Theo một Trung tá Quân đội Hoa Kỳ đã nghỉ hưu, cuộc chiến tranh lạnh mới đang bùng phát giữa một bên là Hoa Kỳ và một bên là Trung Quốc với Nga.

Embed from Getty Images

Từng là “Chiến binh Lạnh” trong những thập kỷ cuối cùng của căng thẳng địa chính trị giữa Hoa Kỳ và Liên Xô cũ, ông Robert Maginnis cho hay, bản chất thù địch, tranh giành quyền lực của chế độ Trung Quốc và liên minh của họ với Nga ngày nay gợi nhắc ông về những gì từng tận mắt chứng kiến ​​trước sự trỗi dậy của Liên Xô.

“Tôi đã thấy điều này trước đây và bây giờ tôi đang thấy nó một lần nữa,” ông nói với The Epoch Times. 

Các nhà phân tích đã đưa ra so sánh này kể từ giai đoạn sau của chính quyền Trump, khi Hoa Kỳ bắt đầu có những hành động ngày càng cứng rắn hơn nhằm ứng phó với một loạt mối đe dọa do chế độ cộng sản Trung Quốc gây ra.

Chính quyền Biden vẫn tiếp tục đối đầu với Bắc Kinh trước các hành động gây hấn của họ, chú trọng vào việc xây dựng các liên minh nhằm hình thành một mặt trận thống nhất chống lại Bắc Kinh. Hồi tháng 9, Hoa Kỳ, Anh và Úc đã khởi động một quan hệ đối tác an ninh mới, được gọi là “AUKUS”, tập trung vào Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương. Động thái này được nhiều người coi là nỗ lực nhằm vào sự hung hăng của chế độ Trung Quốc trong khu vực.

Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres gần đây đã lên tiếng đề nghị hai nước Mỹ và Trung Quốc hãy hàn gắn lại mối quan hệ “lục đục hoàn toàn” và “bằng mọi giá” phải tránh để xảy ra một cuộc chiến tranh lạnh. Ông còn cảnh báo rằng cuộc chiến tranh lạnh Mỹ – Trung nếu xảy ra có thể gây tổn hại cho toàn thế giới.

Phản ứng về tuyên bố của ông Guterres, Thư ký báo chí Nhà Trắng Jen Psaki hôm 20/9 nói rằng một cuộc chiến tranh lạnh với Trung Quốc “không phải là mục tiêu hoặc chính sách của Mỹ”. Bà Psaki nói: “Quan điểm của tổng thống và quan điểm của chính quyền này là mối quan hệ của chúng tôi với Trung Quốc là cạnh tranh, nhưng không xung đột.”

Tuy nhiên, Dân biểu Cộng hòa Mike Gallagher (tiểu bang Wisconsin) không đồng ý với điều đó, cho rằng Hoa Kỳ “đang trong giai đoạn đầu của một cuộc chiến tranh lạnh mới với Trung Quốc”. [das1]

Sự rạn nứt trong quan hệ với Châu Âu

Về quan hệ đối tác AUKUS, trung tá Maginnis nhận xét, “liên minh với Úc không có gì đặc biệt đáng ngạc nhiên”. Ông coi Úc là “đồng minh vững chắc” trong khu vực Nam Thái Bình Dương nhờ “vị thế của họ trong khu vực”.

Thỏa thuận này khiến Pháp hết sức giận dữ, bởi nó đã làm “đổ bể” một thỏa thuận được ký vào năm 2016 của Pháp về việc cung cấp tàu ngầm cho Úc. Ngay sau đó, Pháp đã tìm kiếm các đối tác khác trong khu vực, và mới đây Hy Lạp đã ký hợp đồng mua tàu khu trục nhỏ của Pháp trị giá khoảng 3 tỷ euro (3,51 tỷ USD).

Tuy nhiên, sự sụp đổ ngoại giao đã khiến một số nhà phân tích cho rằng có sự rạn nứt ngày càng lớn giữa các quốc gia nói tiếng Anh và châu Âu trong cách tiếp cận với Trung Quốc.

Ông Dan Steiner, một đại tá Không quân Hoa Kỳ đã nghỉ hưu, cũng là một chiến lược gia toàn cầu nhìn nhận, dường như chính quyền Biden “thiếu tầm nhìn” về chính sách đối ngoại, tuy nhiên quan hệ đối tác AUKUS có thể là một dấu hiệu nhỏ cho những gì sắp xảy ra. 

Cả hai ông Maginnis và Steiner đều nhất trí rằng, có những điểm tương đồng giữa Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) và những gì Hoa Kỳ đang xây dựng ở AUKUS. Ông Maginnis nêu rõ: “NATO là một nỗ lực đồng bộ, phối hợp nhịp nhàng nhằm thách thức sự mở rộng của Liên Xô sang phần còn lại của châu Âu.” Hai sĩ quan quân đội nghỉ hưu nhận định, AUKUS là sự khởi đầu của việc Hoa Kỳ cố gắng hình thành một “phiên bản NATO ở châu Á” nhằm đối đầu với chế độ Trung Quốc.

Ngay sau khi AUKUS ra mắt, Tổng thống Joe Biden cũng tổ chức hội nghị thượng đỉnh tại Washington với các nhà lãnh đạo từ Nhật Bản, Ấn Độ và Úc. Nhiều nhà phân tích cho rằng, Đối thoại An ninh Bộ tứ, còn được gọi là Quad, cũng là một liên minh tương tự nhằm chống lại sức mạnh quân sự và kinh tế ngày càng tăng của chế độ Trung Quốc ở khu vực Ấn Độ – Thái Bình Dương.

Với AUKUS và Nhóm Quad, ông Steiner cho biết, Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) có thể đưa ra lập luận xác đáng rằng Hoa Kỳ đang từ bỏ châu Âu, chứ không khăng khít như trước đây. “Chế độ Trung Quốc có thể phỏng đoán, thỏa thuận AUKUS và hội nghị Quad chỉ là dấu hiệu cho thấy Mỹ không còn quan tâm đến châu Âu hay NATO nữa.”

Theo đó, Bắc Kinh sẽ tận dụng sự rạn nứt giữa Hoa Kỳ và Pháp để thúc đẩy chương trình nghị sự của họ. “Họ đang nói với thế giới rằng, các bạn không thể tin tưởng Hoa Kỳ. Và họ sẽ tiếp tục thúc đẩy câu chuyện về việc Mỹ đang chuyển hướng khỏi châu Âu.”

Đối với ông Steiner, rõ ràng là trên thực tế, Hoa Kỳ đang cố gắng liên kết cùng các đối tác có khả năng đối phó tốt hơn với ĐCSTQ.

Rào cản đối với Liên minh mới

Theo ông Steiner, có nhiều rào cản đối với việc hình thành một liên minh như vậy, bởi một số quốc gia mà Hoa Kỳ cố gắng thành lập một liên minh đã mắc “bẫy kinh tế” của Trung Quốc. Chế độ ĐCSTQ có đã những tiếp xúc nhất định ở hầu hết các quốc gia mà Hoa Kỳ  cố gắng liên kết ở châu Á, chẳng hạn như Indonesia, Nhật Bản, Hàn Quốc và Việt Nam.

Trong khi đó, các quốc gia ban đầu gia nhập NATO vào năm 1949 lại không có quan hệ tài chính hoặc kinh tế với Liên Xô.

Ông bình luận: “Sẽ khó hơn nhiều để hình thành một phiên bản NATO châu Á so với việc thành lập NATO vào cuối Thế chiến thứ hai.”

Mối đe dọa từ ĐCSTQ

Ông Maginnis chỉ ra: “Chế độ Trung Quốc coi Hoa Kỳ là kẻ thù của họ, [thêm nữa] thế trận quân sự của cả Trung Quốc và Nga đang bùng nổ trên khắp thế giới.”

Ông còn nhận định, ĐCSTQ đang tiến gần đến mức có thể thách thức Hoa Kỳ trong lĩnh vực hạt nhân, khi trích dẫn các báo cáo hồi giữa năm về việc xây dựng gần 120 hầm chứa tên lửa mới gần thành phố Tây Bắc Ngọc Môn, và 110 hầm chứa tên lửa khác ở khu vực Tân Cương phía Tây Trung Quốc.

Ngoài ra, khi mối đe dọa từ ĐCSTQ ngày càng gia tăng, mối quan hệ đồng minh giữa chế độ Trung Quốc và Nga cũng trở thành mối quan tâm ngày càng gia tăng, có thể thúc đẩy nhanh chóng cuộc chiến tranh lạnh mới. Cuộc tập trận hải quân chung đầu tiên của họ đã diễn ra vào năm 2017. Đáng chú ý là gần đây, “Trung Quốc và Nga cũng đang điều chỉnh vị trí của họ ở Afghanistan”.

Ông kết luận: “Chế độ Trung Quốc đang mở rộng ảnh hưởng trên toàn thế giới. Tình huống [hiện nay] không còn giống bất kỳ điều gì đã diễn ra trong quá khứ.”

Minh Ngọc biên dịch (Theo The Epoch Times)

Xem thêm: