Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump hôm thứ Tư (16/5) đã xác nhận rằng chưa rõ liệu hội nghị thượng đỉnh với Bắc Hàn có diễn ra theo đúng kế hoạch hay không sau khi Bình Nhưỡng lên tiếng đe dọa sẽ rút lui khỏi cuộc gặp chưa từng có tiền lệ này. Nhưng ông Trump vẫn sẽ không rút lại đòi hỏi phi hạt nhân hóa hoàn toàn Bắc Hàn.

Embed from Getty Images

Hội nghị Trump-Kim đã được chuẩn bị kỹ lưỡng trước khi các bên chính thức thông báo thời gian và địa điểm tổ chức.

Hôm thứ Tư (16/5), Bắc Hàn đã bất ngờ phát đi thông điệp nói rằng nước này có thể không tham dự thượng đỉnh Trump-Kim nếu Washington tiếp tục yêu cầu Bình Nhưỡng đơn phương từ bỏ kho vũ khí hạt nhân. Bắc Hàn cũng đã hủy ngang cuộc đàm phán cấp bộ trưởng với Hàn Quốc theo kế hoạch diễn ra vào thứ Tư (16/5) với lý do phản đối cuộc tập trận chung Mỹ-Hàn đang diễn ra trên bán đảo Triều Tiên.

Chúng tôi sẽ phải xem xét”, ông Trump nói với các phóng viên tại Phòng Bầu dục bên trong Nhà Trắng khi được hỏi liệu hội nghị thượng đỉnh vẫn tiếp diễn. Dù vậy, ông Trump đã khẳng định ông sẽ không rút lại yêu cầu của mình về phi hạt nhân hóa Bắc Hàn.

Chưa có quyết định, chúng tôi chưa nhận được thông báo nào cả… Chúng tôi chưa nhìn thấy bất cứ điều gì, chúng tôi chưa nghe thấy bất cứ điều gì”, ông Trump nói.

Các phụ tá của Tổng thống Trump, những người đã bất ngờ trước đe dọa rút khỏi thượng đỉnh của Bắc Hàn, đang làm việc để xác minh xem liệu đó có phải là thủ thuật đàm phán của Bình Nhưỡng hay là nước này thực sự muốn hủy bỏ thượng đỉnh.

Nhà Trắng cho biết họ vẫn hy vọng hội nghị thượng đỉnh Trump-Kim sẽ diễn ra đúng kế hoạch, nhưng ông Trump cũng đã chuẩn bị cho cuộc thảo luận cứng rắn nếu mọi chuyện không như ý muốn.

Phát ngôn viên Nhà Trắng Sarah Sanders nói với Fox News rằng: “Tổng thống đã sẵn sàng nếu cuộc gặp diễn ra. Nếu nó không diễn ra, chúng tôi sẽ tiếp tục chiến dịch áp lực tối đa vẫn đang tiếp diễn [lên Bắc Hàn]”.

Bà Sander nói rằng những bình luận của Bắc Hàn “không phải là điều gì đó bất thường trong những loại hoạt động này”. Bình Nhưỡng vốn từ lâu vẫn luôn đe dọa sẽ rút lui khỏi các cuộc đàm phán nếu nó không theo cách của họ.

Thứ trưởng Thường trực Bộ Ngoại giao Bắc Hàn Kim Kye-gwan, trong phát biểu hôm thứ Tư (16/5), đã đặc biệt chỉ trích cố vấn an ninh quốc gia Mỹ John Bolton vì phụ tá thân cận của ông Trump này đã kêu gọi Bắc Hàn nhanh chóng từ bỏ kho vũ khí hạt nhân theo cách mà Libya đã thực hiện.

Nếu Mỹ đang cố gắng đẩy chúng tôi vào một góc để ép chúng tôi đơn phương từ bỏ hạt nhân, chúng tôi sẽ không quan tâm tới cuộc đàm phán như vậy và không thể làm gì khác ngoài việc cân nhắc lại tiến trình của chúng tôi hướng tới thượng đỉnh”, ông Kim Kye-gwan cảnh báo.

Được biết, Bắc Hàn đã từng căng thẳng với ông Bolton từ khi ông này làm việc dưới thời cựu Tổng thống George W. Bush.

Ông Kim Kye-gwan cho hay: “Chúng tôi đã hiểu rõ ông Bolton trước đây rồi, và chúng tôi không che giấu cảm giác ác cảm đối với ông ta”.

Trong cuộc phỏng vấn với kênh phát thanh Fox News hôm thứ Tư (16/5), ông Bolton đã gạt đi các bình luận chỉ trích mình và tin rằng hội nghị thượng đỉnh Trump-Kim vẫn sẽ diễn ra.

Chúng tôi sẽ làm mọi thứ mà chúng tôi có thể để hướng tới hội nghị thành công, nhưng chúng tôi sẽ không rút lui mục tiêu của cuộc gặp là phi hạt nhân hóa Bắc Hàn hoàn toàn, có thể kiểm chứng và không thể đảo ngược”, ông Bolton nhấn mạnh.

Trả lời câu hỏi về mẫu hình Libya có áp dụng cho Bắc Hàn, bà Sander nói mẫu hình phi hạt nhân hóa Bắc Hàn là “mẫu hình Tổng thống Trump”. Bà Sander khẳng định: “Ông [Trump] sẽ điều hành [đàm phán] theo cách ông ấy thấy phù hợp. Chúng tôi tin tưởng 100%… ông ấy là nhà đàm phán giỏi nhất”.

Về đe dọa rút lui khỏi thượng đỉnh của Bắc Hàn, một số nhà phân tích quốc tế và các quan chức Mỹ cho rằng chế độ Bình Nhưỡng có lẽ đang thử mức độ sẵn sàng của ông Trump trong việc mềm hóa yêu cầu của Mỹ về việc phi hạt nhân hóa hoàn toàn Bắc Hàn trong hội nghị thượng đỉnh sắp tới.

Một số chuyên gia khác lý giải rằng Bắc Hàn có thể cũng đang cố gắng tận dụng sự không trùng khớp trong quan điểm về Bắc Hàn giữa cố vấn an ninh quốc gia John Bolton và Ngoại trưởng Mike Pompeo.

Ông Pompeo, người đã hai lần tới Bắc Hàn trực tiếp gặp ông Kim Jong-un trong vòng hơn 1 tháng qua, đang nhấn mạnh tới các lợi ích kinh tế, trong đó có thể tính tới đầu tư của Mỹ vào Bắc Hàn nếu nước này đồng ý phi hạt nhân hóa.

Tuy vậy, Bắc Hàn từ lâu đã ngỏ ý rằng họ chỉ từ bỏ kho vũ khí hạt nhân nếu Mỹ rút hoàn toàn quân đội tại Hàn Quốc và kết thúc liên minh “ô hạt nhân” với Seoul.

Ông Abraham Denmark, cựu trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ phụ trách vấn đề Đông Á, nhận định rằng: “Tuyên bố [của Bắc Hàn] nhắm vào ông Bolton và đe dọa toàn bộ chiến lược của chính quyền Trump. [Điều đó] cho thấy Bắc Hàn đã không thay đổi triệt để chiến lược của họ, và những hấp dẫn về kinh tế sẽ không thuyết phục họ phi hạt nhân hóa”.

Yên Sơn (T/h)

Xem thêm: