Còn chưa đầy 7 tuần nữa là đến ngày bầu cử (8/11) của cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ ở Mỹ. Đảng Dân chủ và chính quyền Tổng thống Biden đang cố gắng thay đổi kịch bản, biến cuộc bầu cử giữa kỳ của toàn dân đối với đảng cầm quyền thành cuộc trưng cầu dân ý đối với cựu Tổng thống Trump và đảng Cộng hòa.

Embed from Getty Images

Hình ảnh cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump đang tham dự một cuộc mít tinh “Cứu nước Mỹ” ở Youngstown, tiểu bang Ohio, vào ngày 17/9/2022. Ông Trump đã lên sân khấu để phát biểu ủng hộ ứng cử viên Thượng viện Đảng Cộng hòa của Ohio JD Vance và Dân biểu Jim Jordan. (Ảnh: Getty Images)

The Hill đưa tin hôm 22/9, trong những tuần gần đây Tổng thống Biden và Đảng Dân chủ đã tập trung vào việc biến cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ (tháng 11) thành cuộc trưng cầu dân ý, lựa chọn giữa đảng Dân chủ và đảng Cộng hòa. Họ cho rằng lệnh cấm hà khắc của đảng Cộng hòa về quyền phá thai và việc cử tri của ông Trump từ chối chấp nhận kết quả bầu cử năm 2020 đã đe dọa các trụ cột của nền dân chủ, từ đó khiến cử tri có xu hướng chọn đảng Dân chủ hơn.

Vì các cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ thường được coi là cuộc trưng cầu dân ý về đảng cầm quyền, nên đảng cầm quyền có xu hướng mất ghế trong Quốc hội.

Trong khi Đảng Dân chủ và ông Biden dường như đã đi đến sự sụp đổ vào đầu năm nay khi chi phí khí đốt, hàng tạp hóa và các hàng hóa khác tăng cao do cuộc chiến xâm lược Ukraine của Nga. Nhưng giá xăng đã giảm đều đặn trong 3 tháng qua, và trong khi lạm phát vẫn là mối quan tâm hàng đầu của các cử tri, thì nó đã giảm xuống từ mức đỉnh điểm vào mùa xuân và đầu mùa hè.

Một số chiến lược gia tin rằng ông Biden và Đảng Dân chủ đang nắm bắt cơ hội để xoay cuộc bầu cử xung quanh các vấn đề khác.

Các bài phát biểu của ông Biden trong những tuần gần đây đã xác định rõ cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ vào tháng 11 không phải là một cuộc trưng cầu dân ý về nền kinh tế hay hiệu suất công việc của ông, mà là một lựa chọn về việc có nên ủng hộ các thành viên Đảng Cộng hòa đang đe dọa đến Đảng dân chủ hay không.

Trong một bài phát biểu vào đầu tháng này, ông Biden nói: “Lực lượng MAGA quyết tâm đưa đất nước này đi lùi lại – lùi lại đến mức không có lựa chọn nào, không có quyền riêng tư, không có biện pháp tránh thai, không có quyền kết hôn với người mà bạn yêu. Họ đề bạt các nhà lãnh đạo độc tài, kích động bạo lực chính trị, đe dọa quyền cá nhân, theo đuổi công lý, pháp quyền của chúng ta và linh hồn của đất nước này.” MAGA là từ viết tắt tiếng Anh của khẩu hiệu tranh cử của cựu Tổng thống Trump: “Làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại”.

Về vấn đề kết quả bầu cử năm 2020, Đảng Dân chủ cáo buộc ông Trump đã kích động những người ủng hộ mình tấn công Điện Capitol vào tháng 1/2021, làm gián đoạn chứng nhận kết quả tổng tuyển cử 2020 của Quốc hội và buộc các nghị sĩ phải rút lui.

Ông Matt Bennett, người sáng lập tổ chức nghiên cứu tư vấn trung lập Third Way, nói rằng: Đối với đảng cầm quyền, bầu cử giữa nhiệm kỳ là khốc liệt, nguyên nhân chủ yếu vì đó là khuynh hướng tổ chức trưng cầu dân ý về tổng thống đương nhiệm, vì vậy sẽ là khôn ngoan hơn nếu biến cuộc bầu cử này thành một sự lựa chọn thay vì trưng cầu dân ý.

Ông Bennett nói thêm: “Hai điều khiến chiến thuật trên biến thành khả thi là: Phán quyết vụ Dobbs (Dobbs kiện Tổ chức Sức khỏe Phụ nữ Jackson, tức chấm dứt quyền được phá thai liên bang từ vụ Roe kiện Wade) và vụ ông Trump. Đảng Cộng hòa kiên định dưới sự điều khiển của ông Trump, nhưng ông Trump không quan tâm đến họ và ông ấy không thay đổi hành vi của mình để ngăn điều này trở thành yếu tố chọn lọc trong cuộc bầu cử. Vì vậy, chiến lược này [đối với Đảng Dân chủ và ông Biden] là khả thi, và rất thông minh.”

Các thành viên Dân chủ tin rằng việc đặt ông Trump và quyền phá thai – hai vấn đề cực kỳ có tính cổ vũ đối với cử tri Dân chủ – ở vị trí hàng đầu và trung tâm, có thể giúp thu hẹp khoảng cách cử tri đi bầu, vì cử tri của đảng cầm quyền thường không tích cực bỏ phiếu trong các cuộc bầu cử giữa kỳ.

Bà Jen Psaki, cựu Thư ký báo chí Nhà Trắng của ông Biden nói trên MSNBC rằng biến ông Trump trở thành một nhân tố [lựa chọn] sẽ có lợi cho người của Đảng Dân chủ. Bởi vì nhiều người trong Đảng Dân chủ không thích vị cựu tổng thống này.

Bà nói: “Ông ấy (Trump) càng tham gia vào chiến dịch tranh cử, thì ông ấy càng nhắc nhở mọi người rằng nguy cơ là gì. Ông ấy sẽ trở thành một nhân tố khiến người ta cảm thấy phấn chấn.”

Tuy nhiên, một số cố vấn chính trị vẫn hoài nghi rằng một chiến lược như vậy liệu có đủ để vượt qua các xu hướng lịch sử, mối quan tâm của cử tri về lạm phát và các khu vực bầu cử Quốc hội mới đặt lại. Trong khi các khu vực bầu cử này tạo cơ hội rõ ràng cho Đảng Cộng hòa để chiếm lại đa số Hạ viện.

Chiến lược gia John Thomas của đảng Cộng hòa nói, “Tôi nghĩ đó là một chiến lược bầu cử thất bại.” Ông tin rằng việc đưa cuộc tranh luận về quyền phá thai và ông Trump trở lại trung tâm sân khấu cũng là tin mừng cho Đảng Cộng hòa, điều này cũng có thể tăng cường tỷ lệ ủng hộ một số ứng cử viên Đảng Cộng hòa.

Cựu Tổng thống Trump, người trở thành mục tiêu của đảng Dân chủ, tuần trước đã nói chuyện với người dẫn chương trình phát thanh bảo thủ Hugh Hewitt. Ông Trump nói: “Chà, tôi nghĩ chúng ta sẽ có một chiến thắng rất lớn dựa trên nền tảng của nền kinh tế. Tôi nghĩ việc này có liên quan đến kinh tế. Việc này có liên quan đến lạm phát khủng khiếp. Nó đang xói mòn cách sống của con người. Nó đang cắt giảm con người. Nó đang hủy hoại cuộc sống của mọi người, đó là những gì đang xảy ra. “