Cựu nhân viên khác tố cáo Facebook và sẵn sàng làm chứng trước Quốc hội 

Thế giới lần đầu tiên biết đến nhà khoa học dữ liệu Sophie Zhang vào tháng 9 năm ngoái sau khi một kênh truyền thông đăng tải phiên bản rút gọn bản ghi nhớ trước khi thoát khỏi Facebook của cô. Năm nay, vào ngày 11/10, cô đã công khai tuyên bố sẵn sàng làm chứng trước Quốc hội các hành vi phạm pháp của Facebook.

Được khuyến khích bởi sự kiện điều trần của “người thổi còi” Frances Haugen

Trong một cuộc phỏng vấn với CNN vào hôm Chủ nhật, cô Sophie đã nhắc đến trường hợp một cựu nhân viên Facebook khác là cô Frances Haugen, đồng thời là “người thổi còi” tố cáo công ty này, đã nhận được sự ủng hộ của lưỡng đảng khi làm chứng tại phiên điều trần Quốc hội vào ngày 5/10. Cô Sophie cho biết điều này đã khuyến khích cô bước ra.

Vào thứ Ba tuần trước (ngày 5/10), cô Frances Haugen, cựu giám đốc sản phẩm cho nhóm liêm chính công dân của Facebook, đã làm chứng trước Tiểu ban Bảo vệ Người tiêu dùng, An toàn Sản phẩm và Bảo mật Dữ liệu của Thượng viện Hoa Kỳ (Senate Sub Committee on Consumer Protection, Product Safety and Data Security). Cô tuyên bố tại buổi điều trần, nền tảng của họ lan truyền thông tin sai lệch và nội dung “gây hại cho trẻ em, gây chia rẽ và làm suy yếu nền dân chủ” nhưng từ chối thực hiện những thay đổi có thể làm tổn hại đến lợi nhuận của họ.

• Cựu nhân viên làm chứng tại QH cáo buộc Facebook ‘hoạt động mờ ám’

Hôm Chủ nhật (ngày 10/10), cô Sophie Zhang đăng trên Twitter cho biết đã cung cấp cho một cơ quan thực thi pháp luật Hoa Kỳ “tài liệu chi tiết về các hoạt động tội phạm tiềm ẩn (của Facebook)”. Cô tin rằng cuộc điều tra về Facebook vẫn đang tiếp tục.

I provided detailed documentation regarding potential criminal violations to a U.S. law enforcement agency. My understanding is that the investigation is still ongoing.

I just didn't choose to blast it across the front pages.

Why does that make me less of a whistleblower? https://t.co/tizQwetrsN

— Sophie Zhang（张学菲） (@szhang_ds) October 10, 2021

• Facebook liên tục ‘gặp nạn’: Bị tố cáo và rò rỉ thông tin nội bộ

Kênh truyền thông CNN cho biết, cô Sophie từ chối chia sẻ rằng cô đã cung cấp thông tin gì hoặc cho cơ quan nào. Một phát ngôn viên của FBI cũng từ chối bình luận về điều này.

Tuy nhiên, trong một tweet liên quan đến cuộc phỏng vấn của CNN, cô Sophie cho biết: “Nếu Quốc hội (Hoa Kỳ) muốn tôi làm chứng, tôi sẽ hoàn thành nghĩa vụ công dân của mình, như tôi đã tuyên bố công khai trong nửa năm qua.”

Trong dòng tweet này, cô Sophie cũng tiết lộ rằng năm ngoái, cô đã điều trần riêng tư trước một ủy ban của Nghị viện châu Âu nhưng tránh các báo cáo của phương tiện truyền thông. Cô Sophie cũng tuyên bố rằng trách nhiệm của cô đối với nền dân chủ đặt lên hàng đầu.

If Congress wishes for me to testify, I will fulfill my civic duty, as I've publicly stated for the past half year.

Last year, I testified privately before a European Parliamentary committee though I was avoiding press. My duty to democracy comes first.https://t.co/F0BAlzw5oh

— Sophie Zhang（张学菲） (@szhang_ds) October 12, 2021

Sau gần một năm né tránh những câu hỏi cá nhân, cô Sophie đã sẵn sàng để kể câu chuyện của mình.

Cô Sophie Zhang đã làm việc với tư cách là nhà khoa học dữ liệu cho “gã khổng lồ” công nghệ Facebook trong gần 3 năm và bị công ty sa thải vào tháng 8/2020. Công ty nói với cô lý do sa thải liên quan các vấn đề về hiệu suất công việc. 

Trước khi rời đi, cô đã đăng một bản ghi nhớ gần 8000 từ kể chi tiết việc cô cho rằng Facebook đã cho phép các chế độ độc tài trên khắp thế giới thao túng nền tảng của mình. 

Bản ghi nhớ tiết lộ hàng chục quốc gia, bao gồm Ấn Độ, Mexico, Afghanistan và Hàn Quốc, nơi kiểu lạm dụng này tạo điều kiện cho các chính trị gia đánh lừa công chúng và giành quyền lực. Nó cũng tiết lộ công ty đã có rất ít hành động để giảm thiểu vấn đề, bất chấp những nỗ lực lặp đi lặp lại của cô Sophie nhằm thu hút sự chú ý của ban lãnh đạo.

Cô Sophie đã viết trong bản ghi nhớ: “Tay tôi bị dính máu”, ít nhất một phần tự trách bản thân vì một số xung đột chính trị đã nổ ra ở những quốc gia này. Cô mô tả vai trò của mình là rất căng thẳng, một đặc điểm chung của những người kiểm duyệt nội dung cho các công ty công nghệ lớn.

Kênh truyền thông BuzzFeed News lần đầu tiên báo cáo bản ghi nhớ này vào tháng Chín năm ngoái. Trước khi rời khỏi Facebook, cô Sophie làm việc làm việc với tư cách là nhà khoa học dữ liệu cho nhóm tương tác giả mạo của Site Integrity. Cô nói rằng trên nền tảng Facebook, ngay cả những nhân viên cấp dưới chuyên về khoa học dữ liệu và các lĩnh vực khác như cô cũng có thể thực hiện quyền lực to lớn để kiểm soát hoạt động của những người dùng Facebook nặng ký như các nhà lãnh đạo thế giới.

Ngoài việc đăng bản ghi nhớ lên Facebook nội bộ, cô Sophie cũng đăng tải bản ghi nhớ lên trang web cá nhân của mình. Vào tháng 7 năm nay, cô nói với kênh truyền thông Technology Review, cô nhận được thông báo từ máy chủ lưu trữ của mình rằng họ đã gỡ xuống toàn bộ trang web của cô sau khi có khiếu nại từ Facebook.

Mộc Lan (t/h)

Xem thêm: