Đảng Cộng hòa tại Hạ viện hôm thứ Hai (11/1, giờ Mỹ) đã chặn một yêu cầu do Đảng Dân chủ đưa ra nhằm nhất trí thông qua một nghị quyết kêu gọi Phó Tổng thống Mike Pence viện dẫn Tu chính án 25, Hiến pháp Hoa Kỳ để loại bỏ Tổng thống Donald Trump khỏi nhiệm sở sau vụ hỗn loạn tại Điện Capitol hôm 6/1.

toa nha quoc hoi my
Toà nhà quốc hội Mỹ. Ảnh Shutterstock)

Theo The Hill, tại một phiên thảo luận nhanh tại Hạ viện hôm 11/1, Lãnh đạo Đa số Hạ viện, Dân biểu Dân chủ Steny Hoyer (bang Maryland) đã yêu cầu các dân biểu nhất trí thông qua một nghị quyết do Dân biểu Dân chủ Jamie Raskin (bang Maryland) – một học giả hiến pháp – soạn thảo. Nghị quyết này kêu gọi Phó Tổng thống Mike Pence “triệu tập và huy động” Nội các, tuyên bố ông Trump không phù hợp để đảm đương nhiệm vụ, và bỏ phiếu để loại bỏ quyền lực tổng thống theo Điều 4 của Tu chính án 25.

Dân biểu Cộng hòa Alex Mooney (bang Tây Virginia) đã phản bác yêu cầu của ông Hoyer. Ông Mooney vốn là một đồng minh của Tổng thống Trump và tuần trước nằm trong số vài chục dân biểu không bỏ phiếu xác nhận phiếu Cử tri đoàn của ông Joe Biden, đã nói ông phản đối Đảng Dân chủ vội vàng thông qua “một nghị quyết có tính chất trọng yếu như này” mà không tổ chức thảo luận.

Chủ tịch Hạ viện [Nancy] Pelosi không nên nỗ lực thông qua một nghị quyết có tính chất trọng yếu như thế này mà không có bất kỳ cuộc thảo luận nào tại toàn bộ Hạ viện. Việc cho các thành viên Hạ viện về nhà nghỉ và sau đó cố gắng thông qua một nghị quyết có tính chất đặt ra tiền lệ và có thể gây nguy hại cho nền Cộng hòa của chúng ta mà không có bất kỳ cuộc thảo nào là không đúng”, ông Mooney nói trong tuyên bố tại Hạ viện hôm 11/1.

Hạ viện không bao giờ được phép thông qua một nghị quyết, trong đó yêu cầu loại bỏ một tổng thống được bầu hợp pháp mà không có bất kỳ cuộc điều trần, thảo luận hay bỏ phiếu chính thức nào”, ông Mooney nói thêm. 

Sau cuộc trao đổi tại Hạ viện, Dân biểu Hoyer đã nói với báo giới rằng toàn hạ viện sẽ bỏ phiếu về quy tắc đối với nghị quyết áp dụng Tu chính án 25 vào thứ Ba (12/1, giờ Mỹ) và sẽ tổ chức bỏ phiếu thông qua nghị quyết này vào buổi tối cùng ngày. Đảng Dân chủ cho rằng, họ làm thế sẽ ép Đảng Cộng hòa phải đưa ra tuyên bố phản đối chính thức ba lần đối với nghị quyết này.

Trong một tuyên bố hôm 11/1 được phát đi sau khi Đảng Cộng hòa chặn thông qua nhanh nghị quyết, bà Pelosi cho hay: “Đảng Cộng hòa đã bác bỏ luật nhằm bảo vệ người Mỹ này, cho phép các hành động mất lý trí, không ổn định của Tổng thống tiếp diễn. Sự đồng lõa của họ gây nguy hiểm cho nước Mỹ, làm xói mòn nền Dân chủ và nó phải chấm dứt”.

Hạ viện tiếp theo sẽ xử lý nghị quyết của [Dân biểu] Raskin theo trình tự thông thường để kêu gọi Phó Tổng thống kích hoạt Tu chính án 25 nhằm loại bỏ Tổng thống. Chúng tôi yêu cầu thêm rằng Phó Tổng thống phải phản ứng trong vòng 24 giờ sau khi nghị quyết được thông qua”, bà Pelosi nói thêm.

Bà Pelosi vài ngày qua đã nhiều lần nói rằng bà muốn ông Pence viện dẫn Tu chính án 25 để nhanh chóng loại bỏ ông Trump sau sự vụ hôm 6/1. Tuy nhiên, nhiều khả năng Phó Tổng thống Pence sẽ không thực hiện theo yêu cầu của Đảng Dân chủ. 

Đồng thời với việc xúc tiến thông qua nghị quyết nêu trên, Đảng Dân chủ cũng đã giới thiệu một điều khoản luận tội, cáo buộc Tổng thống Trump xúi giục phản loạn bạo lực để ngăn chặn Quốc hội xác nhận phiếu Cử tri đoàn của ông Joe Biden hôm 6/1. 

Dân biểu Hoyer hôm 11/1 đã nói rằng cuộc bỏ phiếu nhanh tại Hạ viện về điều khoản luận tội Tổng thống Trump có thể thực hiện ngay trong thứ Tư (13/1, giờ Mỹ).

Theo The Epoch Times, Giáo sư Luật Harvard Emeritus Alan Dershowitz đã nói rằng Đảng Dân chủ tại Hạ viện gần như không có cơ hội luận tội thành công Tổng thống Trump.

Trường hợp này không thể đi tới phiên tòa luận tội tại Thượng viện. Bởi vì Thượng viện có các quy tắc, và các quy tắc này sẽ không cho phép trường hợp này đến được phiên tòa cho đến 1 giờ chiều ngày 20/1”, ông Dershowitz nói hôm 10/1. 

Xuân Thành

Xem thêm: