Bất ổn xã hội lớn nhất tại Chile trong nhiều năm qua đã buộc chính phủ nước này phải hủy hội nghị thượng đỉnh APEC diễn ra vào tháng Mười Một tới tại Santiago. Như vậy, Mỹ – Trung sẽ phải sắp xếp thời gian và địa điểm khác để ký thỏa thuận thương mại “giai đoạn một”.

Embed from Getty Images

Tổng thống Chile Sebastian Pinera 

Thông báo hủy APEC của Tổng thống Chile Sebastian Pinera đến vào thời điểm các cuộc biểu tình và bạo động đang lan rộng tại Chile khiến ít nhất 18 người thiệt mạng và khoảng 7.000 người bị bắt giữ.

Động thái của Chile không chỉ ảnh hưởng tới APEC mà còn tác động trực tiếp tới thương chiến Mỹ – Trung. Tổng thống Mỹ Donald Trump đã nói rằng ông dự định sẽ ký thỏa thuận thương mại “giai đoạn một” với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại APEC Santiago, Chile vào 16 và 17/11.

Bây giờ việc nguyên thủ của hai nền kinh tế lớn nhất thế giới sẽ gặp mặt ở đâu và khi nào để giải quyết những khác biệt thương mại của họ là nan đề lớn đặt ra sau quyết định hủy hội nghị APEC của Chile.

Ông Torsten Slok, chuyên gia kinh tế trưởng tại Deutsche Bank AG nói với Bloomberg TV sau thông báo của Chile rằng việc hủy APEC “cho thấy sự không chắc chắn của thương chiến [Mỹ – Trung] có thể treo trên chúng ta lâu hơn. Nó tăng rủi ro rằng chúng ta có thể không bao giờ nhìn thấy thỏa thuận giai đoạn hai hoặc giai đoạn ba”.

Chile cũng thông báo hủy hội nghị biến đổi khí hậu Liên Hiệp Quốc, COP25, dự kiến diễn ra vào tháng Mười Hai tại Santiago.

Phát biểu từ phủ tổng thống tại Santiago, ông Pinera nói: “Đây là một quyết định khó khăn, một quyết định khiến chúng tôi đau đớn vì chúng tôi hiểu rõ tầm quan trọng của APEC và COP đối với Chile và thế giới, nhưng chúng tôi phải đưa ra quyết định dựa trên hiểu biết chung… Một tổng thống cần đặt nhân dân của mình lên trên mọi thứ khác.

Chile rất lấy làm tiếc vì những vấn đề và bất tiện mà quyết định này sẽ gây ra cho APEC và COP,” ông Pinera nói thêm.

Phản ứng với thông báo của ông Pinera, bà Rebecca Fatima Sta Maria – giám đốc điều hành Ban thư ký APEC, đăng tweet cho biết “an toàn và lợi ích của Chile và các nền kinh tế thành viên của chúng tôi là ưu tiên chủ yếu của APEC.

Chúng tôi cảm ơn Chile vì sự ủng hộ không mệt mỏi cho sự phát triển toàn diện hơn [của APEC] trong vai trò chủ nhà suốt một năm qua, bao gồm việc ưu tiên trao quyền kinh tế cho phụ nữ và các doanh nghiệp nhỏ. Tất cả các thành viên APEC sẽ tiếp tục thúc đẩy chương trình nghị sự quan trọng này để đảm bảo rằng tất cả các cộng đồng trên khắp Châu Á-Thái Bình Dương gặt hái những lợi ích của tăng trưởng và hội nhập kinh tế,” bà Rebecca nói thêm.

Theo The Diplomat, thông báo hủy hội nghị APEC của Chile đến một ngày sau khi Tòa Bạch Ốc loan báo ông Trump sẽ không tới Bangkok, Thái Lan dự Thượng định Mỹ – ASEAN và Thượng định Đông Á. Với việc diễn đàn APEC tại Chile đã hủy, hiện không rõ ông Trump có tới Thái Lan hay không.

Xuân Thành

Xem thêm: