Ngày 1/7, Đài quan sát Nhân quyền Cuba (OCDH), một tổ chức phi chính phủ, đã làm chứng trước Liên Hợp Quốc (LHQ) về việc chế độ cộng sản của Cuba tiến hành hơn 30.000 vụ bắt giữ tùy tiện trong 5 năm qua.

Embed from Getty Images

Hầu hết các vụ bắt giữ đều nhắm vào các nhà bất đồng chính kiến, nhà báo và những người công khai phản đối chế độ Castro. Cảnh sát sẽ không buộc tội một số lượng lớn những người này, nhưng họ thường tiến hành các vụ bắt giữ lặp đi lặp lại không ngừng. Giới quan sát đã phân loại nhiều trong số các vụ việc đó là có tính chất bạo lực, cho thấy rõ sự tàn bạo của cảnh sát.

Việc bắt bớ tùy tiện (cho dù nạn nhân không có hành vi tội phạm và không bị buộc tội), sau đó lại thả họ đi này cho phép chế độ Castro duy trì số lượng tù nhân chính trị chính thức ở mức thấp, trong khi hạn chế quyền tự do của một số nhà bất đồng chính kiến ​​nổi tiếng. Ví dụ, một số thành viên của nhóm bất đồng chính kiến ​​Ladies in White – bao gồm cả thủ lĩnh Berta Soler – đã đều đặn bị bắt hàng tuần trong nhiều tháng, nhưng chưa bao giờ bị buộc tội.

OCDH đã trình bày bằng chứng tài liệu về các vụ bắt giữ có động cơ chính trị trước Hội đồng Nhân quyền LHQ trong tuần này. Cuba là thành viên của Hội đồng Nhân quyền và sẽ giữ ghế đến ít nhất là đến năm 2023, bất chấp việc Hội đồng Nhân quyền xác nhận tình trạng đàn áp nhân quyền khá phổ biến và có hệ thống của chế độ Castro.

Theo tổ chức phi chính phủ này, từ tháng 1/2015 đến tháng /2021, Đảng Cộng sản Cuba đã tiến hành 30.786 vụ bắt giữ tùy tiện. Một số lượng lớn trong đó, 16.764  vụ bắt giữ là nhằm vào phụ nữ. Con số này đã phần nào phản ánh tần suất bắt giữ của chính quyền Cuba đối với nhóm Ladies in White. Nhóm hoạt động này bao gồm vợ, chị em gái, mẹ và con gái của các tù nhân chính trị. Hành động phản đối duy nhất của họ là tham dự Thánh lễ Công giáo vào Chủ nhật với trang phục màu trắng, và mang theo ảnh chân dung những người thân yêu bị giam cầm của họ.

OCDH nhấn mạnh trong tuyên bố gửi Hội đồng Nhân quyền: “Việc giam giữ phụ nữ là thói quen. Một số lượng đáng kể những người bị bắt là thành viên của Ladies in White, một nhóm phụ nữ ủng hộ việc giải phóng tất cả những người bị cầm tù vì chính trị, đồng thòi tôn trọng nhân quyền và các quyền tự do cơ bản ở Cuba.”

OCDH cũng thống kê, số vụ bắt giữ tùy tiện nhiều nhất xảy ra trong nhiệm kỳ của Tổng thống Barack Obama. Suốt thời gian nắm quyền, ông Obama đã làm suy yếu đáng kể các biện pháp trừng phạt kinh tế đối với Cuba, thậm chí còn khuyến khích chế độ Castro tiến hành đàn áp. 

Năm 2016, bản thân ông Obama và gia đình đã đến thăm Cuba, tham dự một trận bóng chày cùng với nhà độc tài Raúl Castro và tận hưởng các hoạt động du lịch khác. Cuối năm đó, các tổ chức phi chính phủ Cuba đã ghi nhận 10.000 vụ bắt giữ tùy tiện, nhiều vụ trong số đó xảy ra trong khoảng thời gian ngay trước chuyến thăm của ông Obama. Nhà lãnh đạo Da trắng Berta Soler đã bị bắt 8 lần vào tháng 3/2016, khi ông Obama đến thăm nước này.

Các vụ bắt giữ tùy tiện đã giảm trong nhiệm kỳ của Tổng thống Donald Trump. Ông đã thẳng thắn hủy bỏ mọi sự nhượng bộ đối với chế độ Castro dưới thời Obama. Chính quyền Trump đã cấm các chuyến du lịch trên biển từ Hoa Kỳ đến Cuba, loại bỏ các kẽ hở có thể khai thác đối với lệnh cấm vận này, và đưa Cuba quay lại danh sách ‘Nhà nước tài trợ khủng bố’.

Hiện tại, ông Joe Biden chưa đề cập đến bất cứ vấn đề gì về Cuba trong chính sách đối ngoại của mình, về cơ bản vẫn giữ nguyên như dưới thời Trump.

Tổ chức phi chính phủ OCDH lưu ý, mục tiêu của Đảng Cộng sản Cuba là nhằm “ngăn chặn các cuộc biểu tình chỉ trích chính phủ, ngăn chặn quyền tự do bày tỏ quan điểm và chính kiến, [quyền tự do] hội họp, tổ chức nhóm và các quyền cơ bản khác, cũng như giảm thiểu việc thúc đẩy và bảo vệ nhân quyền.”

Đáng chú ý, việc gia tăng các vụ bắt giữ tùy tiện một cách thường xuyên cũng không khiến Cuba giảm thiểu giam giữ tù nhân chính trị kéo dài. Tổ chức Bảo vệ Tù nhân Cuba, một tổ chức phi chính phủ chuyên theo dõi việc kết tội người dân Cuba liên quan đến các cáo buộc có động cơ chính trị, đã xác nhận có 205 tù nhân chính trị bị định danh trong khoảng thời gian từ tháng 6/2020 đến ngày 1/7/2021. Con số này ở mức 134 người vào tháng 6/2020, sau đó tăng đều đặn thêm khoảng sáu tù nhân chính trị mới mỗi tháng. Trong số những người này, 53 người đã được trả tự do sau khi mãn hạn tù, và hiện vẫn còn 152 người trong tù.

Ngoài 152 người này, Tổ chức Bảo vệ Tù nhân Cuba còn xác định có “11.000 thường dân khác không thuộc các nhóm đối lập, trong đó 8.400 người bị kết án tù và 2.538 người bị quy kết ‘tiền phạm tội’ (pre-criminal).” Theo Đảng Cộng sản Cuba, loại tội danh này đề cập đến trường hợp những cá nhân bị kết án dù không phạm bất kỳ tội nào, nhưng có nguy cơ tiềm ẩn sẽ thực hiện hành vi phạm tội đó trong tương lai.

Minh Ngọc (Theo Breitbart)

Xem thêm: