Theo Cục điều tra dân số Hoa Kỳ, hơn 700.000 người đã rời khỏi California trong khoảng thời gian từ tháng 4/2020 – 7/2022. California từng là điểm đến chính của người nhập cư và khách du lịch từ Hoa Kỳ và trên toàn thế giới. Vì sao mọi người lại rời bỏ một nơi tuyệt vời như vậy?

12 los angeles california 152

Trong bộ phim tài liệu dài 70 phút Rời khỏi California: Chuyện chưa kể được phát sóng trên Epoch Times TV, ông Siyamak Khorrami – người dẫn chương trình video “Inside” và là biên tập viên miền Nam California của tòa soạn này – đã đưa người xem tìm hiểu lý do vì sao mọi người đang chạy trốn khỏi California.

Được mệnh danh là “phim tài liệu quan trọng nhất từng được thực hiện về California”, bộ phim đi sâu vào thách thức mà những người coi tiểu bang này là nhà đang phải đối mặt, cũng như trải nghiệm của họ đối phó với các vấn đề cấp bách như tội phạm, giáo dục, nhà ở, chi phí sinh hoạt, cháy rừng và vô gia cư.

Tội phạm

Trộm cắp tài sản là một trong nhiều lý do khiến một số người chuyển đi nơi khác.

Derek Drake là một trong số 700.000 người đó. Trong những năm gần đây, tiệm giặt nhỏ do gia đình anh điều hành ở thành phố Auckland đã bị đột nhập nhiều lần. Drake cho biết, có lần những tên trộm đã lấy trộm 600 USD từ một máy ATM, nhưng trên thực tế họ đã gây thiệt hại 32.000 USD.

shutterstock 1775230676
Theo báo cáo hàng năm về các điểm nóng của Trung tâm Thông tin Tội phạm Quốc gia được công bố vào ngày 8/4, California chiếm 6 trong số 10 khu vực đô thị có tỷ lệ xe bị đánh cắp cao nhất. (Ảnh minh họa: Fongbeerredhot/ Shutterstock)

Drake đổ lỗi làn sóng tội phạm gia tăng là do các chính sách của bang đã giảm hình phạt đối với một số tội phạm trong những năm gần đây.

“Họ biết rằng họ sẽ không gặp rắc rối, các hình phạt ở đây chẳng là gì cả. Tất cả chỉ là ‘tội phạm phi bạo lực’. Nhiều người thậm chí còn không đi trình báo”, Drake nói.

Chi phí sinh hoạt cao

“Bây giờ một bữa trưa là 30 USD,” nam diễn viên Kevin Schmidt nói trong phim tài liệu.

Vị cựu cư dân California này cho biết, ở Los Angeles, hầu hết mọi thứ đều trở nên đắt đỏ hơn, từ 7 USD một gallon xăng đến hơn 2.700 USD để thuê một căn hộ một phòng ngủ.

Theo nhà sử học Victor Davis Hanson của Viện Hoover, chi phí sinh hoạt cao cũng liên quan nhiều đến chính sách của chính phủ.

“Bất cứ ai đưa ra chính sách, dù là chính sách giá điện hay chính sách giá nhiên liệu, họ không bao giờ bị ràng buộc bởi hệ quả hệ tư tưởng của mình”, bởi vì các nhà hoạch định chính sách có thể chi trả được, ông Hanson nói.

Nhiều nhà tuyển dụng lớn, như Uber và Tesla, đã chuyển trụ sở đến các bang có thuế thấp hơn và luật lao động ít nghiêm ngặt hơn. Tại đây, các doanh nghiệp nhỏ bị trục xuất vì vi phạm nhỏ, và những vi phạm này có thể dẫn đến thiệt hại lớn.

Diana Bonnett, một chủ doanh nghiệp cũng đã rời California, cho biết cô đã trả nhầm cho một nhân viên khoảng 34 USD tiền lương. Cô ấy nói rằng nhân viên này đã đệ đơn kiện mà không thông báo trước cho cô về khoản tiền lương còn thiếu, và các bên đã hòa giải với thỏa thuận 30.000 USD.

Người sử dụng lao động đang rời khỏi California, nơi có mức thuế thu nhập cao tới 13,3%, để có cơ hội tốt hơn ở Florida, tiểu bang Washington và Texas, những nơi không phải nộp thuế thu nhập.

Giáo dục

Nhiều người trốn khỏi California vì chuyện học hành của con cái.

Theo Viện Chính sách Công California, năm 2022, chỉ 1/3 học sinh lớp 4 ở California đạt tiêu chuẩn về môn toán.

id13262743 CRT Protest Tustin Unified 3 JF 08232021 1200x800 600x400 1
Ngày 23/8/2021, phụ huynh đã bày tỏ mối quan ngại về chương trình giáo dục với Hội đồng Giáo dục của Học khu Thống nhất Tustin ở California. (Ảnh: John Fredricks / Epoch Times)

Trong bộ phim tài liệu này, bà Gloria Romero, cựu lãnh đạo phe đa số Dân chủ của Thượng viện California, đã chỉ ra rằng có mối liên hệ giữa kết quả học tập kém và việc ngồi tù. Gần 70% tù nhân của bang này không có bằng tốt nghiệp trung học.

Bà nói: “Nếu chúng ta không thay đổi những thất bại trong giáo dục, tỷ lệ nghèo đói cao bất thường, hoàn cảnh khó khăn của những người Mỹ gốc Phi và những đứa trẻ gốc Latinh… thì bạn sẽ nhìn thấy những hoạt động bất hợp pháp, buôn bán ma túy và tội phạm.”

Những quy định về môi trường

Nhà phát triển kiêm cựu Thị trưởng thành phố Costa Mesa, ông Jim Righeimer, cho biết: Mặc dù “Đạo luật Chất lượng Môi trường California” nhằm giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường và động vật hoang dã, nhưng nó lại trở thành một công cụ phổ biến để bất kỳ ai cũng có thể kiện một dự án phát triển vì bất đồng chính kiến. Điều này có thể sẽ trì hoãn quá trình phê duyệt trong nhiều năm, khiến dự án trở nên tốn kém và không hiệu quả.

Ông nói trong phim tài liệu: “Ở các bang khác, nếu bạn muốn kiện, bạn cần có một số tư cách. Ở đây, bất kỳ ai cũng có thể kiện để ngăn chặn một chương trình phát triển đang được tiến hành.”

Do đó, nhiều luật đã khiến các nhà phát triển phải ngừng hoạt động hoặc rời khỏi California.

id13764719 tu1 2021 05 18 hanford drone 06 600x400 1
Tháng 5/2021, công trường xây dựng Đường sắt cao tốc California trên cầu Hanford ở quận Kings. (Ảnh: Trang web chính thức của Đường sắt cao tốc California)

Vô gia cư

Thời tiết dễ chịu là phước lành lớn nhất và cũng là tai họa của California. Vì nó thúc đẩy một nền văn hóa sống ngoài trời sôi động, cũng như tình trạng vô gia cư trên đường phố.

Theo thống kê năm 2022 của Bộ Gia cư và Phát triển Đô thị Hoa Kỳ, khoảng 30% dân số vô gia cư của nước này (hơn 170.000 người và còn tiếp tục tăng) sống ở California.

Cựu Cảnh sát trưởng quận Los Angeles, ông Alex Villanueva, cho biết vấn nạn này đã trở thành một nghề. California đã ném hàng tỷ đô la vào vấn đề này mà không có bất kỳ sự cải thiện nào.

Ông nói trong bộ phim tài liệu: “Có những người sống nhờ người vô gia cư. Hãy nhìn vào các tổ chức phi lợi nhuận… CEO của họ kiếm được 800.000 USD một năm, còn các nhà quản lý và giám đốc kiếm được hơn 200.000 USD.”

Ông Villanueva cho biết, các chính trị gia cho rằng cuộc khủng hoảng vô gia cư là do thiếu nhà ở giá rẻ, trên thực tế đây thực sự là vấn đề về ma túy và sức khỏe tâm thần.

“Nếu hút hít ma túy cả ngày, thì ngay cả tiền thuê nhà mỗi tháng chỉ một xu, cũng không thể trả nổi,” ông nói.

Liệu còn có tương lai?

Embed from Getty Images

Khu trại dành cho người vô gia cư trên đường phố của một khu ổ chuột ở Los Angeles, California ngày 14/12/2022. (Ảnh: Mario Tama / Getty Images)

Trong bối cảnh di cư hàng loạt, người dẫn chương trình Siyamak Khorrami đã nhìn thấy hy vọng trong sự nỗ lực của những người như Zach Southall – nhà sáng lập Charity on Wheels, một tổ chức từ thiện tiếp cận người vô gia cư, giúp họ quay trở lại cuộc sống bình thường.

Ông Southall nói: “Hầu hết những người tôi làm việc cùng – những người vô gia cư – đang phải đối mặt với một số chấn thương tâm lý. Đây là vấn đề về tâm hồn”.

Nhóm của ông tập trung vào việc tìm ra nguyên nhân gốc rễ của tình trạng vô gia cư, bằng cách lắng nghe câu chuyện của mọi người và xây dựng lòng tin. Ông nói: “rất khó” để duy trì các hoạt động ngoài trời lâu dài, và “đòi hỏi phải đầu tư vào những người mà chính phủ chưa sẵn sàng đầu tư”.

“Chúng tôi đang có những cuộc trò chuyện thực sự nhằm phát triển các mối quan hệ thực sự. Những người vô gia cư này sẽ kể cho bạn nghe điều gì đang xảy ra trong cuộc đời của họ… Tuần tới, họ sẽ gặp lại bạn…thêm một lần nữa …lại một lần nữa. Cuối cùng… khi đã sẵn sàng thay đổi, hãy đoán xem họ sẽ gọi cho ai?… Chính là bạn!”, ông nói.

Bằng cách điều tra lý do vì sao mọi người chạy trốn khỏi tiểu bang, ông Khorrami nhận ra rằng điểm đột phá này có thể là một bước ngoặt đối với bang California.

Ông nói: “Có rất nhiều người khác đang làm điều tương tự như Southall, nhưng câu chuyện của họ không được kể… Tương lai của California nằm trong tay những người này. Nếu giúp chia sẻ câu chuyện của họ, tôi sẽ có thể truyền cảm hứng cho nhiều người dân California hơn làm điều tương tự.”