Cặp đôi TQ bị bắt vì âm mưu đánh cắp dữ liệu vắc-xin ung thư của Mỹ

Theo một đơn kiện hình sự được đệ trình gần đây, một nhà khoa học Trung Quốc ở California bị cáo buộc là đặc vụ, đã chuyển kết quả nghiên cứu về vắc-xin ung thư mRNA bí mật tại Mỹ cho chồng mình, nhằm trục lợi cho phòng thí nghiệm của ông ta ở Trung Quốc.

Embed from Getty Images

Đơn kiện đệ trình tại Tòa án Tòa án Liên bang quận phía Nam của California hôm 8/12 nêu rõ, trong khoảng 5 năm, bà Chen Lianchun sống tại San Diego, đã gửi các tài liệu được đánh dấu là bí mật (thuộc sở hữu của chủ lao động của bà Chen) cho chồng là ông Wu Chenyan, người điều hành một phòng thí nghiệm công nghệ sinh học ở Trung Quốc.

Theo tài liệu tòa án, một đại diện từ chủ lao động của bà Chen nói với FBI, với tư cách một nhà khoa học thực hiện nghiên cứu ung thư mRNA giai đoạn đầu, công việc của bà Chen “cực kỳ hữu ích” đối với dự án phát triển vắc-xin công nghệ mRNA của ông Wu. Tuy nhiên, hồ sơ tòa án không nêu đích danh chủ lao động của bà Chen.

FBI đã chú ý đến ông Wu ngay từ tháng 12/2019, khi tên của ông này xuất hiện trong bản trình bày PowerPoint trên điện thoại của một bị cáo Trung Quốc bị kết án vi phạm các quy định về kiểm soát xuất khẩu của Hoa Kỳ. Bài thuyết trình đó bằng tiếng Trung, và ông Wu là người thuyết trình, đã trình bày tóm tắt về tiến trình nghiên cứu mRNA của phòng thí nghiệm TheraMab của ông ta, cũng như các kế hoạch đầu tư của Wu.

Hồi tháng 5, ông Wu bị hải quan chặn lại tại Sân bay Quốc tế Seattle-Tacoma trong một chuyến bay chuyển tiếp từ Trung Quốc.

Một cuộc kiểm tra đã phát hiện trong vali của ông có tới 1.000 ống vật liệu sinh học và hóa học “không được khai báo và được đóng gói không đúng cách” – những vật liệu mà Wu cho biết là một phần của thiết bị phòng thí nghiệm của ông ta, vốn để chuẩn bị cho việc thiết lập một phòng thí nghiệm mới ở San Diego. Ông Wu đã cũng đã đóng cửa phòng thí nghiệm ở Trung Quốc vào cuối năm 2020 sau khoảng 10 năm hoạt động, theo tài liệu của tòa án.

Ông nói với FBI hồi tháng 6, ông ta không khai báo các vật liệu nêu trên vì “không coi các hóa chất là nguy hiểm cho mình, bởi ông ta vẫn thường xuyên sử dụng chúng”, hồ sơ chỉ ra.

Cặp đôi đã làm việc cho một công ty không có mấy tên tuổi trong khoảng hơn mười năm. Bà Chen làm việc cho công ty này từ năm 2011 đến tháng 9/2021 vừa qua, trong khi ông Wu là nhân viên tại chi nhánh của công ty ở Vương quốc Anh từ năm 1999 đến năm 2010.

Bị các đặc vụ FBI thẩm vấn hồi tháng 4, bà Chen tuyên bố mình không tham gia vào việc soạn thảo bản trình bày về phòng thí nghiệm TheraMab năm 2019, đồng thời phủ nhận bất kỳ kiến ​​thức nào về công nghệ mRNA. Bà Chen cũng khẳng định mình chưa chuyển bất kỳ thông tin độc quyền nào cho ông Wu, và rằng bà chỉ làm việc trong giai đoạn đầu của dự án mRNA tại công ty, không liên quan đến việc nghiên cứu hoặc thử nghiệm chương trình.

Mặc dù cả hai đều xác nhận việc bà Chen không có liên kết với TheraMab, nhưng cặp vợ chồng này đã trao đổi email đính kèm tài liệu Word và bản trình bày PowerPoint có chứa dữ liệu trình tự DNA, kết quả kiểm tra virus và tiến độ công việc hàng tuần của bà Chen, theo hồ sơ.

Tháng 11/2013, ông Wu đã gửi email cho bà Chen, trong đó có đoạn: “Tôi cần nhân bản chuỗi vectơ và trình tự mới”. Bà Chen trả lời bằng một tệp chứa dữ liệu chuỗi DNA “phù hợp với nghiên cứu mà bà Chen đã thực hiện tại Công ty A vào thời điểm đó,” tài liệu của tòa án nêu rõ.

Tháng 5/2018, ông Wu đã chuyển tiếp một email của bà Chen từ tài khoản Hotmail của mình đến tài khoản email TheraMab, trong đó có chứa bản trình bày PowerPoint có gắn nhãn hiệu công ty chủ lao động của bà Chen và còn được đánh dấu bí mật. Email cũng chứa một tài liệu nêu chi tiết những công việc mà Chen đã tiến hành, và dự định làm trong tuần kế tiếp tại công ty.

Trong những tuần tiếp đó, ông Wu đã nhận được hai email tương tự từ bà Chen. Công ty đang điều tra xem những tập tin gửi kèm đó phải bí mật thương mại hay không.

Đặc vụ FBI cũng nhấn mạnh, các thông tin liên lạc trên mạng xã hội xác minh thêm sự tham gia của bà Chen trong phòng thí nghiệm TheraMab.

Năm 2019, một người không rõ danh tính đã gửi cho bà Chen một tin nhắn thoại trên mạng xã hội WeChat, chúc mừng cặp đôi này đã phát triển một loại thuốc mới. Bà Chen trả lời bằng cách đề nghị đối phương tài trợ cho họ.

“Chồng tôi đang tìm kiếm các nhà đầu tư. Ông ấy đã phát triển một loại thuốc sử dụng phương pháp RNA để điều trị ung thư,” bà trả lời. “Kết quả thử nghiệm trên động vật khá tốt. Giờ đang cần thêm tiền để tiếp tục nghiên cứu. Hãy liên hệ với tôi nếu muốn biết thêm thông tin.”

Bà Chen phải đối mặt với một tội danh khai báo gian dối, trong khi ông Wu bị cáo buộc vận chuyển lậu vật liệu độc hại sang Hoa Kỳ.

Hiện tại Hoa Kỳ ngày càng chú trọng hơn vào việc bảo vệ các lĩnh vực công nghệ và dược phẩm của mình trước nguy cơ bị Trung Quốc đánh cắp bí mật thương mại.

Hồi tháng 4, một nhà nghiên cứu của bệnh viện đã bị kết án 33 tháng tù vì đánh cắp ít nhất 5 bí mật thương mại từ Viện Nghiên cứu của Bệnh viện Nhi đồng Toàn quốc ở Columbus, Ohio. Vợ ông ta cũng là một nhà nghiên cứu trong phòng thí nghiệm tại viện này, bị kết án 30 tháng tù hồi tháng 2 vì vai trò đồng phạm của mình.

Tiếp đó, tháng 7 vừa qua, hai tin tặc Trung Quốc đã bị truy tố vì đánh cắp thông tin nhạy cảm trị giá hàng triệu đô la. Các cuộc xâm nhập nhằm vào lỗ hổng trong các công ty công nghệ sinh học, với nghiên cứu liên quan đến COVID-19, theo các công tố viên.

Minh Ngọc (Theo The Epoch Times)

Xem thêm: