Trung Quốc đã bắn hàng loạt tên lửa đạn đạo và triển khai máy bay chiến đấu và tàu chiến vào thứ Năm (4/8) khi nước này bắt đầu các cuộc tập trận quân sự lớn nhất xung quanh Đài Loan, một cuộc phô trương lực lượng được châm ngòi bởi chuyến thăm của Chủ tịch Hạ viện Hoa Kỳ Nancy Pelosi tới hòn đảo.

Embed from Getty Images

Một loạt các cuộc tập trận đã được tổ chức ở nhiều khu vực xung quanh hòn đảo, trải dài trên một số tuyến đường vận chuyển nhộn nhịp nhất trên thế giới và tại một số điểm chỉ cách bờ biển của Đài Loan 20 km.

Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Nobuo Kishi cho biết vào tối thứ Năm (4/8) rằng 5 tên lửa đạn đạo do Trung Quốc bắn được cho là đã hạ cánh trong vùng đặc quyền kinh tế của Nhật Bản.

Dưới đây là diễn biến theo thời gian của căng thẳng xung quanh eo biển Đài Loan kể từ cuộc tập trận vào trưa nay 4/8.

19:17 – Tên lửa Trung Quốc được cho là đã hạ cánh trong vùng đặc quyền kinh tế của Nhật Bản

Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản cho biết tên lửa đạn đạo do Trung Quốc bắn được cho là đã hạ cánh lần đầu tiên trong vùng đặc quyền kinh tế của Nhật Bản.

“Năm trong số chín tên lửa đạn đạo do Trung Quốc phóng được cho là đã hạ cánh trong vùng đặc quyền kinh tế của Nhật Bản”, ông Nobuo Kishi nói với các phóng viên.

Ông Kishi nói thêm, Nhật Bản đã  “phản đối Trung Quốc thông qua các kênh ngoại giao”, đồng thời gọi vấn đề này là “một vấn đề nghiêm trọng ảnh hưởng đến an ninh quốc gia của chúng tôi và sự an toàn của công dân”.

Khu vực vùng đảo cực nam của Nhật Bản Okinawa nằm gần với Đài Loan. Ông Kishi cho biết đây là lần đầu tiên tên lửa đạn đạo của Trung Quốc hạ cánh trong vùng đặc quyền kinh tế của Nhật Bản.

Vùng đặc quyền kinh tế này kéo dài tới 200 hải lý tính từ đường bờ biển của Nhật Bản, vượt ra ngoài giới hạn lãnh hải của nước này.

19:15 – Văn phòng Tổng thống: Đài Loan sẽ kiên quyết bảo vệ lãnh thổ của mình

Văn phòng Tổng thống Đài Loan cho biết trong một bài đăng trên tài khoản Facebook chính thức rằng Đài Loan sẽ không trốn tránh việc bảo vệ lãnh thổ của mình trước những mối đe dọa quân sự ngày càng gia tăng từ Trung Quốc.

Tuyên bố nói rằng các hành động của Trung Quốc khi phát động các cuộc tập trận quân sự xung quanh Đài Loan đã vi phạm quyền tự do hàng hải quốc tế và thương mại toàn cầu.

18:36 – ASEAN cảnh báo nguy cơ vấn đề Đài Loan bị “tính toán sai lầm”, sẵn sàng giúp đỡ đối thoại

Khối ASEAN cảnh báo nguy cơ biến động do căng thẳng ở eo biển Đài Loan có thể dẫn đến “tính toán sai lầm, đối đầu nghiêm trọng, xung đột mở rộng và hậu quả khó lường giữa các cường quốc”.

Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á đang tổ chức một cuộc họp tại Campuchia với sự tham gia của các Ngoại trưởng của 27 quốc gia.

“ASEAN sẵn sàng đóng vai trò xây dựng trong việc tạo điều kiện cho đối thoại hòa bình giữa tất cả các bên”, khối này cho biết trong một tuyên bố, kêu gọi kiềm chế tối đa các hành động khiêu khích.

18:17 – Điện Kremlin nói Trung Quốc có quyền tổ chức các cuộc tập trận quân sự xung quanh Đài Loan

Điện Kremlin nói rằng Trung Quốc có quyền tổ chức các cuộc tập trận quân sự lớn xung quanh Đài Loan và cáo buộc Hoa Kỳ gây căng thẳng trong khu vực.

“Căng thẳng trong khu vực và xung quanh Đài Loan đã bị kích động … bởi chuyến thăm của bà Nancy Pelosi”, phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov nói với các phóng viên. “Đó là một chuyến thăm hoàn toàn không cần thiết và một sự khiêu khích không cần thiết.”

17:31 – Trung Quốc lên án các Ngoại trưởng G7 về tuyên bố Đài Loan

Trung Quốc đã lên án các Ngoại trưởng của Nhóm G7 vì đã yêu cầu Bắc Kinh không sử dụng chuyến thăm của Chủ tịch Hạ viện Hoa Kỳ Nancy Pelosi tới Đài Loan làm “cái cớ cho hoạt động quân sự gây hấn ở eo biển Đài Loan”.

Tuyên bố chung của các Ngoại trưởng G7 cảnh báo rằng phản ứng leo thang của Trung Quốc có nguy cơ làm gia tăng căng thẳng và gây mất ổn định khu vực và cho biết việc các nhà lập pháp nước họ đi công tác quốc tế là một điều thông thường.

Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị đã bác bỏ tuyên bố của các Ngoại trưởng G7 và chỉ trích họ vì đã phớt lờ lời khiêu khích từ phía Hoa Kỳ.

“Họ chỉ trích Trung Quốc một cách vô căn cứ vì đã thực hiện những biện pháp như vậy, đây là những bước đi hợp lý và hợp pháp để bảo vệ chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của chúng tôi”, ông Vương nói trong một tuyên bố do Bộ Ngoại giao Trung Quốc đưa ra.

17:25 – Ngoại trưởng Blinken nói Mỹ phản đối mọi nỗ lực nhằm thay đổi hiện trạng Đài Loan

Hoa Kỳ phản đối bất kỳ nỗ lực đơn phương nào nhằm thay đổi hiện trạng Đài Loan, đặc biệt là bằng vũ lực, và chính sách của nước này đối với Đài Loan không thay đổi, Ngoại trưởng Antony Blinken nói với những người đồng cấp khu vực Đông Nam Á hôm thứ Năm.

Ông nói rằng ổn định hai bên eo biển là vì lợi ích của cả khu vực, đồng thời cho biết thêm rằng Washington rất mong muốn nghe ý kiến ​​từ ASEAN về cách thức hợp tác với Nhóm Bộ Tứ.

16:33 – Bộ Quốc phòng Đài Loan cho biết Trung Quốc phóng tên lửa gần quần đảo Matsu

Bộ Quốc phòng Đài Loan cho biết quân đội Trung Quốc đã phóng tên lửa tới gần các đảo Matsu của Đài Loan. Bộ nói thêm rằng binh lính trên các đảo sẽ tiếp tục nâng cao mức độ cảnh giác.

Trước đó, Reuters đưa tin rằng hai tên lửa đã được Trung Quốc phóng gần quần đảo Matsu, nằm ngoài khơi bờ biển Trung Quốc.

16:08 – Hội đồng Các vấn đề Đại lục của Đài Loan cho biết sử dụng vũ trang quân đội sẽ không giải quyết được vấn đề

Sử dụng vũ lực sẽ không giải quyết được các vấn đề cũng như những khác biệt giữa hai bên, Hội đồng Các vấn đề Đại lục của Đài Loan cho biết tại một cuộc họp báo thường kỳ vào thứ Năm, cùng ngày Trung Quốc đã phóng nhiều tên lửa xung quanh hòn đảo trong cuộc tập trận quân sự chưa từng có.

Hội đồng cho biết các cuộc tập trận này sẽ không thay đổi thực tế rằng hai bên không thuộc về nhau, đồng thời kêu gọi Đảng Cộng sản ngừng ngay lập tức đe dọa Đài Loan.

15:31 – Các hãng hàng không Hàn Quốc tạm thời hủy các chuyến bay đến Đài Loan

Hãng hàng không Korean Air Lines và Asiana Airlines của Hàn Quốc thông báo hủy các chuyến bay đến Đài Loan trong một hoặc hai ngày vì các cuộc tập trận của quân đội Trung Quốc trong khu vực, truyền thông địa phương đưa tin hôm thứ Năm.

Hãng hàng không Korean Air đã hủy các chuyến bay giữa Incheon và Đài Loan vào thứ Sáu và thứ Bảy, trong khi Asiana Airlines hủy chuyến bay thẳng đến Đài Loan hôm thứ Sáu và sẽ theo dõi tình hình, theo hãng tin News1 và các phương tiện truyền thông địa phương khác.

14:55 – Quân đội Trung Quốc hoàn thành cuộc tập trận bắn tên lửa ngoài khơi bờ biển phía đông Đài Loan

Bộ Tư lệnh mặt trận phía Đông của Trung Quốc cho biết họ đã hoàn thành nhiều vụ phóng tên lửa vào vùng biển ngoài khơi bờ biển phía Đông Đài Loan vào thứ Năm, như một phần của các cuộc tập trận theo kế hoạch.

Người phát ngôn của Bộ Tư lệnh cho biết các biện pháp kiểm soát vùng biển và không phận liên quan đã được dỡ bỏ sau khi vụ bắn hoàn tất.

14:45 – Trung Quốc hủy họp song phương với Nhật Bản sau tuyên bố về Đài Loan của G7

Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị sẽ không gặp người đồng cấp Nhật Bản Yoshimasa Hayashi bên lề các sự kiện của Hội nghị Ngoại trưởng ASEAN tại Campuchia.

Hoa Xuân Oánh, người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Trung Quốc, cho biết phía Trung Quốc rất không hài lòng với tuyên bố chung của Nhóm G7 về Đài Loan.

Ngoại trưởng của các nước G7 – bao gồm cả Nhật Bản – hôm thứ Tư đã kêu gọi Trung Quốc giải quyết căng thẳng xung quanh eo biển Đài Loan một cách hòa bình.

Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn đã cảm ơn G7 đã “ủng hộ hòa bình và ổn định khu vực”.

14:39 – Đài Loan nói Trung Quốc phóng 11 tên lửa đạn đạo Đông Phong vào vùng biển xung quanh hòn đảo

Bộ Quốc phòng Đài Loan cho biết, Trung Quốc đã phóng tới 11 tên lửa đạn đạo Đông Phong vào vùng biển xung quanh phía đông bắc và tây nam của Đài Loan bắt đầu từ lúc 16 giờ địa phương.

12:32 – Ngoại trưởng Trung Quốc gọi chuyến thăm Đài Loan của bà Pelosi là ‘rối loạn thần kinh’, ‘mất lý trí’

Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị gọi chuyến thăm Đài Loan của Chủ tịch Hạ viện Hoa Kỳ Nancy Pelosi là một hành động “rối loạn thần kinh, vô trách nhiệm và mất lý trí” của Hoa Kỳ, đài truyền hình nhà nước CCTV đưa tin.

Phát biểu tại cuộc họp Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN ở Phnom Penh, Campuchia, ông Vương cho biết Trung Quốc đã nỗ lực ngoại giao tối đa để ngăn chặn khủng hoảng, nhưng sẽ không bao giờ để các lợi ích cốt lõi của mình bị tổn hại.

11:33 – Quân đội: Đài Loan ‘chuẩn bị cho chiến tranh nhưng không mong muốn chiến tranh’

Quân đội Đài Loan cho biết các lực lượng của họ đang theo dõi chặt chẽ các cuộc tập trận chưa từng có của Trung Quốc đang diễn ra ở vùng biển xung quanh hòn đảo và chuẩn bị cho xung đột, nhưng không mong muốn xung đột xảy ra.

Bộ Quốc phòng Đài Loan cho biết trong một tuyên bố: “Bộ Quốc phòng nhấn mạnh rằng họ sẽ giữ vững nguyên tắc chuẩn bị cho chiến tranh nhưng không tìm kiếm chiến tranh, và với thái độ không leo thang xung đột hay gây ra tranh chấp”.

Trung Quốc tập trận quanh Đài Loan (Ảnh: CNA)

11:24 – Quân đội Trung Quốc bắt đầu tập trận xung quanh Đài Loan

Truyền hình nhà nước Trung Quốc đưa tin, Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc đã bắt đầu các cuộc tập trận bao gồm bắn đạn thật trên vùng biển và vùng trời xung quanh đảo Đài Loan.

Các cuộc tập trận sẽ kết thúc lúc 12 giờ trưa Chủ nhật, theo báo cáo của đài truyền hình nhà nước.

10:59 – Đảng cầm quyền Đài Loan lên án các cuộc tập trận của quân đội Trung Quốc

Đảng cầm quyền của Đài Loan cho rằng các cuộc tập trận của quân đội Trung Quốc đã gây ra căng thẳng trong khu vực và là hành động bất hợp pháp.

Trung Quốc đang tiến hành các cuộc tập trận trên các tuyến đường thủy và hàng không quốc tế nhộn nhịp nhất và đó là hành vi đơn phương vô trách nhiệm, Đảng Dân chủ Tiến bộ (DPP) cầm quyền cho biết.

Lê Vy (theo AFP)