Chọn chủ đề mẫn cảm về con đập Nova Kakhovka, anh Tucker Carlson khai trương chương trình của riêng mình trên nền tảng Twitter với thành công vượt mọi tưởng tượng: Hơn 97 triệu view chỉ sau hơn 1 ngày. Anh Carlson chỉ trích gay gắt truyền thông phương Tây đã tuyên truyền lừa dối, miêu tả chính quyền Zelensky như thần thánh và chụp mũ Tổng thống Nga như tà ác, rồi lấy điều đó để biện minh cho tất cả hành động leo thang quân sự của chính họ, đồng thời dung túng cho cái ác hoành hành. Fox News cho rằng anh Carlson đã phá vỡ hợp đồng với họ.

Theo anh Carlson, ngay sau khi đập thủy điện Nova Kakhovka bị vỡ —một thảm họa lớn nhất ở Châu Âu kể từ vụ thảm họa Chernobyl, có thể thay đổi vĩnh viễn hệ sinh thái ở địa phương— truyền thông phương Tây cùng với Kyiv tràn ngập những thông tin chỉ trích bằng cách nói thẳng trực tiếp hoặc nói ám chỉ rằng Nga tà ác đã gây nên thảm họa này, lợi dụng tình cảm dân chúng khi chứng kiến những cảnh đau thương vô nhân đạo để reo rắc thù hận phục vụ cho mục đích chiến tranh, bất chấp rằng chưa có bất kỳ bằng chứng nào đủ thuyết phục được đưa ra, tính đến thời điểm này.

Có lẽ đó là một trong những nhân tố dẫn đến thành công của bản tin video khai trương chương trình “Tucker on Twitter” này, bên cạnh nhân tố cá nhân rằng anh Carlson đã là người nổi tiếng, đặc biệt sau vụ chia tay với Fox News (bị cho nghỉ việc) cách đây không lâu, trong bối cảnh anh đang là người dẫn chương trình ăn khách nhất của Fox.

Quan tâm của người Mỹ về vấn đề đập Kakhovka

Ông chủ Twitter Elon Musk bình luận về bài mở hàng của anh Carlson: “Sẽ thật tuyệt nếu có các chương trình từ tất cả các thành phần chính trị trên nền tảng [Twitter] này!”

Có thể thấy cách tiếp cận của anh Carlson hợp với quan tâm của người Mỹ trong những ngày này, gồm cả những người trong giới truyền thông đồng nghiệp với anh.

Ví dụ, hôm Thứ Ba một phóng viên đã hỏi người phát ngôn về quân sự của Nhà Trắng John Kirby rằng vụ vỡ đập Kakhovka có dẫn đến việc chính phủ Mỹ sẽ tăng tốc lịch trình viện trợ cũng như bổ sung quỹ viện trợ cho chính quyền Kyiv hay không?

Ông Kirby không trực tiếp phủ nhận hay khẳng định, mà nói rằng các quyết định cụ thể của chính phủ là phụ thuộc vào tình hình thực tế ở chiến trường Ukraine. Ông Kirby chỉ khẳng định rằng viện trợ của Hoa Kỳ là để đảm bảo Kyiv “giành chiến thắng.”

Về vấn đề truyền thông phương Tây đang tìm cách đổ lỗi cho Nga trong khi chưa có bằng chứng, có thể thấy trong ví dụ: Trong phiên họp báo đăng ngày 7/6 của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, người phát ngôn của Bộ khi trả lời câu hỏi về thông tin mà chính phủ đã có về vụ việc đã nói rằng Chính phủ Hoa Kỳ đang “chặt chẽ theo dõi” nhưng vẫn chưa có thể ra kết luận:

“Chúng tôi theo dõi chặt chẽ tác động của việc phá hủy đập Kakhovka, hiện gây lũ lụt lớn ở Ukraine và khiến hàng ngàn người Ukraine phải sơ tán.

Như các đồng nghiệp của chúng tôi tại Nhà Trắng đã nói, chúng tôi đã xem các báo cáo rằng Nga chịu trách nhiệm về vụ nổ tại con đập mà lực lượng Nga đã chiếm đoạt trái phép vào năm ngoái và chúng tôi đang tiếp tục theo dõi.

Chúng tôi không thể nói một cách thuyết phục điều gì đã xảy ra vào thời điểm này, nhưng chúng tôi sẽ chia sẻ thêm thông tin khi có thể.”

Còn ví dụ về cách làm thần thánh hóa chính quyền Kyiv, thì có thể thấy chẳng hạn như một báo cáo của New York Times ngày 27/4/2022, đưa tin về quân Kyiv đã phá đập nước để gây lụt một số khu cư dân để phục vụ cho mục đích chiến tranh của mình, với tiêu đề “They Flooded Their Own Village, and Kept the Russians at Bay” (“Họ gây lũ lụt cho thôn trấn của chính họ, và chặn người Nga nhập vào.”)

Việc quân Kyiv tàn phá các cơ sở sinh hoạt của người dân đã được bài báo miêu tả là hành động đúng đắn, với logic miễn là việc làm đó có lợi cho chiến tranh của chính quyền Kyiv.

230608 flood 01
Báo cáo của New York Times về làng Demydiv bị “ngập lụt một cách nghiêm trọng.”

Còn về vấn đề có đáng nghi ngờ không khi truyền thông phương Tây liên tục tuyên truyền rằng Tổng thống Nga Vladimir Putin nuôi giấc mộng bá vương và muốn tái hiện đế chế Nga của lịch sử. Thì có thể lấy ví dụ về chi tiêu cho quân sự các quốc gia được công bố gần đây.

230603 spending 01
Năm qua, Hoa Kỳ – chiếm khoảng 5% dân số thế giới – chi gần 900 tỷ đô la cho quân sự, chiếm 40% chi tiêu quân sự toàn cầu, nhiều hơn chi tiêu của 10 quốc gia theo sau cộng lại, gấp 13 lần chi tiêu quân sự của Nga.
230603 spending 02
Business Insider bình luận rằng với 3% GDP dành cho quân sự, thì chi tiêu cho chiến tranh của ông Putin chỉ là “một đồng xu bạc tí hon” (tiny silver).

Nếu ông Putin giống như truyền thông phương Tây miêu tả là hàng chục năm qua đang nuôi giấc mộng đế vương bá quyền nước lớn, thì chi tiêu 3% GDP của ông, và không bằng 1/13 chi tiêu của Hoa Kỳ, nên được hiểu như thế nào?

Hoa Kỳ chiếm khoảng 5% dân số thế giới, và không phải đối mặt với chiến tranh ở quốc nội cũng như ở biên giới, vậy mà chi tiêu cho quân sự 877 tỷ đô la chiếm 40% chi tiêu toàn cầu, nhiều hơn cả 10 quốc gia kế cận cộng lại. Trung Quốc quốc gia đông dân nhất thế giới (năm qua), chi tiêu quân sự chiếm gần 1/3 trong số 10 quốc gia đó.

Ukraine tăng 640% chi tiêu cho quân sự (trong đó không kể khoản khổng lồ viện trợ quân sự nước ngoài) bất chấp dân số giảm nay chỉ còn 29 triệu dân, tức là chỉ hơn 1 nửa so với 52 triệu dân vào năm lập quốc 1991, theo con số trong báo cáo của chính quyền Kyiv ngày 5/6.

Những con số về đầu tư cho quân sự cho thấy bức tranh không giống —hoặc có thể nói là trái ngược— với những miêu tả của truyền thông phương Tây thời gian qua về hình ảnh giấc mộng đế vương gì đó của Tổng thống Putin.

Bài thuyết của Thủ tướng Đức Olaf Scholz không có gì ngoài những lời hô to Putin tà ác trong một sự kiện do Đảng Dân chủ Xã hội Đức của chính ông tổ chức. Có thể thấy khán giả la ó chê cười rất nhiều, cùng với vỗ tay cổ vũ cũng không ít. Đây là video của The Telegraph (hãng tin Anh quốc) đăng tải hôm 4/6 vừa qua.

Tóm lại, có lẽ anh Carlson đã nói trúng một chủ đề mà người Mỹ quan tâm nhất, và điều đó khiến anh thành công trong buổi mở hàng của mình.

Fox News nói anh Carlson phá vỡ hợp đồng

Nhưng lựa chọn của anh Carlson không phải là một lựa chọn dễ dàng.

Ngay sau bài video mở hàng đắt khách đó, Fox News cho rằng anh đã vi phạm hợp đồng, như Reuters báo cáo hôm nay 8/5, tham khảo nguồn tin từ Axios.

Axios đã đăng bản chụp hình bức thư của Fox gửi người có trách nhiệm về luật pháp của nhóm anh Carlson.

“Fox [lâu nay] bảo vệ sự tồn tại của mình trên cơ sở tự do ngôn luận. Bây giờ họ muốn tước quyền tự do ngôn luận của Tucker Carlson vì anh ấy đã lên mạng xã hội để chia sẻ suy nghĩ của mình về các sự kiện thời sự,” theo tuyên bố của Bryan Freedman (luật sư của Carlson) mà Axios trích dẫn.

Fox News đã không trả lời ngay lập tức yêu cầu bình luận.

Bức thư được Axios trích dẫn đề cập đến hợp đồng của Carlson và cho biết minh tinh Carlson “bị cấm cung cấp dịch vụ dưới bất kỳ hình thức nào, cho dù ‘qua internet thông qua phát trực tuyến hoặc phân phối tương tự hoặc phân phối kỹ thuật số khác cho dù hiện tại đã biết hay sau này được phát minh’.”

Nhật Tân