Đảng Cộng hòa tại Thượng viện hôm thứ Sáu (28/5, giờ Mỹ) đã chặn một dự luật đã được Hạ viện thông qua nhằm thành lập ủy ban điều tra vụ xâm nhập vào Điện Capitol hôm 6/1/2021.

A1 2
Tòa nhà Quốc hội Mỹ (Ảnh: Li Chen / Epoch Times)

Thượng viện đã bỏ phiếu về dự luật do Hạ viện trình lên với tỷ lệ 54-35, còn thiếu 6 phiếu mới đạt ngưỡng 60 phiếu ủng hộ để xóa bỏ được thủ tục filibuster (biện pháp bảo vệ tiếng nói của phe thiểu số tại Thượng viện).

Các thượng nghị sĩ Cộng hòa Mitt Romney (bang Utah), Ben Sasse (bang Nebraska), Lisa Murkowski (bang Alaska), Susan Collins (bang Maine), Bill Cassidy (bang Louisiana) và Rob Portmand (Ohio) đã tham gia cùng tất cả thượng nghị sĩ Đảng Dân chủ bỏ phiếu ủng hộ dự luật này. Ngoài ông Rob Pormand, 5 thượng nghị sĩ cộng hòa nêu trên đã bỏ phiếu kết tội Tổng thống Donald Trump trong phiên tòa luận tội lần hai tại Thượng viện hồi tháng Hai. Hai Thượng nghị sĩ Cộng hòa Pat Toomey (bang Pennsylvinia) và Richard Burr (bang Nam Carolina), những người đã bỏ phiếu kết tội ông Trump, lần này đã không ủng hộ dự luật thành lập ủy ban điều tra sự vụ 6/1.

Phiên bỏ phiếu diễn ra chỉ một ngày sau khi Lãnh đạo Đảng Cộng hòa tại Thượng viện, Thượng nghị sĩ Mitch McConnell (bang Kentucky), tại sàn Thượng viện, đã kêu gọi các đồng nghiệp trong đảng của ông không ủng hộ dự luật và cho rằng đó đơn thuần là nỗ lực đảng phái của Đảng Dân chủ.

Trong bài phát biểu tại Thượng viện hôm 27/5, ông McConnell đã nhấn mạnh rằng hiện đã có nhiều cuộc điều tra về sự vụ ngày 6/1, trong đó có một cuộc điều tra của Bộ Tư pháp và đã dẫn tới bắt giữ hơn 400 người. Các ủy ban của cơ quan lập pháp liên bang cũng đã tổ chức các cuộc điều trần và đang đưa ra các khuyến nghị để ngăn chặn một vụ xâm nhập vào Điện Capitol có thể tái diễn trong tương lai.

Tôi không tin ‘ủy ban không liên quan’ mà các lãnh đạo Đảng Dân chủ muốn sẽ phơi bày thêm các sự thật mới quan trọng hoặc thúc đẩy việc hàn gắn. Thẳng thắn mà nói, tôi không tin ủy ban này được lập ra vì điều đó”, Thượng nghị sĩ đại diện cho bang Kentucky nói. Ông cho biết thêm rằng đó là lý do tại sao Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi đã soạn thảo một bản dự thảo đầu tiên của dự luật này với quan điểm phe phái và dối trá một cách nực cười và đó là lý do tại sao ngôn từ hiện tại của dự luật vẫn bám cứng vào sự thiếu công bằng rõ ràng đó”.

Rõ ràng vai trò của cựu tổng thống đã được tranh tụng tường tận, thấu đáo trong một phiên tòa luận tội nổi bật mà chúng ta đã tiến hành tại Thượng viện này vài tháng trước đây”, ông McConnell nói thêm.

Hạ viện do Đảng Dân chủ chiếm đa số đã thông qua dự luật nêu trên vào ngày 19/5, trong đó nhận được sự ủng hộ của 35 dân biểu Đảng Cộng hòa.

Lãnh đạo Đảng Cộng hòa tại Hạ viện, Dân biểu Kevin McCarthy (bang California), trước cuộc bỏ phiếu hôm 19/5, cũng đã kêu gọi các đồng nghiệp trong đảng của ông không ủng hộ dự luật thành lập ủy ban điều tra sự vụ 6/1.

Dự luật do Đảng Dân chủ khởi xướng sẽ thành lập ủy ban 10 thành viên, có quyền ban hành các trát đòi điều trần và thu thập tài liệu phục vụ cho cuộc điều tra của họ về vụ xâm nhập Điện Capitol hôm 6/1. Ủy ban này nếu được thành lập sẽ phải ban hành báo cáo cuối cùng trước hoặc trong ngày 31/12/2021. Ủy ban này tương tự với một ủy ban được thành lập sau các vụ khủng bố đẫm máu vào nước Mỹ ngày 11/9/2001.

Các thượng nghị sĩ Đảng Dân chủ lập luận rằng ủy ban nêu trên là cần thiết để tìm ra những nguyên nhân gốc rễ dẫn đến sự vụ ngày 6/1/2021.

Nếu những người bạn Đảng Cộng hòa của chúng ta bỏ phiếu bác dự luật này, thì quý vị đang sợ điều gì? sự thật ư? Quý vị sợ lời dối trá to lớn của Donald Trump sẽ bị lật tẩy ư?” Lãnh đạo Đa số Thượng viện, Thượng nghị sĩ Chuck Schumer (bang New York) đã nói trước cuộc bỏ phiếu hôm 28/5.

Trong khi đó, Tổng thống Joe Biden đã bày tỏ ủng hộ Quốc hội thành lập ủy ban điều tra sự vụ ngày 6/1. Ông nói hôm 26/5 rằng ông “không thể tưởng tượng” tại sao Đảng Cộng hòa muốn bác bỏ điều này.

Trong một bức thư được gửi tới các đồng nghiệp trong Đảng Dân chủ sau phiên bỏ phiếu hôm 28/5, ông Schumer đã nói rằng ông có thể đưa dự luật vừa bị Đảng Cộng hòa chặn ra bỏ phiếu tại Thượng viện một lần nữa.

Các Thượng nghị sĩ nên vững tin rằng những sự kiện ngày 6/1 sẽ được điều tra và rằng với tư cách là Lãnh đạo Đa số, tôi có quyền ép Thượng viện phải bỏ phiếu về dự luật này một lần nữa vào thời điểm phù hợp”, ông Schumer viết trong thư.

Xuân Thành (Theo The Epoch Times và Fox News)