến nghị với Ngoại trưởng Pompeo, bao gồm giúp đỡ người dân Trung Quốc hiểu về chân tướng của sự kiện lịch sử như Lục Tứ; chuyển hướng chính sách của Mỹ đối với Trung Quốc sang đối thoại trực tiếp với xã hội và người dân Trung Quốc; trong đàm phán thương mại Mỹ – Trung, cho thêm điều khoản cải thiện nhân quyền của người lao động Trung Quốc, gỡ bỏ phong tỏa Internet Trung Quốc.

Ngoài ra, nghị viên lưỡng đảng của Quốc hội Mỹ cũng liên tiếp bày tỏ sự thương tiếc đối với nạn nhân bị hại trong sự kiện Lục Tứ. Thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa Marco Rubio hôm 3/6 đã chia sẻ với VOA rằng, cải cách chính trị của Trung Quốc là một nhiệm vụ gian nan, Trung Quốc nhất định có người muốn đi con đường khác. Nhiệm vụ mặc dù khó khăn, nhưng không thể từ bỏ, bởi vì một khi từ bỏ hy vọng, thì tất cả nguyện vọng và yêu cầu sẽ thực sự chấm hết.

Ông Marco Rubio nói: “Bản thân tôi sẽ vĩnh viễn lên tiếng vì tự do dân chủ của thế giới.”

Ông Bob Menendez, thành viên Đảng Dân chủ thuộc Ủy ban Đối ngoại Hạ viện Mỹ nói với VOA rằng, ông sẽ không bao giờ quên đi những sinh viên và người biểu tình đứng trên Quảng trường Thiên An Môn, cũng sẽ vĩnh viễn ghi nhớ những người vì yêu cầu của mình mà hy sinh cả tính mạng.

Ông còn nói, điều không may là, Trung Quốc hiện giờ vẫn tiếp tục thắt chặt đàn áp người dân của mình, đến hiện tại vẫn còn đàn áp người Duy Ngô Nhĩ và những người khác. “Chúng tôi cùng đoàn kết với người dân Trung Quốc khát vọng tự do, hy vọng có được tự do và tất cả những hạnh phúc mà quyền con người mang lại.”

Thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa Ted Cruz cho rằng, người dân trung Quốc khát vọng tự do. Họ muốn có tự do ngôn luận, dân chủ và tự do tôn giáo, nhưng họ lại phải sống chịu khổ nạn dưới sự áp bức tàn bạo của chính quyền bạo chính ĐCSTQ.

Huệ Anh

Xem thêm: