Mới đây Dân biểu Adam Schiff, sắp làm Chủ tịch Ủy ban Tình báo Hạ viện, đã nói rằng khi Quốc hội mới họp vào tháng 1/2019, Đảng Dân chủ có kế hoạch điều tra xem liệu Tổng thống Trump có hay không việc lạm dụng quyền lực khi đưa ra những quyết định bất lợi cho Amazon và các hãng truyền thông như CNN và Washington Post.

Embed from Getty Images

Dân biểu Adam Schiff sẽ làm Chủ tịch Ủy ban Tình báo Hạ viện từ tháng 1/2019.

Trong cuộc trả lời phỏng vấn với “Axios on HBO” tuần qua, Dân biểu Adam Schiff đã nói rằng ông và các cộng sự của mình sẽ triển khai quyền truy vấn (subpoena) để tiến hành điều tra việc ông Trump có thể sử dụng “các công cụ quyền lực nhà nước nhằm trừng phạt báo chí“.

Đặc biệt, ông Schiff cáo buộc rằng Tổng thống Trump “đã bí mật gặp tổng cục trưởng bưu điện Mỹ [Megan Brennan]” để nỗ lực thúc ép bà “tăng phí bưu điện đối với Amazon”, do nhà sáng lập và CEO của công ty này, ông Jeff Bezos chiếm giữ cổ phần chi phối tại tờ Washington Post – tờ báo thường chỉ trích ông Trump.

Điều này dường như là nỗ lực của tổng thống trong việc sử dụng các công cụ quyền lực nhà nước nhằm trừng phạt ông Jeff Bezos và Washington Post”, ông Schiff nói trên “Axios on HBO”.

Theo Fox News, vào đầu năm nay Tổng thống Trump đã ký lệnh hành pháp yêu cầu rà soát lại điều mà ông gọi là “lộ trình tài chính không bền vững” của Bưu điện Mỹ (USPS). Ông Trump được cho là đã gặp Tổng cục trưởng Bưu điện Mỹ Megan Brennan nhiều lần để thúc đẩy tăng phí vận chuyển do các công ty như Amazon chi trả, mặc dù không có dấu hiệu cho thấy ông Trump đã làm như vậy để trả đũa chính trị.

Ông Trump từ lâu đã chế diễu tờ Washington Post, vốn thường chỉ trích quyết liệt Nhà Trắng, là công cụ vận động hành lang của ông Jeff Bezos. Gần đây nhất, Nhà Trắng cáo buộc Washington Post đã cho chỉnh sửa có chủ ý đoạn video phản ánh phóng viên Jim Acosta của CNN va chạm với một thực tập sinh Nhà Trắng trong buổi họp báo sau bầu cử hôm 7/11, trong khi tờ Buzzfeed (một tờ báo chống Trump khác) phân tích rằng những thay đổi trong video đó là không chủ ý khi Washington Post chuyển sang định dạng gif để phù hợp với việc đăng trên Twitter.

Trong năm qua, ông Trump cũng đã nhiều lần căng thẳng với Amazon, nói rằng công ty này đang lợi dụng mức phí vận chuyện được trợ cấp từ tiền của người đóng thuế.

Vào tháng Ba, ông Trump đã lập luận trong một loạt các tweet rằng thỏa thuận vận chuyển “lừa đảo” của Amazon với Bưu điện Mỹ đang khiến USPS thiệt hại “hàng tỷ USD” .

Theo Fox News, mặc dù USPS đã thua lỗ trong suốt 11 năm qua, nhưng vận chuyển bưu kiện – điểm sáng hiếm hoi của cơ quan này – không phải là nguyên nhân chính cho kinh doanh yếu kém. Nhờ vào thương mại điện tử gia tăng, USPS đã đạt tăng trưởng doanh thu từ vận chuyện bưu kiện ở mức hai con số, nhưng nguồn thu này không đủ để bù đắp chi phí về lương hưu và chăm sóc y tế, cũng như việc sụt giảm về thư bưu chính hạng nhất và thư tiếp thị.

Dân biểu Schiff cũng dấy lên khả năng chính phủ Trump căn cứ vào quan ngại độc quyền để phản đối việc AT&T mua Time Warner với trị giá 85 tỷ USD có thể xuất phát từ việc tổng thống có tư thù với CNN – hãng truyền thông này là công ty con của Time Warner. Ông Trump thường xuyên tuyên bố CNN lan truyền “tin giả” và rằng khi hãng thông tấn này làm vậy, là họ đang đóng vai “kẻ thù của nhân dân”.

Chẳng hạn, chúng tôi không biết liệu nỗ lực ngăn cản sáp nhập công ty mẹ của CNN là do quan ngại về độc quyền hay đây đơn thuần chỉ là nỗ lực nhằm trừng phạt CNN”, ông Schiff nói mà không đưa ra bằng chứng.

Điều tra của Đảng Dân chủ liệu có kết quả?

Dân biểu Schiff cho biết ông cùng với ông Elijah Cummings, sắp tới sẽ là Chủ tịch Ủy ban Giám sát Hạ viện, và các lãnh đạo Đảng Dân chủ hàng đầu khác sẽ có quyền truy vấn chính phủ Trump và họ sẽ làm vậy.

Tuy nhiên, cựu Chủ tịch Ủy ban Tư pháp Hạ viện Jason Chaffetz, hiện đang là nhà bình luận chính trị trên Fox News, hồi tháng Mười đã nói với tờ Politico rằng ông Cummings và ông Schiff sẽ không đạt được điều gì từ những truy vấn đó.

Nếu Dân biểu Mark Meadows và Jim Jordan không thể lấy được tài liệu từ Nhà Trắng, tôi không biết tại sao Elijah Cummings và Đảng Dân chủ nghĩ rằng họ sẽ làm được tốt hơn”, ông Chaffetz nói.

Các nhà phân tích chính trị khác cũng nói với Fox News rằng việc Đảng Dân chủ đặt gánh nặng giải trình tài liệu và điều trần tại Hạ viện lên Nhà Trắng có thể còn phản tác dụng và rất ít khả năng thay đổi được thông điệp hiện thời của Đảng Cộng hòa và các mục tiêu chính sách của họ trong 2 năm tới.

Fox News dẫn lời giáo sư khoa học chính trị của Đại học Cornell, ông Douglas Kriner cho biết các cuộc điều tra tại Hạ viện đang ngày càng mang bản chất chính trị, tính đảng phái hơn là hướng tới các kết quả lập pháp hữu ích cho cử tri.

Ông Kriner nói: “Chúng tôi đã đánh giá mọi cuộc điều tra của quốc hội từ năm 1898 tới năm 2014 với hơn 11.900 ngày điều trần điều tra. Điều chúng tôi phát hiện là chính phủ bị chia rẽ là động cơ chính dẫn tới các cuộc điều tra tại Hạ viện. Điều này đặc biệt đúng trong những giai đoạn phân cực đảng phái mạnh mẽ. Chẳng hạn, từ 1981 – 2014, Hạ viện trung bình tổ chức 67 ngày điều trần điều tra mỗi năm khi chính phủ bị chia rẽ, tương phản với chỉ 18 ngày điều trần điều tra khi chính phủ đoàn kết”.

Giáo sư Kriner nói thêm rằng các cuộc điều tra của quốc hội ngày nay dường như hướng tới “tối đa hóa các tổn hại chính trị lên Nhà Trắng” hơn là dẫn tới các kết quả thực chất. “Các cuộc điều tra ít có khả năng kích hoạt pháp luật mới hơn so với thời kỳ trước đó khi mà ít phân cực hơn”, ông Kriner nói với Fox News.

Tổng thống Trump hôm 7/11 cũng ám chỉ ông sẽ không kiên nhẫn với cách tiếp cận theo hướng mở các cuộc điều tra của Đảng Dân chủ và gọi đó là hành vi dại dột tốn kém.

Nếu Đảng Dân chủ nghĩ rằng họ sẽ phí Tiền thuế của dân vào điều tra chúng tôi tại Hạ viện, thì tương tự tại Thượng viện, chúng tôi sẽ buộc phải xem xét thực hiện điều tra họ vì tất cả các hành vi rò rì Thông tin mật và nhiều thứ khác. Hai bên có thể chơi trò chơi đó!” ông Trump tweet.

Xuân Thành

Xem thêm: