Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo, trong tuyên bố phát đi hôm 6/1, đã nói rằng Đại sứ Mỹ tại Liên Hiệp Quốc Kelly Craft sẽ tới thăm Đài Loan. Phía Đài Loan cũng đã xác nhận thông tin. Nhưng, thời gian cụ thể của chuyến thăm này chưa được các bên công bố. 

Embed from Getty Images

Ông Pompeo đã loan báo về chuyến công du của bà Kelly Craft trong một tuyên bố phát đi hôm thứ Năm (6/1), trong đó lên án việc chính quyền Đặc khu Hồng Kông bắt giữ 53 nhà hoạt động dân chủ gồm nhiều các cựu nghị viên Hồng Kông và một luật sư người Mỹ.

Trong tuyên bố nêu trên, Ngoại trưởng Mỹ nói rằng, bà Craft sẽ là quan chức Mỹ tiếp theo được cử tới Đài Loan. Ông đã gọi quốc đảo này là “đối tác tin cậy và nền dân chủ năng động đã đạt được sự phát triển mạnh mẽ” bất chấp những nỗ lực cản trở từ Bắc Kinh.

Đài Loan cho thấy những gì một Trung Quốc tự do có thể đạt được”, ông Pompeo nhấn mạnh.

Tuyên bố của ngoại trưởng Mỹ không nói rõ bà Craft sẽ tới thăm Đài Loan vào thời gian nào. Nếu chuyến công du này diễn ra, bà Craft sẽ quan chức Mỹ cấp cao thứ ba tới thăm Đài Loan sau hai chuyến công du của Bộ trưởng Y tế Alex Azar vào tháng Tám và Thứ trưởng Ngoại giao Keith Krach hồi tháng Chín.

Bộ Ngoại giao Đài Loan hôm 6/1 cũng phát đi tuyên bố cho biết bà Craft sẽ là đại sứ Mỹ tại Liên Hiệp Quốc đương chức đầu tiên tới thăm Đài Loan và chuyến công du của bà sẽ đánh dấu sự cải thiện hơn nữa mối quan hệ Đài Loan – Mỹ.

Phát ngôn viên của Tổng thống Đài Loan, ông Xavier Chang cũng nói rằng chuyến thăm đã được lên kế hoạch của bà Craft “không chỉ thể hiện sự củng cố Đạo luật Di trú Đài Loan, mà còn làm sâu sắc thêm mối quan hệ giữa Mỹ và Đài Loan”. 

Theo Nam Hoa Tảo báo (Hồng Kông), thông tin về chuyến thăm tới Đài Loan của bà Craft được loan báo ngay sau khi Bộ Ngoại giao Mỹ tổ chức một phiên đối thoại kín về quân sự và chính trị với Đài Loan vào sáng thứ Năm (6/1, giờ Đài Loan). Trong cuộc họp trực tuyến này có sự tham dự của Trợ lý ngoại trưởng Mỹ phụ trách chính trị – quân sự Clarke Cooper.

Dưới chính quyền Trump, mối quan hệ giữa Washington và Đài Bắc ngày càng được tăng cường và có nhiều hoạt động ngoại giao thiết thực, trong đó bao gồm hai chuyến thăm của các ông Azar và Krach.

Đại sứ Mỹ tại Liên Hiệp Quốc Kelly  Craft là một trong những tiếng nói ủng hộ Đài Loan mạnh mẽ, trong đó có việc ủng hộ Đài Bắc gia nhập các tổ chức của Liên Hiệp Quốc. Bà đã nói trong một buổi hội thảo của Quỹ Di sản tại New York hồi tháng 12/2020 rằng, những sự lạm dụng nhân quyền của Trung Quốc là “rất tương phản với Đài Loan – một lực lượng thực sự đại diện cho điều tốt đẹp trên thế giới”.

Đài Loan đã bị tước bỏ vai trò thành viên của Liên Hiệp Quốc vào năm 1971 sau khi tổ chức đa phương này ban hành Nghị quyết 2758 chuyển ghế Liên Hiệp Quốc của Đài Loan cho Trung Quốc. Tám năm sau đó, vào tháng 1/1979, Mỹ đã chấm dứt mối quan hệ ngoại giao chính thức với Đài Loan để chuyển sang thiết lập quan hệ với Bắc Kinh. 

Trung Quốc luôn xem Đài Loan là lãnh thổ ngoài khơi xa của họ và chưa bao giờ loại trừ khả năng sáp nhập đảo quốc này về dưới sự cai quản của Bắc Kinh, kể cả dùng bạo lực vũ trang. 

Bắc Kinh cũng luôn phản đối chính phủ các nước và các tổ chức quốc tế thiết lập quan hệ với Đài Loan vì cho rằng như thế hòn đảo này sẽ có tư cách là quốc gia độc lập.

Sau phát biểu của Ngoại trưởng Pompeo về chuyến thăm Đài Loan sắp tới của bà Craft, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oanh đã lên tiếng chỉ trích và đe dọa rằng chế độ Trung Quốc sẽ thực hiện các biện pháp trả đũa phù hợp.

Trong hai chuyến thăm của quan chức cấp cao Mỹ tới Đài Loan năm ngoái, Bắc Kinh đều điều động nhiều chiến đấu tuần tiễu gần đảo Đài Loan. 

Từ sau năm 1979, Mỹ không có quan hệ ngoại giao chính thức với Đài Loan, nhưng Washington vẫn duy trì sự hợp tác mạnh mẽ với Đài Bắc dựa trên Đạo luật Quan hệ Đài Loan. Đạo luật này cho phép Mỹ cung cấp cho Đài Loan thiết bị vũ trang để đảo quốc tự vệ.

Xuân Thành

Xem thêm: