Cựu Tổng thống Donald Trump hôm thứ Hai (30/8) đã nói rằng Mỹ nên yêu cầu Taliban trao trả tất cả trang thiết bị quân sự của Mỹ đã để lại Afghanistan “hoặc ít nhất phải đánh bom thật mạnh” để phá hủy số lượng quân trang này.

Embed from Getty Images

Trong lịch sử, chưa từng có một cuộc rút quân khỏi chiến tranh bị xử lý cực kỳ tệ hại và bất tài như công cuộc rút quân khỏi Afghanistan mà Chính quyền Biden thực hiện”, ông Trump nói trong tuyên bố phát đi hôm 30/8 qua Ủy ban Hành động Chính trị Cứu nước Mỹ (Save America PAC).

Cựu tổng thống nói thêm: “Ngoài điều hết sức rõ ràng này, thì TẤT CẢ QUÂN TRANG nên được yêu cầu trả lại cho Mỹ ngay lập tức và gồm cả từng xu của 85 tỷ USD về chi phí [quân sự tại Afghanistan]. Nếu những thứ đó không được trả lại, chúng ta hoặc là nên dứt khoát đưa quân đội vào và lấy lại chúng, hoặc ít nhất phải đánh bom thật mạnh vào chúng”.

Theo nhóm giám sát Open the Books, quân đội Mỹ đã để lại Afghanistan 75.000 xe quân sự, 600.000 vũ khí và 208 máy bay, cũng nhiều trang thiết bị khác. Toàn bộ số khí tài này khả năng đã rơi vào tay Taliban khi nhóm này tiếp quản gần như hoàn toàn Afghanistan từ ngày 16/8/2021.

Theo Newsmax, cố vấn an ninh quốc gia của Tổng thống Biden, ông Jake Sullivan đầu tháng này đã thừa nhận rằng: “Rõ ràng, chúng tôi không có được bức tranh toàn cảnh về mọi vật tư quốc phòng của Mỹ đã đi về đâu, nhưng chắc chắn một lượng khá lớn khối vật tư đó đã rơi vào tay của Taliban. Và rõ ràng, chúng tôi không thấy họ sẽ sẵn sàng trao trả chúng cho chúng ta tại sân bay [Kabul”.

Gần đây, nhóm 25 Thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa đã yêu cầu Lầu Năm Góc giải trình về việc vũ khí của Mỹ rơi vào tay Taliban.

Chúng tôi viết ra yêu cầu này với sự quan ngại nghiêm trọng về tình trạng các khí tài quân sự của Mỹ bị bỏ lại tại Afghanistan do việc rút quân kém hiệu quả gây ra. Khi chúng tôi xem những hình ảnh về Afghanistan khi Taliban tái chiếm đất nước, chúng tôi đã kinh hoàng khi thấy các thiết bị của Mỹ – bao gồm trực thăng UH-60 Black Hawks – nằm trong tay Taliban”, các Thượng nghị sĩ Marco Rubio ở Florida, John Cornyn ở Texas, Ben Sasse ở Nebraska và những người khác viết cho Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd Austin.

Thật vô lương tâm khi các thiết bị quân sự công nghệ cao do người nộp thuế Mỹ chi trả lại rơi vào tay Taliban và các đồng minh khủng bố của chúng. Việc đảm bảo tài sản của Mỹ nên là một trong những ưu tiên hàng đầu của Bộ Quốc phòng Mỹ trước khi tuyên bố rút quân khỏi Afghanistan”, các Thượng nghị sĩ viết thêm.

Trong khi đó, các thành viên của Ủy ban Dịch vụ Vũ trang Hạ viện cho biết họ đang có kế hoạch đưa ra một dự luật buộc chính quyền Biden phải giải trình về số lượng thiết bị quân sự của Mỹ đã bị Taliban thu giữ.

Các nhà lập pháp đảng Cộng Hòa tại Hạ viện nói rằng họ sẽ giới thiệu dự luật vào tháng 9, trong quá trình đánh giá đầy đủ của ủy ban về Đạo luật Ủy quyền Quốc phòng (NDAA).

Theo The Hill, ông Elias Yousif, phó giám đốc Giám sát Hỗ trợ An ninh của Trung tâm Chính sách Quốc tế nhận định: “Khi một nhóm vũ trang sở hữu được vũ khí do Mỹ sản xuất, điều đó mang ý nghĩa biểu tượng. Đó là một chiến thắng tâm lý”.

Rõ ràng, đây là một lý do để lên án về công tác hợp tác an ninh rộng lớn hơn của Mỹ. Thực sự nên dấy lên nhiều quan ngại về công việc hợp tác an ninh vốn đang diễn ra hàng ngày này, dù cho đó là ở Trung Đông, Châu Phi hạ Sahara hay Đông Á”, ông Elias Yousif nói thêm.

Đức Thiện