Hôm thứ Ba (19/1), chính quyền Tổng thống Trump tuyên bố Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) đã phạm tội ác diệt chủng và tội ác chống lại loài người đối với người Duy Ngô Nhĩ ở Tân Cương.

1024px Mike Pompeo 6235844617
Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo (Ảnh: Gage Skidmore từ Peoria, AZ, Mỹ/ Wikimedia)

Ngoại trưởng Mỹ Pompeo cho biết qua Twitter: “Tôi xác định rằng Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa đã thực hiện tội ác diệt chủng và tội ác chống lại loài người ở Tân Cương nhắm vào người Hồi giáo Duy Ngô Nhĩ cũng như các tôn giáo và nhóm người thiểu số khác. Những hành vi đó là nhục mạ người dân Trung Quốc và các cộng đồng văn minh trên thế giới. Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa và ĐCSTQ phải chịu trách nhiệm.”

Trong một tuyên bố khác, ông Pompeo cho biết rằng hồ sơ chi tiết chỉ ra những tội ác đó sớm nhất là bắt đầu từ tháng 3/2017, bao gồm việc bắt giữ tùy tiện hơn triệu người Duy Ngô Nhĩ và các dân tộc thiểu số và tôn giáo khác, cưỡng chế kiểm soát sinh sản, lạm dụng tra tấn với hầu hết mọi người bị giam giữ tùy tiện, cưỡng bức lao động và hạn chế quyền tự do tôn giáo, ngôn luận và đi lại.

Tuyên bố nêu rõ rằng ĐCSTQ không chỉ gây trở ngại trong việc cho phép các quan sát viên quốc tế vào Tân Cương, còn lên án những thông tin và báo cáo đáng tin cậy chỉ ra tình hình tồi tệ do ĐCSTQ gây ra, thậm chí ngụy tạo câu chuyện người Duy Ngô Nhĩ hạnh phúc trong những trại cải tạo, giúp họ thoát khỏi sợ hãi và nghèo túng; tuyên truyền cho người dân Trung Quốc rằng người Duy Ngô Nhĩ là khối u ác tính và tín ngưỡng của họ là loại truyền nhiễm bệnh hoạn.

Ngoại trưởng Pompeo cho biết trong một tuyên bố: “Sau khi xem xét cẩn thận các dữ kiện hiện có, tôi tin rằng Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa đã phạm tội ác chống lại người đối với người Hồi giáo Duy Ngô Nhĩ và các nhóm thiểu số tôn giáo khác, những người chiếm đa số dân cư ở Tân Cương dưới kiểm soát của ĐCSTQ.”

Ông cũng nói: “Tôi tin rằng cuộc diệt chủng này vẫn đang diễn ra, chúng ta đang chứng kiến ​​một nỗ lực có hệ thống của ĐCSTQ nhằm tiêu diệt người Duy Ngô Nhĩ”.

Ngoại trưởng Mỹ cũng cho biết, Mỹ kêu gọi ĐCSTQ ngay lập tức trả tự do cho tất cả những người bị bắt giữ tùy tiện, bãi bỏ hệ thống giam giữ và ngừng đàn áp người Duy Ngô Nhĩ và các dân tộc thiểu số khác.

Thượng nghị sĩ Rubio (bang Florida) – đồng Chủ tịch của Ủy ban điều hành Quốc hội Mỹ về Trung Quốc (CECC) cho biết trong một tuyên bố: “Liên quan đến những tội ác khủng khiếp của ĐCSTQ đối với người Duy Ngô Nhĩ và các nhóm thiểu số Hồi giáo khác, chính quyền Trump làm điều đúng đắn khi gọi đó là: tội ác chống lại loài người và diệt chủng. Xác định của Chính phủ Mỹ ngày nay là một bước quan trọng hướng tới trách nhiệm giải trình và công lý, như chúng tôi đã đưa vào dự luật nhằm thực hiện trong năm 2021. Tội ác đang xảy ra dưới chính quyền Trung Quốc là một thảm kịch của loài người, đòi hỏi cộng đồng quốc tế phải ngay lập tức có hành động. Những quyết định này đòi hỏi chính quyền tiếp theo, Quốc hội và các đồng minh của chúng ta phải hành động. Chúng ta phải đảm bảo rằng Mỹ và các nước tự do cần nỗ lực hết sức ‘chấm dứt những hành động tàn bạo này, đảm bảo rằng đây sẽ tiếp tục là một chương trình nghị sự quan trọng trong chính sách của Mỹ đối với Trung Quốc.”

Thượng nghị sĩ Ben Sasse từ Nebraska nhận định, “Quyết định này là hoàn toàn đúng đắn, nhưng đã quá muộn. Mỹ đã không hành động quyết đoán đối với nạn diệt chủng mà người Duy Ngô Nhĩ phải đối mặt, nhiều người trong chính quyền TT. Trump quan tâm về Trung Quốc chủ yếu từ thâm hụt thương mại, trong khi nhiều người trong chính quyền ông Biden quan tâm về Trung Quốc như một đối thủ cạnh tranh. ĐCSTQ là một chế độ độc tài diệt chủng, Tập Cận Bình là ác nhân. Mỹ có nghĩa vụ phải hành động thẳng thắn đối với thách thức này, những người Duy Ngô Nhĩ Tân Cương đã bị hãm hiếp và tra tấn hãy đứng đoàn kết cùng nhau”.

Reuters đưa tin rằng ông Pompeo đã có cuộc thảo luận căng thẳng trong Chính phủ trước khi đưa ra thông báo này. Dự luật được Quốc hội Mỹ thông qua ngày 27/12 này yêu cầu trong vòng 90 ngày, chính quyền Mỹ cần xác định liệu lao động cưỡng bức và các cáo buộc khác đối với người Duy Ngô Nhĩ và các dân tộc thiểu số khác có cấu thành tội ác chống lại loài người và diệt chủng hay không.

Trong một cuộc họp trực tuyến đã có quan chức Mỹ cho biết đây không phải là một quyết định dễ dàng được đẩy ra. Đã qua rất nhiều thủ tục và rất nhiều phân tích. Ngoại trưởng xác định rằng “đây là công cụ mà chúng ta cần tận dụng ngay để thúc đẩy sự nghiệp rất quan trọng này.”

Việc ĐCSTQ đối xử với người Duy Ngô Nhĩ ở Tân Cương đã luôn bị cộng đồng quốc tế lên án, đặc biệt là liên quan các trại cải tạo và lao động cưỡng bức. Nhưng Bắc Kinh bác bỏ cáo buộc, nói rằng đó là những trung tâm dạy nghề với mục đích chống khủng bố và cải thiện việc làm.

Trong một tuần qua, chính quyền TT. Trump sắp mãn nhiệm cũng đã đưa ra một số biện pháp chống lại ĐCSTQ, bao gồm tăng cường các biện pháp trừng phạt đối với một số quan chức Trung Quốc và Hồng Kông, đưa thêm nhiều công ty Trung Quốc vào danh sách đen, dỡ bỏ các hạn trong trao đổi giữa quan chức Mỹ và Đài Loan…. Ông Pompeo nói rằng các biện pháp này không phải được đưa ra một cách vội vàng mà là sau cân nhắc kỹ lưỡng, mục đích nhắm vào mối đe dọa do ĐCSTQ gây ra.

Trong tuyên bố hôm thứ Ba, ông Pompeo kêu gọi tất cả các cơ quan tư pháp đa phương và có liên quan hợp tác với Mỹ để thúc đẩy trách nhiệm giải trình đối với những người chịu trách nhiệm về những tội ác này. Ông cho biết, Chính phủ sẽ tiếp tục điều tra và thu thập thông tin liên quan, đưa ra các bằng chứng xác đáng cho các cơ quan hữu quan và cộng đồng quốc tế trong phạm vi pháp luật cho phép.

Ông nói: “Chúng tôi sẽ không giữ im lặng. Nếu ĐCSTQ có thể thực hiện tội ác diệt chủng và tội ác chống lại loài người đối với chính người dân của họ, có thể hình dung trong tương lai họ sẽ còn ngông cuồng hơn đối với thế giới tự do”.

Mộc Vệ chuyển ngữ, (theo VOA)

Xem thêm: