Hôm thứ Tư (12/7), một tòa án Brazil đã ra phán quyết kết án cựu Tổng thống Luiz Inacio Lula da Silva 10 năm tù vì tội tham nhũng. Đây là một đòn nặng giáng xuống ông Silva và phe cánh tả vì cựu tổng thống đang là ứng cử viên hàng đầu cho cuộc bầu cử tại Brazil vào năm 2018.

Phán quyết này đã đánh dấu một sự sụp đổ choáng váng cho Lula da Silva, một trong những chính trị gia nổi tiếng bậc nhất của Brazil, và là một đòn nặng cho cơ hội quay trở lại chính trường của ông.  Vị cựu lãnh đạo công đoàn, người đã giành được lời khen ngợi toàn cầu về các chính sách nhằm giảm bớt sự bất bình đẳng gay gắt ở Brazil, đang phải đối mặt với bốn phiên xét xử tham nhũng nữa. Ông Silva sẽ vẫn được tại ngoại trong thời gian kháng cáo.

Ông Lula da Silva giữ chức Tổng thống Brazil trong hai nhiệm kỳ từ 2003 tới 2013

Phán quyết này đã thể hiện sự trừng phạt cao nhất trong một cuộc điều tra tham nhũng kéo dài. Vấn nạn đã diễn ra sâu rộng trong hơn ba năm qua, làm rung chuyển Brazil, phơi bày một hệ thống quản lý tồi tệ ở cấp độ cao nhất trong kinh doanh và chính phủ.

Thẩm phán Sergio Moro là người đưa ra cáo buộc cựu Tổng tống Lula nhận khoản hối lộ trị giá khoảng 1,2 triệu USD từ công ty cơ khí OAS SA. Các công tố viên nói rằng số tiền này đã được sử dụng để cải tạo một căn hộ bãi biển cho ông Luna để đổi lấy sự giúp đỡ của ông trong việc hợp tác với công ty dầu khí nhà nước Petroleo Brasileiro (Petrobras).

Các công tố viên liên bang đã cáo buộc ông Lula, tổng thống của giai cấp công nhân đầu tiên tại Brazil từ năm 2003 đến năm 2011, đã lên kế hoạch cho một lịch trình tham nhũng kéo dài. Những thông tin này được tìm thấy trong một cuộc điều tra về những vụ tác động từ hậu trường của ông Luna đối với  Petrobras.

Đội ngũ pháp lý của ông Lula trong một tuyên bố qua email nói rằng cựu tổng thống vô tội và họ sẽ kháng cáo.

Trong tuyên bố đó có viết rằng: “Trong hơn ba năm qua, ông Lula đã bị điều tra là do động cơ chính trị. Không có bằng chứng đáng tin cậy nào về tội lỗi ông được đưa ra, và nhiều bằng chứng về sự vô tội lại bị phớt lờ”.

Luật sư của ông Lula, ông Cristiano Martins, đã nhiều lần cáo buộc thẩm phán Moro đang có khuynh hướng chống lại thân chủ của mình, nhưng vị thẩm phán này đã phủ nhận điều đó.

Thẩm phán Moro đã viết trong phán quyết rằng ông “không đưa mong muốn cá nhân vào bản tuyên án này”. Ông Moro nói thêm rằng: “Thật đáng tiếc khi một vị tổng thống của nước cộng hòa lại bị kết tội hình sự. Cho dù chúng ta có vị trí quan trọng thế nào đi nữa, thì không ai có thể đứng trên pháp luật”.

Thị trường kinh tế Brazil phản ứng khá tích cực với thông tin cựu tổng thống Lula bị kết án. Đồng tiền Brazil (reais) đã mở rộng lợi nhuận sau phán quyết của tòa án và đạt mức tăng mạnh nhất trong vòng hai tháng qua. Chỉ số chứng khoán chuẩn Bovespa .BVSP cũng có phiên tăng trưởng cao nhất.  Khi ông Lula bị tuyên án tù 10 năm, các nhà đầu tư dường như đã trút bỏ được lo ngại về việc cựu tổng thống theo đường lối xã hội chủ nghĩa sẽ trở lại vị trí lãnh đạo đất nước sau cuộc bầu cử năm 2018, đồng nghĩa là sự trở lại của các chính sách tăng cường sự kiểm soát của nhà nước và ít thân thiện với giới kinh doanh.

Xuân Thành

Xem thêm: