Ngày 21/10, một tòa án phúc thẩm của Hoa Kỳ đã tạm thời chặn kế hoạch của Tổng thống Biden, hủy bỏ khoản nợ hàng tỷ đô la của sinh viên đại học.

shutterstock 21663353551
Houston America 20 January 2022 Vice President Joe Biden.

Đảng Dân chủ hy vọng, việc giúp những người Mỹ trẻ tuổi giảm bớt gánh nặng nợ nần trước cuộc bầu cử giữa kỳ, có thể khiến họ giữ quyền kiểm soát Quốc hội.

Một vụ kiện của 6 tiểu bang về chương trình xóa nợ do Đảng Cộng hòa dẫn đầu cũng bị bác bỏ hôm thứ Năm (20/10). Báo cáo mới nhất của Bộ Tài chính cho thấy, chương trình xóa nợ cho sinh viên đã thu hẹp sự suy giảm thâm hụt ngân sách liên bang cho năm tài khóa 2022.

Tòa phúc thẩm liên bang số 8 đã ra phán quyết, việc giải quyết mọi khoản nợ của sinh viên theo chương trình này đều bị cấm, cho đến khi tòa phán quyết về các lệnh cấm lâu dài do các tiểu bang đệ trình. Ngày 20/10, 6 tiểu bang đã kháng cáo phán quyết trên.

Cùng ngày, Thẩm phán Henry Autrey của khu vực St. Louis ở Hoa Kỳ ra phán quyết, 6 tiểu bang do Đảng Cộng hòa lãnh đạo đã đặt ra “thách thức quan trọng và to lớn” đối với chương trình xóa nợ. Ông bác bỏ nó với lý do rằng họ thiếu tư cách pháp lý cần thiết để theo đuổi kế hoạch này.

Sáu tiểu bang Nebraska, Missouri, Arkansas, Iowa, Kansas và South Carolina đều cho rằng, kế hoạch của ông Biden đã vượt quá thẩm quyền của Quốc hội, và đe dọa các khoản thu thuế và đầu tư, hoặc dịch vụ của các bang trong tương lai.

Theo ước tính của Văn phòng Ngân sách Quốc hội công bố hồi tháng 9, việc xóa nợ của ông Biden sẽ khiến chính phủ tổn thất khoảng 400 tỷ đô la. Ngoài ra, ông Biden đã gia hạn lệnh tạm hoãn đối với tất cả các khoản thanh toán khoản vay sinh viên cho đến cuối năm 2022, tăng thêm khoảng 21 tỷ đô la vào ngân sách.

Ngày 21/10, ông Biden cho hay, gần 22 triệu người đã nộp đơn xin xóa nợ. Thư ký báo chí Nhà Trắng, bà Karine Jean-Pierre giải thích, lệnh tạm thời hôm thứ 20/10 sẽ không ngăn cản những người đi vay nộp đơn xin giảm nợ cho sinh viên, cũng như không ngăn chính quyền Biden xem xét các đơn đăng ký, và chuẩn bị chuyển giao chúng cho các nhà cung cấp dịch vụ cho vay.

Bà khuyến khích những người đạt tiêu chuẩn tiếp tục nộp đơn: “Nó chỉ ngăn khoản nợ được giải phóng cho đến khi tòa án (phúc thẩm) đưa ra phán quyết.”

Tổng chưởng lý bang Nebraska, ông Doug Peterson, người đứng đầu vụ kiện, hoan nghênh quyết định của tòa phúc thẩm. Ông nói: “Điều quan trọng là các tòa án phải phân tích các vấn đề pháp lý liên quan đến quyền lực của tổng thống, trước khi chuyển khoản nợ hơn 400 tỷ đô la cho những người đóng thuế Mỹ.”

Vụ khiếu kiện đệ trình lên Tòa phúc thẩm liên bang số 8 là một trong những vụ án được đưa ra bởi các tổng chưởng lý tiểu bang Phe Bảo thủ, và các nhóm pháp lý, nhằm tìm cách ngăn chặn kế hoạch xóa nợ do ông Biden Đảng Dân chủ công bố hồi tháng 8.

Ngày 24/8, ông Biden thông báo chính phủ Hoa Kỳ sẽ xóa nợ lên tới 10.000 đô la cho những người vay có thu nhập dưới 125.000 đô la/năm, hoặc 250.000 đô la cho các cặp vợ chồng đã kết hôn. Những người đi vay nhận được Pell Grant, khoản trợ cấp dành cho sinh viên đại học có thu nhập thấp, sẽ được xóa nợ lên đến 20.000 đô la.

Đảng Cộng hòa đã chỉ trích việc khởi động kế hoạch này trước cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ, coi đây là một động thái mua phiếu bầu, nó sẽ thúc đẩy lạm phát và không công bằng đối với những người nộp thuế khác.

Xóa giảm nợ vay sinh viên thu hẹp mức giảm thâm hụt ngân sách 2022

Ngày 21/10, Bộ Tài chính Hoa Kỳ công bố một báo cáo chỉ ra, thâm hụt ngân sách tài khóa năm 2022 (kết thúc vào tháng 9) giảm một nửa so với năm trước, xuống còn 1,375 nghìn tỷ (gần 1.380 tỷ) đô la, do chi tiêu cứu trợ COVID-19 giảm, và nền kinh tế thúc đẩy doanh thu cao kỷ lục, nhưng việc xóa khoản vay sinh viên đã thu hẹp sự suy giảm này.

Bộ Tài chính nhận định, việc cải thiện thâm hụt là do doanh thu kỷ lục 4,896 nghìn tỷ (gần 4.900 tỷ) đô la, tăng 850 tỷ đô la, tương đương 21%, so với năm tài chính 2021.

Nhưng thâm hụt ngân sách trong tháng 9 – tháng cuối cùng của năm tài chính, đã tính đến chi phí của chương trình xóa nợ cho sinh viên của ông Biden, đưa thâm hụt ngân sách lên 430 tỷ đô la, gấp hơn 6 lần mức thâm hụt 65 tỷ đô la vào tháng 9/2021. Thông thường trong hầu hết các năm, tháng 9 sẽ là tháng thặng dư, do phải nộp thuế doanh nghiệp và thuế cá nhân hàng quý.

Các nhà phân tích ngân sách phi chính phủ ước tính, kế hoạch này sẽ bù đắp những tác động của kế hoạch giảm thâm hụt trong các dự luật tài trợ về khí hậu, chăm sóc sức khỏe và Sở Thuế vụ (IRS) được ban hành gần đây của Đảng Dân chủ.